Programi - Juridik

Programi - JuridikPROGRAMI MËSIMOR - SYLLABUSNiveli i studimeveLËNDAParëVitiSemestri DytëBaҫelorJavët mësimoreMetodologjia si ilëndësProgramiJuridikViti akademik2015/16E DREJTA ROMAKEOKodiECTS7krediLigjerata UshtrimeOrët mësimore 4532Ligjërata, ushtrime, punime seminarike, konsultime, teste.Një orë para ligjerataveDr.Iur.Muharrem 79Ma.sc.Fatmir Halilie-mailfatmir.halili@hotmail.comTel.Qëllimi studimor i lëndës fitimi i njohurive lidhur me procesin e krijimit,evoluimit dhe ndryshimeve në institucionet dhenormat e së drejtës romake nën veprimin e rrethanavetë ndryshme historike; kuptimi i vazhdueshmërisë së traditës juridike tëEvropës kontinentale dhe teorisë juridike; nxjerrja e përfundimeve të përgjithshme lidhur merolin dhe ndikimin e së drejtës në zhvillimin historiktë shtetit romak; afrimi i studentëve me terminologjinë juridike e cilaedhe sot është aktuale; njohja me ndikimin e së drejtës romake në të drejtënbashkëkohore të shteteve evropiane, e cila ështëndërtuar mbi konceptet dhe normat e së drejtësromake, nëpërmjet pranimit të drejtpërdrejtë osepërmes teorisë baza e së cilës u zhvillua nga mësimi isë drejtës romake nëpër universitete; njohja me teknikat e punës së juristëve romak, tëcilat paraqesin model me vlera të përhershme kurështë fjala për funksionimin praktik të së drejtës dhepërshtatjes së saj nevojave shoqërore.Përfitimet e studentitE drejta romake është një nga disiplinat tradicionalehyrëse në fakultetet juridike në Evropë, e cila ka përqëllim që studentët t’i pajisë me dituri tëdomosdoshme për bazën e përbashkët të sistemevejuridike të Evropës kontinentale. Meqenëse zbatimipraktik i saj ka mbaruar, e drejta romake ka fituarkarakterin e disiplinës juridiko-historike me njëpërmbajtje afërsisht të unisuar në shumicën efakulteteve juridike të universiteteve evropiane.Bërthamën e lëndës e përbën materia e cila ështëprezantuar në institucionet e Justinianit dhe përfshintë drejtën private romake në kuptimin e saj më tëgjerë (përveç të drejtës pronësore përfshinë edhe tëdhënat elementare lidhur me të drejtën statusore dhefamiljen). Përmes kësaj lënde synohet që të kuptohenparimet dhe mekanizmat e së drejtës romake. Studimii saj përqendrohet në krijimin e koncepteve kryesoretë së drejtës civile, zhvillimin e mendimit juridik, dhemjeteve përmes të cilave e drejta është zbatuar nëjetën e përditshme. Për më tepër, si hyrje e cila është edomosdoshme për të kuptuar rrethanat në të cilat janëkrijuar dhe zhvilluar institutet e së drejtës romake,disiplina e sotme mësimore përmban edhe informatathemelore lidhur me zhvillimin e shtetit romak,strukturën shoqërore dhe ekonomike, si dhe

prezantime të përgjithshme lidhur me vijat kryesore tëzhvillimit të së drejtës dhe lidhur me burimet juridike.Në këtë drejtim, theksi i lëndës qëndron në rolin emësimit të së drejtës romake si disiplinë përgatitësepër njohje kreative të së drejtës civile bashkëkohore.Prandaj, kujdes i veçantë i kushtohet të drejtëspronësore, e cila është bazë për sistemetbashkëkohore juridike të shteteve të Evropëskontinentale dhe teorinë juridike, ndërsa përmbajtjettjera i përshtaten këtij qëllimi.Metodologjia për realizimin e temave mësimore:Ligjërata,ushtrime,qasje interaktive ,konsultime, punime seminarike.Kushtet për realizimin e temës mësimore:Literatura adekuate,përdorimi i mjeteve të TI.Mënyra e vlerësimit të studentit ( në%)Vlerësimi në %Deri në 10 pikë dhe këtopikë vlerësohen në totaline pikëve nga kollokviumidhe testi përfundimtarë.Kolokiumi Testues jo vleresuesTesti përfundimtarë për provimObligimet e studentit:LigjerataStudenti duhet të jetë i rregulltë në ligjërata dhe50% të pikëve tëmundshme 1 pikëkollokviumi konsideroheti suksesshëm dhe pikëtnga ky kollokvium ushtohen pikëve ngaprovimi përfundimtarë50% të pikëve tëmundshme 1 pikëprovimi vlerësohetpozitivë. Këtyre pikëve ushtohen pikët nga punimiseminari dhe ngakollokviumi për tënxjerrë vlerësiminpërfundimtarëVijueshmëria e rregullt eligjërataveAktivteti në ushtrimeMaksimalNota përfundimtare51-60%-nota 661-70771-80881-90991-10010Maksimal 5%10%UshtrimeStudenti duhet të jetë aktiv në ushtrime dhe tëreflektoj gatishmëri dhe dije për iniciativa,ide dhe

ushtrime ,të shfrytëzoj të gjitha mundësitë për nxënietë dijes,të përdorë literaturën e obliguar dhe më tëgjërë,të jetë aktiv dhe të respektoj rregullat mbishkollimin e lartë të etikës në mirësjellje dhe përbashkëpunim.demonstrim të njohurive të marra në ligjërata.Ngarkesa e studentit për lëndënAktivitetiOrëLigjërata3UshtrimePunë praktikeKontakte me mësimdhënësin/konsultime0,5Ushtrime në terrenSeminare0.5Detyra të shtëpisëKoha e studimit vetanak3Përgatitja përfundimtare për provim3Koha e kaluar në vlerësim(teste,kuize,provim final)Projekte,prezantime.etjVërejtje: 1 ECTS kredi 25 orë angazhim,p.sh nëse lënda i ka 6 ECTSkredi student duhet të ketë angazhim gjatë semestrit 150 orëDitë/Javë15 javëGjithsej:30 orë15 javë7.5 orë15 javë7.515 javë15 Javë4545Ngarkesa totale:150JavaLigjërata1.TemaHyrje: Vështrim i përgjithshëm ishtetit dhe të drejtës romake.Rëndësia dhe ndikimi i së drejtësromake. Periodizimi dhe ndarja e sëdrejtës private romake.Orët3TemaPyetje për diskutimOrët22.Burimet e së drejtës romake: neperiudhen arkaike, ne kohenerepublikes, burimet e ligjit gjatePerandoris, epoka postklasike dhekodifikimi i Justinianit.3Pyetje për diskutim23.E drejta statusore: Subjektet e sëdrejtës. Zotësia juridike dhe zotësiapër të vepruar. Fitimi, përmbajtja,kufizimi dhe humbja e zotësisëjuridike. Zotësia e veprimit tëpersonave fizik. Personat juridik3Prezantime, perseritje etj.2Ushtrime

4.E drejta familjare: Familja romake,pozita juridike e anëtarëve tëfamiljes. E drejta martesore: Kushtetpër lidhjen e martesës. Pengesat përlidhjen e martesës, fejesa, Format përlidhjen e martesës, marrëdhënietpersonale dhe pronësore mesbashkëshortëve. Zgjidhja e martesës.Tutoria dhe kujdestaria. Llojet etutorisë dhe kujdestarisë.3Familja Romake dhe krahasimi me tedrejten familjare te diteve tona25.E drejta reale I: Nocioni mbi sendet.Marrëdhëniet realo-juridike. Llojet esendeve. Kuptimi i pronës privatedhe përmbajtja e saj. Kufizimet.Llojet e pronës private.3Krahasim me te drejten reale te ditevete sotit26.E drejta reale II: Mënyrat e fitimit tëpronësisë. Mjetet juridike përmbrojtjen e pronësisë. Humbja epronësisë. Posedimi. Mbrojtja eposedimit3Pronesia Romake: fitimi, humbja,posedimi etj. krahasim me atë të ditëvetë otit27.Kolokiumi i Parë1Kolokiumi i parë28.E drejta reale III: Të drejtat reale mbisendet e huaja. Servituti. Pengu.3Servituti, llojet etj, krahasim dhestudim ne kohë29.E drejta detyrimore I: Marrëdhëniet edetyrimeve. Subjektet emarrëdhënieve detyrimore.Përfaqësimi. Ndërrimi i subjekteve.Përmbajtja e marrëdhënievedetyrimore.3Marrdhëniet detyrimore Romake dheato te sotit, krahasime empirike2

10.E drejta detyrimore II: Burimet edetyrimeve. Kontrata si burimdetyrimesh. Elementet esenciale.Shprehja e akorduar e vullnetit.Mospërputhja mes shprehjes dhevullnetit të palëve. Forma ekontratave. Elementet jo esenciale.Pavlefshmëria e kontratave.Klasifikimi i kontratave.3Kontratat dhe zhvillimi ne kohë, ngaRomaket deri më sotë211.E drejta detyrimore III: Kontratat:Huaja, huapërdorja, depozita,shitblerja, qiraja, kontrata në vepër3Pyetje për diskutim, interaktivitet212.E drejta detyrimore IV: Sigurimi iaktiveve. Sigurimi real dhe aipersonal. Deliktet si burimedetyrimesh. Shuarja e detyrimeve.Pasojat e moskryerjes së detyrimeve.3Prezentime dhe perseritje213.E drejta trashëgimore: Marrëdhëniettrashëgimore-juridike. Mënyrat ethirrjes në trashëgim. E drejta edomosdoshme e trashëgimit. Fitimi itrashëgimit. Testamenti.3Trashegimia nga Romaket deri me sot,krahasime .214.Kuptimi dhe krijimi i procedurëscivile. Procedura Legis actio, Organete Procedurës legjisaktore. Procedurain jure dhe pud judicem. Aktgjykimi,anulimi i aktgjykimit, Ekzekutimi iaktgjykimit. Mjetet ejashtëzakonshme për mbrojtjen e tëdrejtave subjektive, Interdiktet.Procedura Ekstraordinare.3Procedura civile Romake dhe krahasimime atë të sotmen23Konsultime për provim215.

LITERATURALiteratura kryesore: Asllan Bilalli, Bedri Bahtiri, E Drejta Romake, Prishtine, 2015 Kadri Kryeziu, E Drejta Romake (Ligjerata te Autorizuara), Prizren, 2015 Ivo Puhan & Mirjana Polenak - Akimovska, Rimsko pravo, Skopje, 1996. Arta Mando, E Drejta Romake, Tiran 2011.Literatura e avansuar: Borkowski&DuPlesis, E Drejta Romake, (Perkthyer nga Guri Daco), Tirane 2000.Arta Mandro, E drejta romake, Tiranë, 1998Barry Nicholas, An Introduction to Roman Law, Oxford, 1975Andrew Borkowski & Paul du Plessis, Textbook on Roman Law, Oxford, 2005.HF Jolowicz & Barry Nicholas, A Historical Introduction to the Study of Roman Law, 3rd ed.,Cambridge, 2008. Marijan Horvat, Rimsko pravo, Zagreb, 2007. Ante Romac, Rimsko pravo, Zagreb, 2007. Ante Romac, Izvori rimskog prava, Zagreb, 1973VËREJTJEVërejtje për studentin:

12. E drejta detyrimore IV: Sigurimi i aktiveve. Sigurimi real dhe ai personal. Deliktet si burime detyrimesh. Shuarja e detyrimeve. Pasojat e moskryerjes së detyrimeve. 3 Prezentime dhe perseritje 2 13. E drejta trashëgimore: Marrëdhëniet trashëgimore-juridike. Mënyrat e thirrjes në trashëgim. E drejta e domosdoshme e trashëgimit .