Naleving Van De Regels - ACM.nl
Naleving vande regelsWat kunnen ondernemingendoen om de EU-concurrentieregelsbeter na te leven?Concurrentie
Europe Direct helpt u antwoord te vinden op uwvragen over de Europese Unie.Gratis nummer (*):00 800 6 7 8 9 10 11(*) Als u mobiel of in een telefooncel of hotel belt, hebt u misschien geen toegang tot gratisnummers of kunnen kosten worden aangerekend.Afbeelding op de omslag gebruikt onder licentie van Shutterstock.comLuxemburg: Bureau voor publicaties van de Europese Unie, 2012ISBN 978-92-79-22104-0doi:10.2763/63540 Europese Unie, 2012Reproductie van de tekst is toegestaan met bronvermelding.Reproductie van het artistieke materiaal is verboden.
VOORWOORDDoor Joaquín AlmuniaVicevoorzitter van de EuropeseCommissie en commissarisbevoegd voor concurrentieDe Europese Unie is een open markteconomiedie gebaseerd is op de beginselen van de vrijeconcurrentie: zij wordt in sterke mate gestuurddoor de marktmechanismen en het spel vanvraag en aanbod.Concurrentie vergroot de stimulansen om teinnoveren, nieuwe veelbelovende activiteitenaan te vatten, en betere diensten en meerkeuze tegen lagere prijzen aan te bieden. Ditconstante streven naar efficiëntie en verbeteringis niet alleen het resultaat van het concurrentieproces, het ís het concurrentieproces. Wanneerondernemingen — zij het kleine, middelgrote of grote ondernemingen — ernaar streven zo efficiëntmogelijk te functioneren, in plaats van door andere (illegale) middelen te overleven, zal hun concurrentievermogen verbeteren, ongeacht of zij op de binnenlandse, Europese of mondiale markt actief zijn.Als de concurrentie als een open wedstrijd moet zijn, waarom zouden er dan strikte concurrentieregels moeten bestaan? Omdat het concurrentieproces beschermd moet worden. Indien er geenregels zouden bestaan, zou een ongecontroleerde marktwerking uiteindelijk tot een verstoringof zelfs uitschakeling van de concurrentie kunnen leiden. Regels zijn derhalve noodzakelijk omheimelijke afspraken tussen ondernemingen of het buitensporige gebruik van marktmacht tevoorkomen, en deze regels moeten ten voordele van de consumenten nageleefd worden.De EU en haar lidstaten beschikken over dergelijke regels. Ze gelden zowel voor grote als voorkleine ondernemingen die goederen aan consumenten of intermediaire afnemers (bedrijven)verkopen. Zij gelden ook voor kopers, bijvoorbeeld wanneer zij afspraken maken om hun gezamenlijke marktmacht uit te buiten.Tijd is geld, denkt u wellicht — en dat is ongetwijfeld ook zo. Maar stel uzelf even de volgendevragen: Leid ik een onderneming die actief is in de EU? Werk ik in een onderneming die actief is in de EU?
Is het antwoord op een van deze vragen ja, dan is deze brochure rechtstreeks van belang vooruw dagelijks werk.Hoewel het pad naar een onvervalste concurrentie in de EU met vele hindernissen is bezaaid,vormen de ondernemingen de belangrijkste spelers bij dit streven naar daadwerkelijke efficiëntemededinging in de hele EU. Dat geldt zowel voor grote ondernemingen die in Europa of wereldwijdactief zijn, als voor de kleine en middelgrote ondernemingen die hun activiteiten in slechts enkelelidstaten of in eigen land ontplooien.Deze brochure is opgesteld met het doel ondernemingen te helpen problemen te vermijden ende EU-concurrentieregels na te leven: de belangrijkste regels die ondernemingen moeten nalevenzijn erin samengevat, evenals de risico’s die aan het negeren van de wetgeving zijn verbonden,en aan de hand van praktische stappen wordt beschreven hoe deze regels gerespecteerd kunnenworden. Ik hoop dat alle ondernemingen, en in het bijzonder kleine en middelgrote ondernemingen,dankzij deze brochure beter zullen begrijpen wat er op het spel staat en hoe zij kunnen voorkomendat hun medewerkers over de schreef gaan.Bekijk deze brochure als een brochure over veilig wegverkeer vóór een vakantieperiode. U weetdat de verkeersregels in uw eigen belang zijn, u bent zich zeer goed bewust van het risico waaraanu uzelf en anderen blootstelt wanneer u te snel rijdt of bij een rood verkeerslicht doorrijdt. Tochis de verleiding om snelheidsbeperkingen of andere verkeersborden te negeren altijd aanwezig.Deze korte brochure vormt een soort verkeersreglement op het gebied van concurrentie en zalu helpen de toepasselijke regels na te leven.Ik wens u veel succes bij uw bedrijfsactiviteiten. Rijd voorzichtig!
InhoudVOORWOORD.31. Naleving van de concurrentieregels in Europa: een verantwoordelijkheidvan ondernemingen.71.1 Algemene verplichting tot naleving .71.2 Voordelen van de naleving van de regels.71.3 Doeltreffendheid: het enige criterium voor succes.82. De kosten van niet-naleving.82.12.22.32.4Geldboeten voor ondernemingen.8Sancties voor particulieren.10Illegale overeenkomsten zijn nietig en kunnen tot schadevergoeding leiden.10Slecht imago voor wetsovertreders en andere zijdelingse gevolgen.103. Naleving van de EU-concurrentieregels — Bent u zeker dat het risico gedekt is?.113.1 De EU-concurrentieregels zijn rechtstreeks van toepassingop uw onderneming.11Onrechtmatige contacten en overeenkomsten tussen ondernemingen.11Misbruik van een machtspositie.12Hoe zit het met de kleine en middelgrote ondernemingen?.123.2 Activiteiten van de openbare autoriteiten.13De strijd tegen onrechtmatige praktijken.13Verdere verduidelijking van de regels.134. Hoe kan uw onderneming zorgen voor de naleving van de regels?.144.1 Een duidelijke strategie.14Vaststelling van de algemene en individuele risico’s.14De strategie bekendmaken.14Zichtbaar en duurzaam engagement van de bedrijfsleiding ten aanzien van de nalevingsstrategie.154.2 Formele aanvaarding door de personeelsleden en beoordelingvan de naleving van de regels.15Behoorlijke interne rapporteringsmechanismen.164.3 Permanente bijwerking, contactpunten voor advies en opleiding.16
4.4 Monitoring/Audit.164.5 Volledige naleving werd niet bereikt? De strategie kan nog steeds helpenhet risico te beperken!.17Onregelmatigheden in een zo vroeg mogelijk stadium tegenhouden.17Medewerking in het kader van het clementieprogramma en de geschillenprocedure:beperking van de schade in het geval van kartels.174.6 De Commissie verwelkomt de inspanningen van ondernemingenom de regels na te leven.185. Nuttige informatie .20Eindnoten.20
71. Naleving van de concurrentieregelsin Europa: een verantwoordelijkheidvan ondernemingenDe EU-concurrentieregels betreffen iedereendie zakelijk actief is in de EU, aangezien zijrechtstreeks van toepassing zijn op alle ondernemingen die in de EU activiteiten ontplooien.Zij gelden niet alleen voor bedrijfsleiders, diekeuzes moeten maken in het belang van hunondernemingen, maar ook voor werknemers,die richtsnoeren nodig hebben om deze keuzeste kunnen uitvoeren. Ondernemingen waarvanhet marktgedrag niet in overeenstemming ismet de EU-concurrentieregels, riskeren hogegeldboeten en andere negatieve gevolgen.Hoewel particulieren volgens de EU-concurrentieregels niet gestraft worden, kunnen huncarrières en banen nadeel ondervinden vanverkeerde beslissingen, en kan zelfs het voortbestaan van een onderneming op de hellingkomen te staan. In bepaalde lidstaten kunnen personen wegens concurrentiebeperkendgedrag gestraft worden (met inbegrip van eenmogelijke gevangenisstraf), en kunnen eventueel tegelijkertijd geldboeten aan ondernemingen worden opgelegd.1.1 Algemeneverplichting tot nalevingDe verantwoordelijkheid voor de naleving vande wet ligt, zoals op elk ander gebied, in deeerste plaats bij hen die eraan onderworpenzijn. De voor ondernemingen geldende EU-concurrentieregels vormen een gegeven waarmeein de dagelijkse bedrijfsvoering rekening moetworden gehouden, want onbekendheid met deregels biedt geen bescherming tegen de gevolgen van het overtreden ervan.Het is dus duidelijk dat ondernemingen verplicht zijn de regels na te leven, maar zij zijngrotendeels vrij te beslissen hoe zij dit zullendoen. Dit spreekt voor zich gezien de grote verschillen tussen ondernemingen qua omvang,hun mogelijkheden om advies in te winnen, hetterrein waarop zij actief zijn en het risico dat zijlopen om betrokken te raken bij inbreuken op deEU-concurrentieregels. Het ligt voor de hand datregels bekend moeten zijn om daadwerkelijk tekunnen worden nageleefd.1.2 Voordelenvan de naleving van de regelsEen belangrijke reden om de concurrentieregelsna te leven, naast het feit dat een onderneminghierdoor als een ethische onderneming wordtbeschouwd, is dat de potentiële kosten vanniet-naleving hoog zijn.Maar het in acht nemen van de regels kanen moet ook positief benaderd worden. Eenactieve en aanmoedigende strategie met hetoog op de naleving van de wettelijke voorschriften en de bedrijfsethiek kan de reputatie en aantrekkelijkheid van een ondernemingzeker verbeteren, met positieve gevolgen
8N a l e v i n gv a nd er e g e l svoor het promotie- en aanwervingsbeleid, netzoals een expliciete milieu- of gezinsvriendelijke agenda dat zou doen. Dit kan bijdragentot de werk t evredenheid van het personeelen tot een constructief gevoel van saamhorigheid of zelfs trots binnen de onderneming. Werknemers die zich ervan bewust zijnwat illegaal gedrag is, zullen ook alerter zijnop wangedrag van concurrenten of anderehandelspartners.Uw onderneming kan meer doen om ervoor tezorgen dat voor iedereen dezelfde spelregelsgelden door potentiële overtredingen onderde aandacht van de mededingingsautoriteitente brengen. Om te beginnen kunt u alle vermoedelijke inbreuken waarvan u kennis heeft,melden bij de Commissie1 of een nationalemededingingsautoriteit2. Ten tweede kunt u omimmuniteit tegen of een vermindering van degeldboete verzoeken indien uw ondernemingbij een inbreuk betrokken is geweest. Ten slottekunt u, indien uw onderneming het slachtofferis van een inbreuk door andere ondernemingen,een klacht indienen3.1.3 Doeltreffendheid: hetenige criterium voor succesAlle inspanningen van een onderneming om deEU-concurrentieregels na te leven, zijn lovenswaardig. Uiteindelijk gaat het er evenwel om datde regels daadwerkelijk nageleefd worden. Watde praktische stappen betreft, dienen ondernemingen zich ervan bewust te zijn dat hun inspanningen op basis van de resultaten zullen wordenbeoordeeld, met andere woorden dat het succeswaarmee zij inbreuken weten te vermijden, doorslaggevend is. Enkel een lippendienst bewijzenaan een abstracte of formalistische verplichtingzet geen zoden aan de dijk. Een geloofwaardignalevingsprogramma moet een stevige basishebben in de vorm van een verbintenis van debedrijfsleiding, en ondersteund worden door een„top-down” nalevingscultuur.2. De kosten van niet-naleving2.1 Geldboetenvoor ondernemingenDe door de Europese Commissie opgelegdegeldboeten voor ondernemingen die de EU-concurrentieregels niet naleven, kunnen hoog oplopen, tot 10 % van de wereldwijde jaaromzetvan een onderneming. Belangrijk is dat, zelfsindien de met de inbreuk beoogde onwettigedoelstelling niet werd bereikt, er toch geldboeten kunnen worden opgelegd.Zo zullen bijvoorbeeld hoge geldboeten worden opgelegd aan deelnemers aan een karteldie prijzen hebben vastgesteld, ongeacht ofde beoogde prijsstijgingen al dan niet hebbenplaatsgevonden.Enkele jaren geleden heeft de Commissie haargeldboetebeleid schriftelijk vastgelegd4, omondernemingen ten volle bewust te makenvan de financiële risico’s die zij lopen als zijde EU-concurrentieregels niet in acht nemen.
9Concurrentiebeperkende gedragingen houdendus aanzienlijke risico’s in voor een onderneming, zoals duidelijk blijkt uit het aantalkartelbesluiten dat de voorbije jaren werdvastgesteld, waarbij aanzienlijke geldboetenwerden opgelegd.KartelsOndanks de vastberaden strijd die de Commissie en de nationale mededingingsautoriteitenvoeren, komen kartels nog steeds in vele sectoren voor, van basisindustrieën totdienstverleningsmarkten. Daarbij zijn ondernemingen van verschillende omvang betrokken,zowel grote multinationale groepen als kleine ondernemingen.In de meeste onderzochte zaken was het onrechtmatige gedrag aangemoedigd en vaak directgepleegd op de hoogste niveaus van verantwoordelijkheid. Daaruit blijkt dat het schenden van demeest fundamentele regels van een markteconomie in bepaalde kringen nog steeds beschouwdwordt als een rationele manier om zaken te doen en maximale inkomsten te verwerven.De laatste jaren, en in het bijzonder sinds 2001, heeft de Commissie steeds meer besluitenvastgesteld waarbij kartels werden verboden en voor in totaal miljarden euro’s aan geldboetenwerd opgelegd. De meeste van deze besluiten werden in hoger beroep bevestigd.Het internationale verhuisdiensten-kartelIn 2008 legde de Commissie internationale verhuisondernemingen een boete op van in totaal31 miljoen EUR wegens deelname aan een kartel in België.Tussen 1984 en 2003 kwamen de ondernemingen prijzen overeen, verdeelden zij de marktonderling en manipuleerden zij de aanbestedingsprocedures, in het bijzonder door fictieveoffertes („schaduwbestekken”) voor klanten en via een compensatiesysteem voor afgewezenoffertes.De Commissie heeft het onderzoek ambtshalve ingeleid met onaangekondigde inspectiesdie bijzonder succesvol zijn geweest en die talrijke bewijzen van kartelactiviteiten hebbenopgeleverd.Eén onderneming kreeg in het kader van de clementiemededeling van de Commissieeen vermindering met 50 % van de haar opgelegde geldboete, omdat zij de Commissiebewijsmateriaal met significant toegevoegde waarde had verschaft.Het industriële garen-kartelIn 2005 legde de Commissie garenproducenten uit Duitsland, België, Nederland, Frankrijk,Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk voor meer dan 43 miljoen EUR geldboeten op wegenshun deelname aan verschillende kartels.Industriële garens worden door verscheidene industriesectoren gebruikt voor het naaienvan verschillende producten zoals kleding, woninginrichtingartikelen, autostoelen enveiligheidsgordels, lederwaren, matrassen, schoeisel en touwen.Tussen 1990 en 2001 hebben deze ondernemingen regelmatig deelgenomen aanbijeenkomsten en hadden zij bilaterale contacten om afspraken te maken over prijsverhogingenen/of richtprijzen, om gevoelige informatie uit te wisselen over prijslijsten en/of prijzen die aande afzonderlijke afnemers in rekening werden gebracht, en om te voorkomen dat de prijzenvan de gevestigde leverancier werden onderboden met het oog op de verdeling van afnemers.
10N a l e v i n gv a nd er e g e l sNationale mededingingsautoriteiten zijn ookopgetreden bij soortgelijke kartelgedragingenin sectoren als koffiebranderijen, bad- en verzorgingsproducten, contactlenzen en meel.Ook misbruik van een machtspositie doorondernemingen is een bron van grote — engroeiende — bezorgdheid voor de Commissie.De voorbije jaren heeft dit geleid tot een aantalbesluiten waarbij geldboeten werden opgelegdmet betrekking tot de ICT-sector en recentelijkgeliberaliseerde of gedeeltelijk geliberaliseerdemarkten, zoals de energie-, telecommunicatieen postsectoren. Misbruik van een machtspositie komt evenwel ook in andere sectoren voor.2.2 Sanctiesvoor particulierenSommige lidstaten kunnen, behalve ondernemingen, ook personen sancties opleggen(bv. geldboeten of uitsluiting van een leidinggevende taak). De wetgeving van bepaaldelanden voorziet zelfs in vrijheidsstraffen voorpersonen die bij algemene inbreuken op deconcurrentiewetgeving en/of bepaalde voorafvastgelegde inbreuken (bv. manipulatie vanaanbestedingsprocedures) betrokken zijn. Dezesancties kunnen afzonderlijk of in combinatiemet geldboeten opgelegd worden. Bedrijfsleiders die zich onrechtmatig gedragen, lopen inbepaalde lidstaten het risico op een celstraf.2.3 Illegale overeenkomstenzijn nietig en kunnentot schadevergoeding leidenConcurrentiebeperkende overeenkomsten dieonverenigbaar zijn met de EU-concurrentie regels zijn automatisch nietig en kunnen dusdoor de betrokken partijen niet bij de rechterworden afgedwongen.Dat betekent dat een partij niet verplicht kanworden een onwettige overeenkomst na tekomen. De negatieve gevolgen daarvan voorde onderneming kunnen aanzienlijk zijn.Wanneer een schending van de EU-concurrentieregels aan een derde schade berokkent ofheeft berokkend, kan het slachtoffer bij eennationale rechtbank schadevergoeding eisenvan de dader. In het geval van het luchtvrachtbedrijvenkartel 5 werden bijvoorbeeld reedsschadeclaims ingediend voordat de Commissie aan elf luchtvrachtbedrijven geldboeten hadopgelegd wegens prijsafspraken.2.4 Slecht imago voorwetsovertreders en anderezijdelingse gevolgenWanneer de Commissie onrechtmatige gedragingen vaststelt en de betrokken ondernemingen een geldboete oplegt, brengt zij elke keereen persmededeling uit.De resulterende berichtgeving in zowel de algemene als de vakpers kan de reputatie van dieondernemingen schaden. Bovendien kunnenhun klanten en consumenten afwijzend reageren omdat zij zich bedrogen voelen.De onderzoeken van mededingingsautoriteitenkunnen veel tijd in beslag nemen en ondernemingen veel geld kosten. De bedrijfsleiders kunnen in langdurige juridische onderhandelingenverwikkeld raken waardoor de aandacht vanhun kernactiviteiten wordt afgeleid.
113. Naleving van de EU-concurrentieregels —Bent u zeker dat het risico gedekt is?Twee belangrijke bepalingen van het Verdragbetreffende de werking van de Europese Unie(VWEU) hebben betrekking op het marktgedragvan ondernemingen. Artikel 101 verbiedtovereenkomsten tussen ondernemingen die demededinging beperken, tenzij zij aanzienlijkevoordelen inhouden voor klanten en consumenten, terwijl Artikel 102 misbruik van eenmachtspositie door ondernemingen verbiedt.Deze fundamentele regels en verbodsbepalingen worden verder verduidelijkt in door deRaad of de Europese Commissie vastgesteldewetteksten waarin, naargelang het geval, isaangegeven hoe de basisbeginselen wordentoegepast in bepaalde sectoren, dan wel opbepaalde soorten overeenkomsten of gedragingen van ondernemingen. Bedenk dat gedragingen die alleen nadelig zijn voor de concurrentiebinnen een lidstaat, dus op nationaal niveau,eveneens verboden zijn.3.1 De EU-concurrentieregelszijn rechtstreeks vantoepassing op uw ondernemingDe EU-voorschriften betreffen het concurrentiegedrag van ondernemingen en zijn rechtstreeksvan toepassing in alle EU-lidstaten. Omzettingin nationale wetgeving is niet nodig. Daaromis het des te belangrijker dat ondernemingenzich bewust zijn van deze regels, aangezienzij zowel door de Europese Commissie als denationale mededingingsautoriteiten en rechtbanken rechtstreeks kunnen worden toegepast.Er zij op gewezen dat de EU-concurrentieregelsgelden voor „ondernemingen”, dat wil zeggenelke entiteit die een economische activiteituitoefent. Ondernemersverenigingen, zoalsberoepsverenigingen en andere brancheorganisaties, die over het algemeen rechtmatigedoeleinden voor ogen hebben en als een nuttigbedrijfsforum functioneren, zijn ook aan de EUconcurrentieregels gebonden.Zoals hierboven werd vermeld, zijn er tweesoorten marktgedragingen die voor ondernemingen eventueel verleidelijk zouden kunnen zijn, maar die verboden zijn volgens hetEU-concurrentierecht:Onrechtmatige contactenen overeenkomsten tussenondernemingenConcurrentiebeperkende contacten tussen ondernemingen die, in welke vorm ook, de normaleconcurrentieverhoudingen kunnen verstoren, zijnverboden. Dergelijke contacten kunnen vele vormen aannemen en hoeven niet formeel aanvaardte zijn door de betrokken ondernemingen in devorm van een overeenkomst. Zelfs informeleafspraken tussen ondernemingsvertegenwoordigers kunnen als onwettig worden beschouwd.Tot de meest opvallende voorbeelden vanconcurrentiebeperkende contacten tussenondernemingen behoren prijsafspraken, deverdeling van markten of van klanten, debeperking van de productie of de output, zoweldoor de manipulatie van aanbestedingen alsop andere wijze. Dergelijke praktijken wordenvaak geheimgehouden en worden over hetalgemeen „kartels” genoemd. In het juridischejargon worden zij als „hardcore” beperkingenbeschouwd, omdat zij door hun aard zelf deconcurrentie hoogst waarschijnlijk belemmeren.Deze hardcore inbreuken worden krachtdadigdoor de Commissie vervolgd en kunnen tot hogegeldboeten voor ondernemingen leiden.
12N a l e v i n gv a nd er e g e l sOok de persoonlijke uitwisseling van individueleinformatie betreffende prijs- of volumeprognoses tussen concurrerende ondernemingen kaneen hardcore inbreuk vormen. Meer in het algemeen kan elke uitwisseling van vertrouwelijke,strategische informatie tussen concurrentenaanleiding geven tot concurrentiebezwaren.Daarbij gaat het om alle soorten informatie die destrategische onzekerheid op de markt verminderen, bijvoorbeeld gegevens over productiekosten,klantenlijsten, omzet, verkoop, productiecapaciteit, kwaliteit, marketingplannen, enz.Verder kan zelfs de unilaterale bekendmakingvan strategische informatie door een onderneming aan haar concurrenten via de post, e-mail,telefoongesprekken of bijeenkomsten als problematisch worden beschouwd.Overeenkomsten tussen ondernemingen op deverschillende niveaus van de leveringsketen, metname distributieovereenkomsten tussen leveranciers en wederverkopers, met het oog op devaststelling van prijzen of de artificiële compartimentering van de interne markt, zijn ook onwettig.Een leverancier kan zijn distributeurs bijvoorbeeld niet verhinderen goederen te verkopenaan afnemers die buiten een bepaald gebiedzijn gevestigd. Hij kan deze distributeursevenmin een verkoopprijs opleggen voor eenbepaald product.Kort gezegd moeten de leiding en de werknemers van ondernemingen bij hun omgang metconcurrenten steeds de volgende verboden inhet oog houden:GEEN vaststelling van aankoop- of verkoopprijzen of andere handelsvoorwaarden;GEEN beperking van de productie, markten,technische ontwikkelingen of investeringen;GEEN verdeling van markten of bevoorradingsbronnen;GEEN uitwisseling van individuele informatieover prijs- of volumeprognoses, of hoeveel heden of andere strategische informatie.Belangrijk is dat overeenkomsten tussen concurrenten en ondernemingen op verschillendeniveaus van de leveringsketen ook concurrentiebeperkende effecten kunnen hebben, zelfswanneer zij geen van de bovengenoemde hardcore beperkingen inhouden.Een dergelijke overeenkomst kan bijvoorbeeldeen negatieve uitwerking hebben op een van deconcurrentieparameters, namelijk prijs, output,innovatie, of de kwaliteit of verscheidenheidvan goederen en diensten.Dergelijke concurrentiebeperkende effectenmoeten ook door de ondernemingen beoordeeld worden. De Commissie geeft in specifiekerichtsnoeren gedetailleerde aanwijzingen omde invloed van dergelijke overeenkomsten opde concurrentie te analyseren.Misbruik van een machtspositieWanneer ondernemingen een groot deel van demarkt in handen hebben, hebben zij waarschijnlijkeen machtspositie op die markt. Dergelijke ondernemingen dragen een speciale verantwoordelijkheid om zich te onthouden van onrechtmatigegedragingen. Zij mogen rivaliserende ondernemingen niet beletten daadwerkelijk te concurreren ofhen van de markt verdringen.Voorbeelden van misbruik door een onderneming met een machtspositie zijn: onredelijkehoge prijzen vragen waardoor klanten benadeeld worden; onrealistisch lage prijzen vragenom concurrenten van de markt te verdrijven;ongerechtvaardigde discriminatie tussen klanten; en onredelijke handelsvoorwaarden opleggen aan handelspartners.Hoe zit het met de kleineen middelgrote ondernemingen?Alle ondernemingen, ongeacht hun grootte, moeten zich aan de concurrentieregels houden. Klein
13zijn is geen excuus om de geldende EU- of nationale concurrentieregels naast zich neer te leggen.3.2 Activiteiten van deopenbare autoriteitenHet is zowel de taak van de Europese als vande nationale mededingingsautoriteiten enrechtbanken om voor de naleving van de EUconcurrentieregels te zorgen.De strijd tegenonrechtmatige praktijkenDe Europese Commissie zorgt voor de daadwerkelijke toepassing van deze regels in dehele EU. Zij onderzoekt vermoedelijke inbreukenen legt bindende besluiten aan ondernemingenop om een einde te maken aan vastgesteldeinbreuken. De Commissie kan ook ondernemingen die klaarblijkelijk het EU-concurrentierechthebben geschonden, geldboeten opleggen.Naast de Commissie zijn ook de nationalemededingingsautoriteiten bevoegd voor detoepassing van de EU-concurrentieregels.Ook de nationale rechtbanken spelen een belangrijke rol. Zij kunnen een overeenkomst nietigverklaren indien deze in strijd is met de EU-concurrentieregels. Zij kunnen ook schadeclaims alsgevolg van de overtreding van de EU-concurrentieregels door een onderneming behandelen, ende klagers een schadevergoeding toekennen.Verdere verduidelijkingvan de regelsDe Commissie probeert het ondernemingengemakkelijker te maken om zich vertrouwdte maken met de regels die zij moetenrespecteren.Bepaalde soorten overeenkomsten zijn vrijgesteld van het algemene verbod indien hunbeperkende aard gerechtvaardigd kan wordendoor voordelen voor de consumenten en deeconomie als geheel. Het is zeer onwaarschijnlijk dat bovenvermelde hardcore praktijken dergelijke voordelen opleveren.De ondernemingen moeten zelf beoordelenof hun gedragingen in overeenstemming zijnmet de concurrentieregels en zij kunnen daarbijeventueel juridisch advies inwinnen.De Commissie geeft algemene richtsnoerenover de vraag of een overeenkomst al danniet vrijgesteld wordt, met name in de vormvan zogenaamde groepsvrijstellingsverordeningen. Bij dergelijke verordeningen wordenconcurrentiebeperkingen in bepaalde categorieën overeenkomsten (bijvoorbeeld onderzoeken ontwikkeling, of specialisatie- of distributieovereenkomsten) vrijgesteld, en dit tot eenbepaald niveau van marktmacht dat in termenvan marktaandeel wordt aangeduid, voor zoverer geen „hardcore” beperkingen zijn en aanbepaalde voorwaarden is voldaan.Buiten de „veilige haven” van de groepsvrijstelling is het beleid en het besluitvormingsprocesvan de Commissie betreffende een hele reeksconcurrentiekwesties ook uiteengezet in andereteksten, bijvoorbeeld de richtsnoeren inzakehorizontale samenwerkingsovereenkomsten6of inzake verticale beperkingen7.Wat onrechtmatig gedrag betreft, heeft deCommissie richtsnoeren bekendgemaaktbetreffende haar handhavingprioriteiten bij detoepassing van artikel 102 VWEU8.Verder zijn alle formele besluiten van de Commissie9 en arresten van het Hof publiek toegankelijk en maakt de Commissie de formeleinleiding en beëindiging van een procedurebekend op haar website en/of publiceert zijeen persmededeling10.Ten slotte publiceert de Commissie ook eenjaarverslag over het concurrentiebeleid en eenaantal informatiebrochures11.
14N a l e v i n gv a nd er e g e l s4. Hoe kan uw onderneming zorgenvoor de naleving van de regels?4.1 Een duidelijke strategieVoor een daadwerkelijke naleving van de EUconcurrentieregels is het van belang dat ondernemingen vooruitdenken, een op hun bijzonderesituatie toegesneden benadering ontwikkelenen deze schriftelijk vastleggen,
van de naleving van de regels Een belangrijke reden om de concurrentieregels na te leven, naast het feit dat een onderneming hierdoor als een ethische onderneming wordt beschouwd, is dat de potentiële kosten van niet-naleving hoog zijn. en moet ook positief benaderd worden. Een actieve en aanmoedigende strategie met het
Zonder een goede naleving van cao-afspraken is de effectiviteit van die afspraken beperkt. Inhoud en naleving zijn twee kanten van dezelfde medaille. In de praktijk en in onderzoek zien we dat de naleving van cao-afspraken en de manier waarop dat is georganiseerd, in verschillende sectoren minder aandacht krijgt dan de inhoud van de afspraken1 .
Preventie, detectie en onderzoek van wangedrag Beheer van de Gedragscode Beheer en handhaving van beleid inzake zakelijk gedrag Beheer van naleving van wet-/regelgeving Training in en bewustzijn van ethiek en naleving Beheer van nalevingsrisico's Programma-administratie van SpeakUp! en OpenLine.
Fonkelsteen worden geboden. Naast gebruikers van de ICT-faciliteiten in de locaties van de school zijn deze regels ook van toepassing op gebruikers die thuis of elders gebruikmaken van een e-mailadres van de school of de schoolsite. Gebruik maken van de door school aangeboden ICT-faciliteiten betekent instemmen met deze regels. De school draagt .
Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit(LNV) heeft de Commissie Deskundigen Meststoffenwet (CDM) advies gevraagd over 'de hoogte van boetes om de naleving van de regels van de Meststoffenwet in de praktijk af te dwingen en om mestfraude tegen te gaan', ten behoeve van de onlangs uitgebrachte 'Versterkte Handhavingsstrategie Mest' (LNV, 2018).
geven. Een onderdeel van voornoemde doelstelling is het bevorderen van de naleving van de door uw raad gestelde regels. In deze brief nemen wij u mee in actuele stand van zaken met betrekking tot de handhaving in de glastuinbouw, bespreken wij de voortgang van het rapport Berenschot met tot slot een reactie op het door u ingediende voorstel.
a. het beleid ten aanzien van de verhouding tussen werkgevers en werknemers en het toezicht op de naleving van wettelijke bepalingen ter zake en Decent Work; b. het toezicht op de naleving van wettelijke regelingen inzake de arbeidsbescherming c.q. de arbeidsinspectie; c. evaluatie van de arbeidswetgeving en de werking ervan;
Gezien het advies van de Rekenkamer (1), Gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité . van de vlaggenstaat met betrekking tot de naleving en de handhaving van het Verdrag betreffende maritieme arbeid, 2006 (PB L 329 van 10.12.2013, blz. 1) en Richtlijn 2009/16/EG van het Europees Parlement en de Raad van 23 april 2009 .
Animal nutrition, life stage, diet, breed-specific, neutered AVAST array of life-stage diets are available, and these can be subdivided to encompass neutered pet diets, breed-specific diets and those with different requirements (whether a mobility or hairball diet). So, do pets require these different life-stage diets, or is it all a marketing ploy by nutrition companies? Selecting the right .
