Ikalawang Markahan - Modyul 6: Malayang Kapangyarihan Ng .
Republic of the PhilippinesDepartment of EducationRegional Office IX, Zamboanga Peninsula7Zest for ProgressZ Peal ofartnershipEdukasyon sa PagpapakataoIkalawang Markahan - Modyul 6:Malayang Kapangyarihan ng LipunanPangalan ng Mag-aaral:Baitang at Seksyon:Paaralan:
ALAMINIsang mahalagang biyaya kasunod ng buhay na ipinagkaloob sa tao ay angbiyaya ng kalayaan. Isa ito sa pinakamahalagang karapatan ng bawat tao, kungmayroon ka nito, walang gumaapos o pumipigil sa anumang iyong ninanais atnilalayon sa buhay. Mayroon kang laya na gampanan ang mga bagay namagpapaunlad at magpapaligaya sa iyo. Malaya kang lumikha, humimok,magtatag at magsagawa ng mga makabuluhang bagay sa ikakaunlad ng iyongsarili, mga kasamahan, at maging ang iyong pamayanan. Wala kang maginganuman na agam agam o inaalala.Sa modyul na ito, inaasahang maipamalas mo ang mga sumusunod,A. Nahihinuha na likas sa tao ang malayang pagpili sa mabuti o masama, ngunitang kalayaan ay may kakambal na pananagutan para sa kabutihan.(EsP7PTIIf-7.3)B. apananagutan ang pagpili ng masama.(EsPP7PT-IIf-7.4)BALIKANGawain 1: SAAN AKO?Panuto: Punan ang tsart sa ibaba ng iyong mga sagot.SitwasyonAking gagawinPagboto sa eleksyon sapaaralanPagsunod sa protocol ngIATF (Inter Agency Task Force)patungkol sa COVID 19Pag amin sa kasalanan ngkapatidPagpitas ng halaman sapampublikong parkePagsali sa Fraternity oSorority1MABUTI ba?PangatwiranMASAMA ba?Pangatwiranat
Tanong:Ano ang iyong naging batayan sa pagsagot sa mga gagawin mo sa mga ibinigay nasitwasyon? Pangatwiranan.Ano ang iyong naramdaman habang sinasagutan ang gawain? Bakit?TUKLASINGawain 2: Pagnilayan ang kalayaanPanuto: Sumulat ng pagninilay tungkol sa natuklasan mong tunay na kahuluganng kalayaan.Ano ang nabago sa aking pananawtungkol sa kalayaan?Paano ko maipakikita angpagpapahalaga ko sakalayaang taglay ko?2
SURIINAng tao ay tunay na malaya sa kanyang pagpili o pagpapasiya.Binigyang halaga ito ni Santo Tomas de Aquino bilang, ―katangian ng kilosloob na itakda ng tao ang kanyang kilos tungo sa kanyang maaaringhantungan at ang paraan upang makamit ito‖. Nangangahulugan ito namalaya ang taong gamitin ang kanyang kilos- loob upang pimili ngparticular na bagay o kilos.Hindi sakop ng kalayaan ang kahihinatnan ng kanyangpagpili.Samakatuwid, ang kalayaan ay hindi lubos, at ito ay may limitasyon.Ang limitasyong ito ay itinakda ng Likas na Batas Moral na may mgaalituntuning dapat sundin na nagbibibgay-hugis at direksyon sa kalayaan.Ang kalayaan ng tao ay palaging may kakambal na pananagutan. Angtao ay kailangang maging mapanagutan sa anumang kilos at pagpapasyanggagawin.Paano mo malalaman kung naging mapanagutan ka sa paggamit ngkalayaan? Narito ang ilang palatandaan ayon kay Esther Esteban (1990)1. Kung isinaalang-alang mo ang Kabutihang Pansarili (personal good) atang Kabutihang Panlahat (common good).2. Kung handa kang harapin ang anumang kahihinatnan ng iyongpagpapasya.3. Kung ang pagkilos ay hindi sumasalungat sa Likas na Batas Moral.Ayon kay Esther Esteban (1990), ang konsepto ng kalayaan aynangangahulugan nanagagawa o nakakayang gawin ng tao angnararapatupang makamit ang pinakamataas at pinakadakilang layunin ngkanyang pagkatao. Malaya ang taong linangin ang kanyang sarili atpaunlarin ito.Ang tao ay may kamalayan, kaya siya ay may kakayahan na magsuri atpumili ng naraapat. Ang tao ay may moral na tungkulin na piliin ang ayonsa moral na batayan. Ang tunay na kalayaan ay mapanagutan kayainaasahan na ito ay gagamitin sa paggawa ng naaayon sa kabutihan. Angtunay ns kalayaan ay ang paggawa ng mabuti.3
Ang paggamit ng kalayaan ay may kakambal na pananagutan. Bagamat hindiperpekto ang tao kung kaya siya ay nagkakamali sa ilang pagpapasya. Subalitdahil sa kalayaan, maari niyang baguhin at paunlarin ang kaniyang pagpapasya atang kanyang pagkatao.PAGYAMANINGawain 3“Kalayaan ko, kabutihan ko”Panuto: Sa mga naging pagpapasya na iyong mga ginawa, alin sa mga ito ang naismong baguhin at paunlarin?Gamitin ang tsart sa ibaba.Kilos na naiskongbaguhin/paunlarinNaging epektosa ot ngpabalang saaking mgamagulang.Nagingwalangrespetohindi langsamagulangkundi patisa ibangtaoPipiliinko naang mgasalitanggagamitin ko sapakikipag-usap rkulesx Nagingmagalang atmapagtimpi sasarilingemosyon.
Gawain 6 KalalabasanPanuto: Ilapat ang iyong mga natutuhang konsepto tungkol sa kalaayan sa pangaraw-araw mong buhay. Suriin ang mga sitwasyon sa ibaba sa pamamagitan ngmaaring kahihinatnan ng kilos.SituwasyonHalimbawa:Kapag tinanggihan ko angalok ng aking kaibigan nasumama sa kanya paramagsugalKapag tumutulong ako sagawaing bahayKapag hindi ko ginagawaang aking mga takdangaralinKapag sinusunod ko angmga alituntunin ng akingpaaralanKapag maagangnakipagrelasyon sakasalungat na kasarianKapag nag-aaral ngleksyon araw-arawKapag pinagbigyan ko angalok ng kaibigan ko namanood ng pornograpiya.Agarang Epekto5Pangmatagalang Epekto
ISAISIPGawain 4 Graphic organizer ng kalayaanPanuto: Punan ng iyong kaalaman ang graphic organizer na nasa ibaba. Gawin itosa iyong sagutang papel.Likas sa taoKABUTIHANISAGAWAGawain 5 Infographic ng KalayaanPanuto: Gumawa ng infographic na naglalaman ng mga kaalaman tungkol sakalayaan.Gawin ito ng buong kahusayan.6
Tanong:Sa paanong paraan makatutulong sa yo ang mga kaalaman mo tungkol sakalayaan. Pangatwiranan.PAGTATAYATAMA o MALIPanuto: Isulat ang salitang TAMA kung ang pangungusap ay tama atsalitang MALI kung ang pangungusap ay mali sa espasyong nakalaan bagoang numero.1.Ang kalayaan ng isang tao ay may limitasyon.2.Ang kalayaan ay para sa tao lamang.3.Ang tao ay may kamalayan ngunit walang kakayahan na magsuri atpumili ng nararapat.4. Ang tunay na kalayaan ay ang paggawa ng mabuti.5. Hindi mo kailangang isaalang-alang ang iyong kabutihan para sakabutihan ng nakararami.6. Ang Likas na Batas Moral ay ang nagtatakda ng limitasyon ngkalayaan ng tao.7.Maraming uri ang kalayaan.8. Ang tao ay malaya sa kanyang pagpili at pagpapasya.9. Hindi nagkakaroon ng kalayaan ang tao na linangin ang kanyangsarili at paunlrin ito.10. Ang tunay na kalayaan ay masusumpungan sa sa pagsunod ngkilos-loob.MARAMING PAGPIPILIANPanuto: Piliin ang titik ng tamang sagot at isulat ito sa nakalaang espasyo.1. Ito ang itinuturing na kakambal ng kalayaan.A. DignidadB. Kilos-loobC. PananagutanD. Konsensya7
2. Bakit kailangang hayaan ng mga magulang ang mga anak nasumubok, pumili at magpasya para sa kanilang sarili ?A. Ito ang magbibigay sa kanila ng karanasan na maari nilanggamiting gabay sa mga isasagawang pagpapasya sa hinaharap.B. Ang pagkakataong ibinigay ng magulang ang magtuturo sa mgaanak na sumunod mula sa pag-unawa at pagmamahal at hindi sapamimilit.C. Maiiwasan ang pagrerebelde ng isang anak dahi sa pagnanais ngnagulang na magabayan ang kanyang anak patungo sa tamanglandas.D. Ang pagiging malaya sa pagpapasya ng isang anak ay maaringmagdulot ng sakit dahil sa pagkakamali ngunit ditto sila natututong mahahalagang aral.3. Ang kalayaan ay katangian ng kilos-loob na itakda ng tao angkanyang kilos tungo sa maaaring hantungan at mga paraan upangmakamit ito. Ito ay nangangahulugang:A. Ang kalayaan ng tao, katulad ng kilos-loob ay nakabatay sa diktang isip.B. May kalayaan ang tao na gamitin ang kanyang kilos-loob upamgpumili ng partikular na bagay o kilos.C. Ang hantungan ng kilos ay batay sa kanyang pagigingmapanagutan sa paggamit ng kalayaan.D.Lahat ng nabanggit4. Kailan nagsisimula ang pagkakaroon ng tao ng kalayaan?A. PagkasilangB. Pagdating sa tamang edadC. Pag matanda naD. Kapag nag aaral na5. Ang tao ay walang kakayahang gawin palagi ang anomang kanyangnaisin. Ang pangungusap ay:A. Tama, dahil hindi ganap ang taoB. Tama, dahil maraming bagay ang nais mangyari at gawin ang taosubalit hindi nya magawa ang mga itoC. Mali, dahil taliwas ito sa tunay na kahulugan ng kalayaanD. Mali, dahil magagawa ng tao ang maraming bagay dahil mayroonsiyang isip at kilos-loob8
Susi sa ian A15.BKagawaran ng Edukasyon, Edukasyon sa Pagpapakatao 7 Modyul para saMag-aaral, DepEd-BLR,pp137-1609
Bumuo sa Pagsusulat ng ModyulManunulat:April Joy I. Delos Reyes, SST-IBasilan NHS, Isabela City DivisionEditor:Aimee A. Torrevillas, SST-IIITagasuri:Aimee A. Torrevillas, SST-IIITagaguhit:Tagalapat:Tagapamahala:Julieto H. Fernandez, OIC-SDSMaria Laarni T. Villanueva, OIC-ASDSEduardo G. Gulang, SGOD ChiefHenry R. Tura, CID ChiefElsa A. Usman, LR SupervisorVioleta M. Sta. Elena, ADM Module CoordinatorRegion IX: Zamboanga Peninsula Hymn – Our Eden LandHere the trees and flowers bloomHere the breezes gently Blow,Here the birds sing Merrily,The liberty forever Stays,Gallant men And Ladies fairLinger with love and careGolden beams of sunrise and sunsetAre visions you’ll never forgetOh! That’s Region IXHereHereHereWithHardworking people Abound,Every valleys and DaleZamboangueños, Tagalogs, Bicolanos,thethethetheBadjaos roam the seasSamals live in peaceTausogs thrive so freeYakans in unity10Cebuanos, Ilocanos, Subanons, Boholanos, Ilongos,All of them are proud and trueRegion IX our Eden LandRegion IXOur.Eden.Land.
My Final FarewellFarewell, dear Fatherland, clime of the sun caress'dPearl of the Orient seas, our Eden lost!,Gladly now I go to give thee this faded life's best,And were it brighter, fresher, or more blestStill would I give it thee, nor count the cost.Let the sun draw the vapors up to the sky,And heavenward in purity bear my tardy protestLet some kind soul o 'er my untimely fate sigh,And in the still evening a prayer be lifted on highFrom thee, 0 my country, that in God I may rest.On the field of battle, 'mid the frenzy of fight,Others have given their lives, without doubt or heed;The place matters not-cypress or laurel or lily white,Scaffold or open plain, combat or martyrdom's plight,T is ever the same, to serve our home and country's need.Pray for all those that hapless have died,For all who have suffered the unmeasur'd pain;For our mothers that bitterly their woes have cried,For widows and orphans, for captives by torture triedAnd then for thyself that redemption thou mayst gainI die just when I see the dawn break,Through the gloom of night, to herald the day;And if color is lacking my blood thou shalt take,Pour'd out at need for thy dear sakeTo dye with its crimson the waking ray.And whe n the d ark nig ht wr ap s the gr ave y ar d ar oundWith only the d e ad in the ir v ig il to s e eB re ak not m y re p os e or the m ys tery p r of oundAnd pe rc hanc e thou m ays t he ar a s ad hym n re s ound' T is I, O my c ountry, r aising a s ong unto the e .My dreams, when life first opened to me,My dreams, when the hopes of youth beat high,Were to see thy lov'd face, O gem of the Orient seaFrom gloom and grief, from care and sorrow free;No blush on thy brow, no tear in thine eye.And ev e n my g rav e is r em em be re d no m oreUnm ark 'd by ne ve r a c r os s nor a stoneLe t the plow s we ep thr oug h it, the sp ade tur n i t o' erThat m y as hes m ay c arp e t e ar thly f loor,B ef ore into nothing nes s at las t the y are b lown.Dream of my life, my living and burning desire,All hail ! cries the soul that is now to take flight;All hail ! And sweet it is for thee to expire ;To die for thy sake, that thou mayst aspire;And sleep in thy bosom eternity's long night.The n will ob liv ion br ing to me no c ar eAs ove r thy v ale s and p lains I s we e p;Thr ob b ing and c le anse d in thy s p ace and airWith c olor and lig ht, with s ong and lame nt I f are ,Ev e r re p e ating the f aith that I k ee p .If over my grave some day thou seest grow,In the grassy sod, a humble flower,Draw it to thy lips and kiss my soul so,While I may feel on my brow in the cold tomb belowThe touch of thy tenderness, thy breath's warm power.M y F athe rland ad or' d, that s ad ne ss to my sor r ow le nd sB e lov ed F ilip inas, he ar now m y las t g ood -b y!I g ive the e all: p are nts and k indr ed and f r iend sF or I g o wher e no s lav e be f or e the op pr es s or b e nds ,Whe r e f aith c an ne ve r kill, and God r e ig ns e ' er on hig h!Let the moon beam over me soft and serene,Let the dawn shed over me its radiant flashes,Let the wind with sad lament over me keen ;And if on my cross a bird should be seen,Let it trill there its hymn of peace to my ashes.F are well to y ou all, f r om m y s oul tor n away,F rie nds of m y c hild hood in the home disp oss e ss ed !Giv e thanks that I re s t fr om the we ar is om e d ay !F are well to the e, too, s we e t f rie nd that lig hte ne d m y w ay;B e lov ed cre ature s all, f are well! I n d e ath ther e is re s t!I Am a Filipino, by Carlos P. RomuloI am a Filipino–inheritor of a glorious past, hostage to the uncertainfuture. As such I must prove equal to a two-fold task–the task ofmeeting my responsibility to the past, and the task of performingmy obligation to the future.I sprung from a hardy race, child many generations removed ofancient Malayan pioneers. Across the centuries the memory comesrushing back to me: of brown-skinned men putting out to sea inships that were as frail as their hearts were stout. Over the sea I seethem come, borne upon the billowing wave and the whistling wind,carried upon the mighty swell of hope–hope in the free abundanceof new land that was to be their home and their children’s forever.I am a Filipino. In my blood runs the immortal seed of heroes–seedthat flowered down the centuries in deeds of courage and defiance.In my veins yet pulses the same hot blood that sent Lapulapu tobattle against the first invader of this land, that nerved Lakandulain the combat against the alien foe, that drove Diego Silang andDagohoy into rebellion against the foreign oppressor.The seed I bear within me is an immortal seed. It is the mark of mymanhood, the symbol of dignity as a human being. Like the seedsthat were once buried in the tomb of Tutankhamen many thousandyears ago, it shall grow and flower and bear fruit again. It is theinsignia of my race, and my generation is but a stage in theunending search of my people for freedom and happiness.I am a Filipino, child of the marriage of the East and the West. TheEast, with its languor and mysticism, its passivity and endurance,was my mother, and my sire was the West that came thunderingacross the seas with the Cross and Sword and the Machine. I am ofthe East, an eager participant in its spirit, and in its struggles forliberation from the imperialist yoke. But I also know that the Eastmust awake from its centuried sleep, shake off the lethargy that hasbound his limbs, and start moving where destiny awaits.I am a Filipino, and this is my inheritance. What pledge shall I givethat I may prove worthy of my inheritance? I shall give the pledgethat has come ringing down the corridors of the centuries, and itshall be compounded of the joyous cries of my Malayan forebearswhen first they saw the contours of this land loom before their eyes,of the battle cries that have resounded in every field of combat fromMactan to Tirad Pass, of the voices of my people when they sing:―I am a Filipino born to freedom, and I shall not rest until freedomshall have been added unto my inheritance—for myself and mychildren and my children’s children—forever.‖11
Kagawaran ng Edukasyon, Edukasyon sa Pagpapakatao 7 Modyul para sa Mag-aaral, DepEd-BLR,pp137-160 TAYAHIN 1. TAMA 2. TAMA 3. MALI 4. TAMA 5. MALI 6. TAMA 7. T
Ikalawang Markahan- Modyul 2: Karapatan ay ipaglaban, Tungkulin ay gampanan . na binanggit sa Modyul 5. Ibinatay ang mga karapatang kinilala ng Pandaigdig na Pagpapahayag sa dignidad ng tao, patas . C. May kakayahang tumulong sa iba tama man o mali.
Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa lahat ng mga gawain sa modyul. Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang: Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito: 1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel
ARALING PANLIPUNAN I (Effective and Alternative Secondary Education) MODYUL 14 ANG PILIPINAS SA PANAHON NG IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG BUREAU OF SECONDARY EDUCATION Department of Education DepEd Complex, Meralco Avenue Pasig City . 2 MODYUL 14 ANG PILIPINAS SA PANAHON NG IKALAWANG DIGMAANG PANDAIGDIG Nakatuon ang modyul na ito sa mga pangyayari sa Pilipinas noong panahon ng Ikalawang .
Ikalawang Markahan: Modyul 8 Ang Piyudalismo Z est for P rogress Z eal of P . Module 9, Sistemang Pyudal sa Gitnang Panahon sa Europa . Aklat para sa Ikatlong Taon nina Vivar et al., p.50 . Mga Pari.Hindi itinuturing ang mga pari na natatanging sector sapagkat hindi
Ikalawang Markahan - Modyul 5: Pagkilala sa Sariling Emosyon Z est for P rogress Z eal of P artnership 8 . 5. Sa ikaapat na hanay, isulat kung bakit mo ginawa ang nasa ikatlong hanay. 6. Isulat sa ikalimang hanay ang iyong natutuhan mula sa pangyayari. 7. Maging matapat at
Araling Panlipunan Ikalawang Markahan- Modyul 3: Mga Sinaunang Kabihasnan sa Asya Z est for P rogress Z eal of P artnership 7 Name of Learner: _ Grade & Section
Ikalawang Markahan - Modyul 5: Ang Pagiging Bukas-Palad Z est for P rogress Z eal of P artnership 4 Name of Learner: _ Grade & Section: _ Name of School: _ 1 Alamin Bawat tao ay nagtatglay ng iba’t ibang kaugalian. Isa na dito ang pagiging bukas pala
Ikalawang Markahan - Modyul 7: Lider at Tagasunod Z est for P rogress Z eal of P artnership 8 . Itala ang mga pagkakataon na nagging kasapi ka ng mga samahan o pangkat, maaaring sa loob ng paaralan ( Hal. Pangkatang gawain sa klase, Peace Club, ) o labas ng paaralan ( Hal. Sangguniang Kabataan, Basketball team).
