Graad 9 AFRIKAANS EAT 19 Junie 2020

Graad 9 AFRIKAANS EAT15 – 19 Junie 2020Goeie môre graad 9’s.Oor die volgende paar weke gaan ons aan al ons leerders Afrikaanse werk stuur.Volg asb. die volgende streng na: Die werk wat ons stuur, moet in die Afrikaanse skrif wees.Jy kan dit uitdruk of oorskryf in jou skrif.Al die werk moet in julle skrifte gedoen word.Doen die werk in die korrekte afdeling Bv. Taalleer, Poësie, Prosa.Leer ook die werk wat ons stuur want dis vir die eksamen.Doen ook al die huiswerk aktiwiteite in jou skrif by die korrekte afdeling.Die aktiwiteite se memorandum is ook aangeheg. Doen asseblief eers diewerk en probeer hard om dit reg te kry (MOENIE AFKYK OP DIE MEMO NIE)Merk al jou aktiwiteite in potlood en volgens die memo en doen korreksieswaar nodig.Voorsien jou werk van ʼn opskrif en ʼn datum soos aangedui op die program.Probeer elke dag Afrikaans doen.Ken jou ouers/voogde in jou skoolwerk en hou hul op hoogte van jouvordering.By voorbaat baie dankie vir jou harde werk en toewyding.Good morning grade 9’s.Over the next few weeks we will send Afrikaans work to all our learners:Please adhere to the following: The work that we send must be in your Afrikaans workbook.You can print the work or write it in your workbook.All the work must be completed in your Afrikaans workbook.Do the work in the correct section in your workbook e.g. Taalleer (language),Poësie (poetry), Prosa (litterature).Please study the work that we send – it is for the examination as well.Please complete all your homework activities in you workbooks in the correctsection.The memorandum of the activities is attached. Please do the work first and tryto do it correct (DO NOT PEEP ON THE MEMO)Mark your own activities accordingly to the memo and do your corrections inpencil.Each piece of work must have a heading and date in accordance to theprogram.Try to do Afrikaans every day.Keep your parents/guarians up to dateThanking you in advance for your hard work and dedication.1

HIERDIE DOKUMENT BEVAT DIE VOLGENDE WERK VIR WEEK 15-19 JUNIEMONDAG15 JunieDINSDAG16 JunieWOENSDAG17 JunieDONDERDAG18 JunieVRYDAG19 JunieTaalleerBl. 3-4PoësieBl. 5-7BegripstoetsBl. 8TaalleerBl. 9DramaBl. 10-112

Taalleer:15 – 19 Junie 2020Morfologie (morphology)Bestudeer en leer die volgende: (Study the following over the following weeks)ABasis/grondwoord/sentrale morfeem (Basis)BPre- en postmorfeme/prefiks en suffiksCAfleidingDSamestellingESamestellende afleidingFSimpleks en kompleksABasis:Def. Die kleinste deeltjie waarin ‘n woord opgedeel kan word wat betekenisdra binne konteks van die woord. (The smallest part in which you can devidea word that still have meaning within the original word) 2 soorte vrae: (two types of questions)1. Is die vlg. woord ‘n basis? Ja/nee (Is the following word a basis?)2. Dui die basis in die volgende woorde aan. (Identify the basis in thefollowing word.) Wat is ʼn basis dan? (Then what is a basis?)Voorbeelde (Examples)Koejawel (Guava)Dis ‘n basis want dit kan nie in ‘n kleiner deeltjie ingedeel word in die grootwoord se betekenis nie. (You can not devide this word in a smaller part)NB Koejawel: Is -ja- (yes) dan nie die basis nie?NEE – want die betekenis van -ja- het niks met koejawel te doen nie. (Yeshas nothing to do with a guava) Die volgende woorde is nie basisse nie, maar jy moet die basis in elkidentifiseer en aandui.BomeWoorde in die meervoud is nie ‘n basis nie. Die basis is boom.HondjiesWoorde in die verkleining is nie ‘n basis nie. Die basis is hond.MooisteDie stellende trap is die basis (mooi). Vergrotende enoortreffende trappe is nie die basis nie.Lang:Die lang seun.B.nw in die attributiewe posisie is gewoonlik nie die basis nie –b. nw in die predikatiewe posisie is gewoonlik die basis, nl. lank.Speler:Woorde wat verbuig is in persoonsname, manlike /vroulike vormens, is nie in die basis nie. Die basis is speel.3

Huiswerk aktiwiteitVrae:DO NOT TAKE A PEEP AT THE MEMO BEFORE YOU FINISH THE ACTIVITY1.Is die volgende woorde ʼn basis? Skryf slegs “ja” of “nee”. Indien dit “nee” is,gee ʼn rede waarom dit nie ʼn basis is nie. (If your answer is no – then give areason why it is not a basis.)a.liniaal (ruler)b.spelers (players)c.katjie (kitten)d.oumas (grand mothers)e.tafel (table)f.verkoop (sell)g.telefoon (telephone)h.motorkar (motor vehicle)i.skoolgronde (school grounds)j.pennesakkie (pencil case)MEMORANDUMDO NOT TAKE A PEEP AT THE MEMO BEFORE YOU FINISH THE ACTIVITY1.a.b.c.d.e.f.g.h.i.j.janee –Die basis is speel (the basis is “speel”)nee – In die verkleining en die basis is kat (It is in the diminutive form)nee – Woord in die meervoud en basis is ouma (It is in the plural form)janee – Die woord het ʼn pre-morfeem. Basis koop. (Basis is “koop”)nee – Die basis is foon – tele is ʼn premorfeem (The basis is foon)nee – Daar is twee basisse nl. motor kar. (There are 2xbasisse)nee – 2 x basisse: skool grond en die woord is in meervoud. (It is inthe plural and consists of 2xbasis words.)nee – Woord het 2 x basisse: pen sak en in verkleining (Consists of2xbasis words AND it is in the diminutive)4

Poësie:Die verhaal van Dawid de Waal Bl. 32 – 3315 – 19 Junie 2020Bestudeer en leer die volgende: (Study the following)1.Vrye vers2.Verhalende/Epiese aak:Vergelyking5.Teenstelling6.ElisieVrye vers (free verse) is ‘n tipe / soort gedig (tipe of poem / literary device):Algemene kenmerke (General characteristics)1. Nie vaste rympatroon nie. (does not rhyme with fixed vorms/no rhymeschemes)2. Lengte van versreëls verskil.(length of lines differs)3. Lengte van strofes verskil (length of verses differs)4. Dikwel word daar geskryf soos wat daar gepraat word. (Often the poet writesthe way that one will speak)5. Dikwels is daar ‘n afwesigheid van leestekens en hoofletters (Often there is aabsence of punctuation marks and capital letters)Verhalende of Epiese gedig (Narrative or epic poem)1. Dit is ʼn soort of tipe gedig.(Type of poem)2. ʼn Verhaalelemente (elements of a story) bv. karakters, tyd, ruimte, intrige,gebeure, konflik, spanning, verteller3. Dis ʼn lang (long) gedig.4. Gewoonlik oor heldedade (heroic deeds)Halfrym/half rhyme NB – Hier gaan dit nie oor spelling nie, maar oor klank/hoe ditklink. (Do not look at the spelling of the word , but pay attention to the way it sounds)a.Alliterasie(alliteration)Konsonante wat rym/dieselfde klink en herhaal word in die gedig. (Repetitionof consonants that sounds the same) bv. r.2 “David Diederik de.”b.Assonansie:Vokale wat dieselfde klink en herhaal word. (Repetition of vowels that soundsthe same) bv. r.2-3 “sonder om hom te skaam om geld soos bossies te maak”Beeldspraak (figure of speech):Vergelyking (comparison)Twee sake word met mekaar vergelyk. Die woorde soos / net soos / nes kom voorTwo things compared to one another – search for the following words: as just as/likeTeenstelling (contrast)Twee sake wat teenoor mekaar gestel word. Dikwels word die woord: “maar” (but)gebruik.Elisie (contraction)Verkorting (shortening) van ʼn woord deur (ʼn) letter(s) uit te laat. Bv. r.3: “hy’t” – hyhet5

Pre-lees: Pre readingDink na oor die volgende (Think for a moment about the following) Wat is ʼn entrepreneur? ‘n ondernemer wat iets organiseer en bestuur ,finansiële uitgawes aangaan met die hoop om ʼn profyt te maak.(An entrepreneur is someone who sets up ʼn (new) business, taking onfinancial risks in the hope of making a profit) Wat is die doel van ʼn kontrak?/ (purpose of a contract?) ʼn wetlike dokumentwat jou bind aan die ooreenkoms ( a legal document that binds you to theagreement) Wat maak van jou ‘n suksesvolle sakeman? (What makes you a successfulbusiness person?)Lees die gedig: (Read the poem)Afrikaanse uitdrukkings: “Maak geld soos bossies” (To make a lot of money)“Lieg en bedrieg” (To lie and cheat)“Planne beraam” (to make plans)“sonder om jou te skaam” (without feeling guilty/shy)“gekonkel” (scheme and plot)“praat is net praat” (talk is cheap)Die verhaal van Dawid de Waal123456789101112131415161718192021222324Kom luister na die verhaalvan Dawid Diederik de Waal.Hy’t planne beraam,sonder om hom te skaamom geld soos bossies te maak.Hy’t alles verkoop wat hy kon:van ysies, tot lekkers aan stokkies,suurwurms, DVD’s, selfs sjokoladeblokkies.Ook skyfies en selfone, springmielies, toffies,oorfone, sherbet, lugtyd, lipsalf en wat nog al.Van al die gekonkel was sy skooltasse só vol,dat hy altyd van die skoolhoof moes weghol!Toe kry hy agente, sy beste ou pêls,om pouses al dié goed te verkoop.Maar hul kul hom en deel sy skyfies uiten so is hy al sy profyt kwyt.Praat bly net praat, beloftes is leeg:Dawid besluit om professioneel te wees;daarom teken hy en hulle nou kontrakte,sal hulle dan ooit weer kan lieg en bedrieg?Hy’t agent op agent wat nou vir hom werk,hy koop en verkoop, die sente word rande.Dawid de Waal word baie vernaam,want hy’s nou ‘n sakeman van faam!storyhe made planswithout feeling guiltyTo make a lot of moneysoldice lollys /Sour wormschips / popcornair timeschool bagRunning awayAgents / friendsBreak time / sellcheatProvit / lostpromises / emptydecidesighnLie and cheata lot of agentsBuy and sellimportantFame / very famous6

Huiswerk aktiwiteitVrae:DO NOT TAKE A PEEP AT THE MEMO BEFORE YOU FINISH THE ACTIVITYBl. 33 no. 1-14 (Homework: answer the questions on page 33.)MEMORANDUMDO NOT TAKE A PEEP AT THE MEMO BEFORE YOU FINISH THE ACTIVITYMARK YOUR WORK AFTERWARDS USING THE ATTACHED MEMO.Memorandum:1.verhalende2.Dawid Diederik de waal3.a-vokale . d-klank4.Hy wou baie geld maak.5.“om geld soos bossies te maak”6.stokkies – sjokoladeblokkiesVol – weghol7.suurwurms, DVD’s, selfs sjokoladeblokkies8.onwaar. Hy het ander goed ook verkoop soos DVD’s en lugtyd9.Sy vriende / pêls10.hy het dat hulle kontrakte teken (sighn contracts)11.“. om pouses al die goed te verkoop, maar hul kul hom.”12.Die woord “agent” word herhaal. (Repeat the word “Agent”13.“sente word rande” (Only three words in inverted commas)14.“.sakeman van faam”7

Leesbegrip/begripstoetsBl. 30 – 3115 – 19 Junie 2020Instruksies/Instructions:1.2.3.4.Lees die dialoog (dialogue) op Bl. 31Skryf (copy) die woordeskat in die grys blokkie op Bl. 30 oor in jou boek.Beantwoord (answer) dan die vrae hieronder.Merk (mark) jou werk wanneer jy klaar is.Huiswerk aktiwiteitVrae:DO NOT TAKE A PEEP AT THE MEMO BEFORE YOU FINISH THE ACTIVITY1. Dink jy daar was regtig ‘n kontrak (contract) tussen die twee? Gee ‘n rede virjou antwoord.2. Watter fout (mistake) het David de Waal begaan (make)?3. Wat het jy uit die situasie (situation) geleer (learn) oor kontrakte?4. Skommel (scramble) die letters in die woorde.Daar was ‘n mondelinge a) trakkon tussen David en Danny. David weet daarwas nie b) tuieges nie, maar hy het vir Danny as maat c) trourev.5. Hoeveel rand skuld (owe) Danny vir David?6. Wat moes Danny verkoop (sell) het by die skool?7. Hoekom het hulle nie ‘n formele kontrak geteken nie, volgens (according to)David?8. Wat gaan Danny doen as David hom nie uitlos (leave alone) nie?MEMORANDUMDO NOT TAKE A PEEP AT THE MEMO BEFORE YOU FINISH THE ACTIVITY1. Ja, want daar was ‘n mondelinge kontrak OF Nee, daar is geen bewyse(evidence/proof) van ‘n kontrak nie.2. David se fout was dat hy nie ‘n skriftelike (written) kontrak vir Danny gegeehet nie.3. ‘n Mens moet versigtig (careful) wees en sorg dat daar geskrewe kontrakte is.4. a. kontrakb. getuiesc. vertrou5. R200 OF Twee-honderd rand OF Twee honderd rand6. Aartappelskyfies OF skyfies OF tjips (crisps/chips)7. Dit sou gelyk het of hy hom nie vertrou (trust) nie. OF Hulle isvriende/pêls(friends).8. Vir die hoof (principal) vertel dat hy onwettig (illegally) tjips by die skoolverkoop.8