Aan De Slag Met Maatschappelijk Verantwoord Inkopen Van Ict Voor Hoger .
AAN DE SLAG MET MAATSCHAPPELIJKVERANTWOORD INKOPENVAN ICT VOOR HOGER ONDERWIJSCLOUD EN APPLICATIE DIENSTENBIJLAGE VERDIEPING VAN PRODUCTEN EN DIENSTEN
INLEIDINGHoe werkt hetDeze bijlage ‘Aan de slag met Maatschappelijk Verantwoord Inkopen van ICT voorHoger Onderwijs – verdieping van producten en diensten’ maakt onderdeel uitvan de SURF MVI-ICT handreiking. In deze bijlage is een vertaalslag gemaakt naarconcrete aandachtspunten om mee aan de slag te gaan voor de volgende aspecten:product, productie, levering en leverancier.De bijlage bestaat uit: Inleiding Aan de slag - opbouw Overzicht van de meest voorkomende ICT-producten en -diensten dieworden ingekocht Belangrijkste MVO-thema’s voor ICT Per product of dienst- een korte uiteenzetting van de MVO risico’s per levensfase- (themagerelateerde) aandachtspunten- enkele praktijkvoorbeelden of relevante initiatieven uitgelicht Handige informatiebronnen en toolsOm diverse redenen schrijft deze bijlage echter niet voor welke eisen te stellen ofwelke uitvragen te doen bij de aanbesteding. Wel zijn hierbij enkele standaardenen maatregelen ter verbetering in opgenomen en worden suggesties gedaan diegebruikt kunnen worden om aanbiedingen van leveranciers te beoordelen of omde dialoog met de leverancier aan te gaan. De bijlage bevat geen criteria die éénop één zijn over te nemen in een aanbestedingsdocument. Deze vertaalslag moetje zelf maken. Dit geldt ook voor de weging die je aan een bepaald criterium wiltgeven.BIJLAGE VERDIEPING VAN PRODUCTEN EN DIENSTEN
AAN DE SLAG - OPBOUWAandachtspunten encriteria per productgroepOverzicht verschillende inkoopproducten en dienstenAandachtspunten encriteria per dienstgroepWelke MVO issues spelener bij ICT producten?Welke dingen spelen erbij ICT-diensten?ALGEMEENRISICO’SWat zijn de MVO risico’sper levensfase van dezegroep?Waar let je op metbetrekking tot deproductie van dezeproductgroep?ICT product en GLEVERINGLEVERINGWaar let je op metbetrekking tot delevering van dezeproducten?ALGEMEENRISICO’SWaar let je op metbetrekking tot deontwikkeling vanICT-diensten?Waar let je op metbetrekking tot delevering vanICT-diensten?LEVERANCIERWaar let je op metbetrekking tot debedrijfsvoering van deleverancier?BIJLAGE VERDIEPING VAN PRODUCTEN EN DIENSTENWat zijn de MVO-risico’sper levensfase van dezegroep?VOORBEELDENEen greep goedevoorbeelden ter inspiratie
ICT PRODUCTEN EN DIENSTEN OVERZICHTVASTE TELEFOONMOBIELTABLETTELECOM DIENSTPC/LAPTOPINTERNET DIENSTOnderliggende ICT-infra producten en dienstenGebruikers functionaliteitVirtualisatie resourcesComputing resourcesDC Infra resourcesSoftware: Cloud & Applicatie dienstenVirtualisatie platformComputing hardware (servers)ICT ruimteBack-UpOverige DC faciliteitenHuisvestingGebouw: Pand, kantoor en energiebronBIJLAGE VERDIEPING VAN PRODUCTEN EN DIENSTENKlimaatbeheer
BELANGRIJKSTE MVO-THEMA’S VOOR ICTENERGIE: BRON EN VERBRUIKMATERIALEN EN GRONDSTOFFENSOCIALE ASPECTENOnze steeds verder digitaliserende maatschap-Voor (productie of verwerking van) ICT-appara-Aan de productie van zowel energie (infrastruc-pij zorgt voor nieuwe kansen en mogelijkheden.tuur worden relatief veel schaarse en/of gevaar-tuur) als het winnen en verwerken van grond-Met dit toenemende gebruik van ICT gaat ooklijke grondstoffen gebruikt. Die grondstoffen diestoffen en materialen voor apparatuur komenveel energieverbruik gepaard. Dit zorgt voornodig zijn, worden nog grotendeels gewonnenmensenhanden te pas. De arbeidsomstandighe-uitstoot van grote hoeveelheden broeikasgas-uit mijnproductie. Hierbij vindt veel milieuvervui-den en het (personeels)beleid voor de mensensen en mogelijke zorgen omtrent het matchenling en landschapsvernietiging plaats. Doordatdie bij deze processen betrokken zijn, zijn vaakvan het aanbod met de alsmaar groeiendewe steeds meer apparatuur ge- en verbruikenslecht. Mensen worden uitgebuit of blootgesteldvraag. Er zijn echter ook veel kansen om dezecreëren we steeds meer elektronisch afvalaan gevaarlijke stoffen.uitdagingen het hoofd te kunnen bieden.(e-waste). Het verspillen hiervan zorgt ervoordat er meer nieuwe grondstoffen uit mijnenOok is de winning van de grondstoffen nog teUiteraard is overstappen naar een duurzame(re)gehaald moet worden. Een groot deel van ditvaak een voedingsbodem of bron van inkomenenergiebron een goede stap, maar ook hierbij‘afval’ kan nog (deels) worden hergebruikt ofvoor conflicten. Maar ook de arbeidsomstandig-blijft verspilling tegengaan van groot belang.gerecycled, maar ook dit gebeurt nog te vaakheden in de tussenliggende keten verdienen deHet ‘energieverlies keten’ figuur illustreertop niet-verantwoorde wijze. Elektronisch afvalaandacht. Denk hierbij aan assemblage, trans-bijvoorbeeld dat een flink deel van het verliesheeft daarbij ook vaak nog een noemenswaar-port of dienstverlening-gerelateerde functies.plaatsvindt in de diverse lagen in de ICT-omge-dige geldwaarde bij het einde van het (eerste)Aspecten als werktijden, vergoeding, diversi-ving en hier kan invloed op uitgeoefend worden.gebruik, iets dat ten tijde van de inkoop enteit, eerlijke kansen e.d. zijn belangrijk voor eenBesparingen kunnen hierbij een groot cumula-gunning nog relatief weinig wordt meegewogen.ieders gezondheid en welzijn.tief effect hebben door de keten heen. Dit kansoms al met laagdrempelige stappen.Ook kunnen er in het ontwerp van dergelijkeproducten nog verbeteringen worden gemaaktom het hergebruik en recyclingpotentieel tevergroten. Op al deze stappen in de levensfasevan de apparatuur kan vanuit inkoop invloedworden uitgeoefend om door de keten hergebruik te stimuleren en te vergroten.Referentiekader PIANOo - zie ook MVO RisicocheckerBIJLAGE VERDIEPING VAN PRODUCTEN EN DIENSTEN
MEER HANDIGE INFORMATIEBRONNEN EN TOOLSAlgemene Tips Verken in de organisatie in welke mate inkoop kanof moet bijdragen aan organisatie-brede duurzaamheids-doelstellingen en zorg dat je resultaten kuntevalueren.EURECA platform en SIG Community(platform en netwerk voor duurzame steden wereldwijd)EURECA biedt een platform met tools en een (online)hebben het forum ontwikkeld tijdens een Europees samen-Special Interest Group Community ter ondersteuning vanwerkingsproject. https://www.innovation-procurement.orgde inkoop van innovatieve en duurzame (Green) DataCenter producten en diensten door de publieke sector.eafip Toolkithttp://tool.dceureca.euDe eafip Toolkit is bedoeld om ondersteuning te gevenaan zowel beleidsmakers op het gebied van PCP en PPI Documenteer je goede voorbeelden (en stem af metpotentiele leverancier) voor brede kennisdeling vancase studies waar anderen van kunnen leren.Het biedt ondersteuning op gebied vanstrategieën, als aanbesteders en hun juridische afdelingen (self) Assessment van de huidige data center omgevingin de uitvoering van dergelijke aanbestedingen.met identificatie van verbeteropties op basis van de EUhttp://eafip.euData Center Code of Conduct. Overweeg R&D samenwerking bij tenders (PCP) enga bij marktverkenning het gesprek aan met mogelijke leveranciers, zijn zij hiertoe bereid? Maak hierbijgebruik van het Horizon2020 programma dat fondsen beschikbaar stelt (onder bepaalde voorwaarden) Meer informatie omtrent REACH en RoHS en CE Informatie over het opstellen van goede Business cases,case studie voorbeelden en een Market Directory tenbehoeve van marktnavigatie. Training via gratis (online) modules met betrekking totinkoop en relevante technische kennis. Online ‘Meet-up’ plekken voor kennisdeling en vragenvia LinkedIn en het Procurement of Innovation Platform.Eureca website www.dceureca.eu.markering en richtlijnen vind je via RVO.De toolkit bestaat uit drie modules: Module 1: Een strategische module gericht aan beleidsmakers, het verstrekken van de economische encase-informatie over de effecten en de voordelen vanPCP en PPI, Module 2: Een operationele module gericht tot openbareaanbesteders voor het ontwerpen en implementeren vaneen innovatie inkoop (PCP en PPI); en Module 3: Een juridische / operationele module gerichtProcurement of Innovation Platformter verduidelijking van juridische kwesties en praktischeHet platform voor inkopers uit nagenoeg alle EU-lidstaten‘how-to’ richtlijnen, ondersteund door templates(en daarbuiten). Het Procurement Forum is een professioneel Europees discussieplatform waar ruim 2000 over-ICT Footprint.euheidsinkopers informatie uitwisselen over publieke inkoopICTFOOTPRINT.eu is eveneens een Europese platformbinnen Europa. Het verbindt niet alleen inkopers endat focust op het bevorderen van de adoptie van carbonaanbesteders uit nagenoeg alle EU-lidstaten met elkaar,footprint methodieken in de ICT-sector. Het doel is ommaar zelfs landen buiten onze EU grenzen maken gebruikorganisaties te ondersteunen bij het nemen van ener-van het virtueel netwerk. Doel: kennis vermenigvuldigengie-efficiëntie maatregelen en het verminderen van hundoor te delen. Het platform biedt ook specifiek kennis datcarbon footprint. https://ictfootprint.euwordt gedeeld met betrekking tot ICT. PIANOo en ICLEIBIJLAGE VERDIEPING VAN PRODUCTEN EN DIENSTEN
CLOUD EN APPLICATIE DIENSTENWat speelt er?Tips & ChecksBij Virtualisatie platforms en Cloud- omgevingenDe volgende punten kunnen helpen in het meenemenzijn de traditionele fysieke (lagen van de) ICTvan duurzaamheid, soms al in de allereerste bepaling omgeving zoveel mogelijk gevirtualiseerd, waarbij invan de inkoopbehoefte: Het toepassen van power management kan zowelresources en er wordt minder fysieke apparatuurop hardware (server), middleware en applicatie ingezet. Naast virtualisatie, met het voordeel vanlaag, vrijwel altijd zonder performance nadelig tegedeeld gebruik van hardware componenten zoals beïnvloeden.CPU, memory etc., is kenmerkend dat Cloud diensten,zoals Gmail, Skype, dropbox of Spotify, via internet standaard beschikbare) power managementzijn er ook mogelijke nadelen en daarmee aandachts- functionaliteiten kan significante energiebesparingenpunten bij het inkopen van Cloud:tot gevolg hebben.on(der)benutting van optimalisatie potentie doorvirtuele machines in bijvoorbeeld As a Serviceonwetendheid, oude gewoontes of uit angst om diensten goed geïntegreerd worden in werk ‘performance’ te verliezen, met als gevolg onnodigeprocessen.machines vaak onnodig actief blijven na gebruik omdatze niet afgemeld worden?minuut verbruikt?benaderbaar zijn. Dit biedt dus voordelen, maar toch Zorg voor beleid waarbij op of uitschakelen van Bij gevirtualiseerde ‘As a Service’ diensten virtuele Online Spotify luisteren gebruikt ongeveer 1 Mb per Actief gebruik maken van bestaande (en vaak Bij Cloud diensten kan er toch nog sprake zijn van Virtualisatie is niet identiek aan Cloud al wordt voorCloud diensten wel virtualisatie technologie toegepast.feite software de rol van de fysieke component(en) overneemt. Dit biedt flexibiliteit in het gebruik vanWist je dat. ? Elke kWh gemiddeld 0,5 kg CO2 produceert? De ‘Max Performance’ setting in virtuele omgevingenof op BIOS niveau van de fysieke server juist nadeligkan zijn? Volgens een studie van IDC, in opdracht van VMware,verspilling of ontwerp complexiteit.door adoptie van hun virtualisatie technologie Bij Cloud vindt vrijwel continue informatiesinds 2003 603 miljoen MWh energie consumptie uitwisseling op afstand plaats, waarbij data soms vermeden is?via meerder data centers, verspreid over groteafstanden, komt. Minder regie en transparantie bij externe Cloud leveranciers over duurzaamheidsaspecten op onderliggende ICT en Data center infrastructuurAlgemeenRisico’sProductBIJLAGE VERDIEPING VAN PRODUCTEN EN DIENSTENProductieLeveringLeverancierVoorbeelden
CLOUD EN APPLICATIE DIENSTENLevenscyclus: risico’s in beeldBIJ PRODUCTIEIN GEBRUIKNA GEBRUIKMaterialen en GrondstoffenEnergieverbruik(virtuele) ‘comatose’ servers Gebruik van conflictmineralen Cloud (& Software) diensten maken gebruik O ngebruikte fysieke en/of (virtuele) servers Schending van arbeidsnormen, zoals kinderarbeid en veiligheid en gezondheid vanwerknemersvan de door de data center energie bronnenblijven regelmatig (onbewust) nog aan staan.en diens efficiëntie is mede bepalend.Ook wanneer deze ‘idle’ stand staat, verbruikt Het niet toepassen van reeds beschik Vernietiging van landschap, natuur endeze relatief veel energie.bare powermanagement functionaliteiten ecosystemen. Het gebruik van giftige stoffen zoals,in onderliggende ICT infrastructuur leidt totVan hergebruik tot recyclingonnodig energieverbruik en onderbenutting V oor de onderliggende ICT hardware geldt cadmium, lood, CFK’s en benzeen , n- hexaan,van de capaciteit van de in totaal beschikbareeveneens dat deze herinzetbaar, herbruikbaarberyllium en phthalaten bij de productie vanICT omgeving.of recyclebaar zijn.elektronica en microchips.Dumpen en/of verbrandenOntwikkeling D umpen en verwerken onder onveilige en Informatie in Cloud is op afstand opgeslagenongezonde omstandigheden in China enen zorgt dus voor extra dataverkeer.ontwikkelingslanden Onnodig dataverkeer door onvoldoende V rijkomen van giftige stoffen via verbrandingaandacht voor efficiënt ontwerp, programmering en configuratie.AlgemeenRisico’sProductBIJLAGE VERDIEPING VAN PRODUCTEN EN DIENSTENProductieLeveringLeverancierVoorbeelden
CLOUD EN APPLICATIE DIENSTENProduct: aandachtspuntenMATERIALEN EN GRONDSTOFFENENERGIE & KLIMAATÎÎ Sluit aan bij initiatieven die gezamenlijke inkoop van passende Cloud dienstenÎÎ Voor de door de dienst gebruikte hardware: mogelijk maken. Let op aanwezigheid van labels: EPEAT geregistreerd, CE markering, RoHSÎÎ Draait op energie efficiëntie infrastructuur en hardware (gecertificeerd via Energy keurmerk.Star, Ecolabel, Blauer Engel, Nordic Swan, 80 Plus voor Power Supplies labels of Onderdelen makkelijk vervangbaar (modulair ontwerp): zoals accu/batterij,vergelijkbaar, zie ook Materialen en Grondstoffen).scherm, adapter of zelfs camera, processor e.d. indien onverhoopt defect of voorÎÎ Flexibiliteit en opschaalbaarheid, incl. mogelijkheid om dienst af te nemen inupgrade mogelijkheden.“pay-per-use” model. (deels) Circulair product. Het ontwerp is bepalend voor de mogelijke mate vanÎÎ (Cloud)leverancier is deelnemer EU Data Center Code of Conduct (of vergelijkbaar)circulariteit. Modulair ontwerp op component niveau speelt hier belangrijkemet betrekking tot gerelateerde DC infrastructuur.rol bij, maar ook hoe makkelijk materialen weer van elkaar gescheiden kunnenÎÎ Energie efficientie strategie en/of maatregelen op betreffende Clouddienst(en) zoalsworden ten behoeve van recycling en hergebruik ervan.power management, energie dashboard per dienst, actieve demand management, Productontwerp heeft circulairiteitscriteria als uitgangspunt met bijpassendeloadshifting e.d.verdienmodellen.ÎÎ Is er sprake van (deels) afname of zelfopwekking van groene energie of hergebruik Refurbished apparatuur (gebruikte hardware met vervangen componenten en/ofvan restwarmte direct gerelateerd aan het energieverbruik van de dienst.hardware geproduceerd met hergebruikte componenten).ÎÎ Data omtrent ‘(embedded) carbon’ voor TCO calclatie over gebruiksfase. Bevat (bepaald percentage) hergebruikte metalen en mineralen afkomstig vanÎÎ Dashboard of andersoortige rapportage omtrent energieverbruik per klant of zelfsverantwoorde recycling.per eindgebruiker (van klant). Strategie en/of maatregelen op betreffende Cloud- Data beschikbaar omtrent conflictmineralen zoals tin, tungsten (worlfraam),dienst(en) voor energie efficient programmeren.goud, koper, tantalium die minimaal voldoen aan Europese Commissie regelgeving of OECD richtlijnen of product is aantoonbaar vrij vanconflictmaterialen. Sprake van vervanging van ongewenste (gevaarlijke) stoffen met alternatieven(waar beschikbaar).AlgemeenRisico’sProductBIJLAGE VERDIEPING VAN PRODUCTEN EN DIENSTENProductieLeveringLeverancierVoorbeelden
CLOUD EN APPLICATIE DIENSTENProductie: aandachtspuntenMATERIALEN EN GRONDSTOFFENENERGIE & KLIMAATÎÎ Actief beleid verbetering energie efficiëntie ontwikkel en verbeterproces van de dienst.ÎÎ De architectuur (het ontwerp van de dienst) is zoontworpen dat het meten van (en delen van informatie over) energieverbruik per dienst, per klant ofzelfs per eindgebruiker (van klant) mogelijk is.ÎÎ Is er sprake van (deels) afname of zelfopwekkingvan groene energie of hergebruik van restwarmtedirect gerelateerd aan het energieverbruik van dedienst.ÎÎ Is er data beschikbaar omtrent ‘(embeddedcarbon)’ ten behoeve van TCO calclatie of eLCC(environmental Life Cycle Costing)? (deels) CO2neutraal: geen emissie broeikasgassen danwel volledig (certificeerbaar / auditeerbaar) gecompenseerd.AlgemeenRisico’sSOCIALE ASPECTENÎÎ V oor de gebruikte hardware tijdens ontwikkeling,verbetering van de dienst (bijv. testomgevingen): Let op aanwezigheid van labels: EPEAT geregistreerd, CE markering, RoHS keurmerk. Basisonderdelen makkelijk vervangbaar: accu/batterij, scherm en adapter indien onverhooptdefect. Additionle onderdelen zijn vervangbaar (bijdefect of voor upgrade mogelijkheden).Ontwerp gaat uit van (hogere) mate van modulariteit (deels) Circulair product. Het ontwerp is bepalend voor de mogelijke mate van circulariteit. Modulair ontwerp kan hier belangrijke rol bijÎÎ Environmental Health and Safety standaard (ISO,EMAS of vergelijkbaar) voor productie benodigdehardware en infrastructuur.ÎÎ Toepassing sociale voorwaarden (zie PIANOo)waarmee risico’s omtrent arbeidsomstandighedenin de keten in kaart worden gebracht en verbetermaatregelen genomen, mogelijk met reeds aantoonbaar behaalde resultaatverbetering.spelen. P roductontwerp heeft circulairiteitscriteria alsuitgangspunt met bijpassende verdienmodellen Data beschikbaar omtrent conflictmineralenzoals tin, tungsten (worlfraam), goud, koper,tantalium die minimaal voldoen aan EuropeseCommissie regelgeving of OECD richtlijnen. Product bevat lage hoeveelheid of geen gevaarlijke stoffen (milieu of gezondheid impact)ProductBIJLAGE VERDIEPING VAN PRODUCTEN EN DIENSTENProductieLeveringLeverancierVoorbeelden
CLOUD EN APPLICATIE DIENSTENLevering: aandachtspuntenMATERIALEN EN GRONDSTOFFENENERGIE & KLIMAATÎÎ Dienstverleningscontract bevat informatie over:ÎÎ Dienstverleningscontract bevat informatie over: Energieverbruik (efficiëntie, groene energie) van Materiaalverbruik van de apparatuur waar dede dienstdienst gebruik van maakt Afspraken omtrent concrete verbeter plannen Dienstverleningscontract bevat concrete ver omtrent energieverbruik (efficiëntie, groenebeterplannen omtrent materiaalverbruik van de energie)apparatuur waar de dienst gebruik van maakt.ÎÎ Dienstverleningsrapportages (SLR’s) bevat actueleÎÎ Dienstverleningsrapportages (SLR’s) bevat actueleinformatie omtrent materiaalverbruik van de appa-informatie over periodiek energie verbruik van deratuur waar de dienst gebruik van maakt.dienst die wordt afgenomenÎÎ Dienstverleningscontract bevat:ÎÎ Dienstverleningscontract bevat: Afspraken omtrent concrete doelstellingen Afspraken omtrent concrete doelstellingenomtrent materiaalverbruik van de apparatuuromtrent energieverbruik (efficiëntie, groenewaar de dienst gebruik van maakt.energie) gedurende de contractperiode Afspraken omtrent concrete consequenties Afspraken omtrent concrete consequentiesbij niet behalen van de doelstellingen omtrentbij niet behalen van de doelstellingen omtrent energie verbruikmateriaalverbruik van de apparatuur waar dedienst gebruik van maakt.AlgemeenRisico’sProductBIJLAGE VERDIEPING VAN PRODUCTEN EN DIENSTENProductieLeveringLeverancierVoorbeelden
CLOUD EN APPLICATIE DIENSTENLeverancier: aandachtspuntenMATERIALEN EN GRONDSTOFFENENERGIE & KLIMAATÎÎ Heeft een Milieuzorgsysteem geïmplementeerdÎÎ Take-back dienst voor gegarandeerd verantwoordeÎÎ Hanteert UN ILO, en UN Guiding Principles forafval verwerking (recycling) en traceerbaar volgens Business and Human Rights in bedrijfsvoering.(ISO14001, EMAS of gelijkwaardig)ÎÎ Energie management systeem geïmplementeerd(ISO50001 of gelijkwaardig)WEEE.ÎÎ HR beleid: educatie & ontwikkelingsplan personeel,ÎÎ Take-back dienst waarbij devices opnieuw wordenÎÎ MJA3 ICT deelnemer (NL) - kijkt bedrijfsbreedingezet, gerepareerd of componenten wordenÎÎ CO2 Prestatieladder certificering - kijkt bedrijfs-hergebruikt (in plaats van direct recyclen)breedSOCIALE ASPECTENbijvoorbeeld met betrekking tot MVI ontwikkelingenbinnen hun vakgebied/specialismeÎÎ Mensen in dienst met afstand tot de arbeidsmarktÎÎ Beleid omtrent conflictmineralen zoals tin, tungstenÎÎ Footprint reductie maatregelen zoals groene(worlfraam), goud, koper, tantalium; certificatie en/ energie afname of zelfopwekking ten behoeve vanbedrijfs voering, warmte hergebruik, woon-werkof verifieerbaar m.b.v. externe audit partijen.klachten te voorkomen (bijv. machines om zwaarÎÎ Actieve aantoonbare inzet op circulariteit bedrijfs-verkeer beleid (trein, elektrisch e.d.)ÎÎ Is er data beschikbaar omtrent ‘(embedded)(toepassing social return clausule).ÎÎ Ondersteunende faciliteiten om gezondheids tillen te voorkomen)model omtrent mobile devicesÎÎ Beleid ter voorkomen van discriminatie enÎÎ LCC data beschikbaar omtrent milieu en maat- ongelijkheid tussen medewerkerscarbon’ ten behoeve van TCO calclatie of eLCCschappelijke impact (niet alleen ‘carbon’) tenÎÎ Actieve ketensamenwerking ter voorkoming(environmental Life Cycle Costing)?behoeve van TCO calclatie of eLCC (environmentalLife Cycle Costing)? corruptie en kartelvormingÎÎ Verleent zo nodig medewerking aan initiatievenÎÎ Proces ingericht ten behoeve van afvalscheiding enterugdringen afval algehele bedrijfsvoering.zoals ElectronicsWatchÎÎ Beleid omtrent conflictmineralen zoals tin, tungsten(worlfraam), goud, koper, tantalium; certificatie en/of verifieerbaar m.b.v. externe audit partijenAlgemeenRisico’sProductBIJLAGE VERDIEPING VAN PRODUCTEN EN DIENSTENProductieLeveringLeverancierVoorbeelden
CLOUD EN APPLICATIE DIENSTENVoorbeelden: cases, initiatieven e.d.Power management Case studySURFdriveBesparingen op applicatie niveauhebben een groot cumulatief effectDit simpele trucje bestaat al een tijdje,maar wordt verrassend weinig gebruikt.Vooral bij kleinere datacenters, waarNederland er juist veel van heeft,wordt het nog weinig toegepast. Inopdracht van SURFsara deed Diederikde Graaf, student aan de Hogeschoolvan A msterdam, onderzoek naar de servers van SURFdrive en ontdekte dathet energieverbruik omlaag kan met ongeveer 20% terwijl utilisatie van deservers met 10% kan stijgen.Bron: SURFMet Demand Based Switching zet een processor bij beperkt gebruik automatisch de kloksnelheid omlaag. Hierdoor bespaar je stroom, zonder dat hetimpact heeft op de performance.AlgemeenRisico’sProductBIJLAGE VERDIEPING VAN PRODUCTEN EN DIENSTENProductieLeveringLeverancierVoorbeelden
COLOFONHeb je vragen over deze publicatie?Gerard van WestrienenProjectmanager Duurzame ICT SURFgerard.vanwestrienen@surfsara.nlAuteursEsther van Bergen (Green IT Amsterdam)Shirley Justice (MVO-Nederland)ontwerp & realisatieVrije Stijl, UtrechtMei 2017SURFMoreelsepark 483511 EP UtrechtPostbus 190353501 DA Utrecht088 – 787 30 00www.surf.nl2017beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding3.0 Nederland. www.creativecommons.org/licenses/by/3.0/nlIn samenwerking met:
zijn de traditionele fysieke (lagen van de) ICT omgeving zoveel mogelijk gevirtualiseerd, waarbij in feite software de rol van de fysieke component(en) overneemt. Dit biedt flexibiliteit in het gebruik van resources en er wordt minder fysieke apparatuur ingezet. Naast virtualisatie, met het voordeel van gedeeld gebruik van hardware componenten .
IRON SLAG In this work, the Iron Slag is taken from the mandideep Iron and Steel industry located nearby bhopal. It is black in colour as shown in figure. The sieve analysis of iron slag is shown in Table 6. Fig. 1: concrete mix with iron slag Weight of sample taken 1000 gm. Sr. No. IS-Sieve (mm) Wt. Retained (gm) %age retained %age passing
Aan de slag met zelfroosteren in de zorg 8 Zelfroosteren in de fase van het ontwerp van het rooster kan het ruilgedrag enorm doen verminderen. In deze fase maken we onderscheid tussen vier basisvarianten (zie ook NCSI, 2009). De ‘minimumvariant’ is het voorkeurrooster. Hierbij kunnen mede
Artikelen met richtlijnen over onderwijs met behulp van Teams. Online cursus van 1 uur in het Microsoft Educator Center: Hoe docenten Teams in hun werk gebruiken- Verander het onderwijs met Microsoft Teams. Onderwijs in klasteams-Met klasteams werken aan een leeromgeving die samenwerking bevordert. Download andere Snel aan de slag .
Microsoft Teams. Op een Mac gaat u naar de map . Programma's. en klikt u op . Microsoft Teams. Op mobiele apparaten tikt u op het pictogram . Teams. Meld u vervolgens aan met uw gebruikersnaam en wachtwoord van Office365. (Als u Teams gratis gebruikt, meldt u zich aan met die gebruikersnaam en dat wachtwoord.) Een team en kanaal kiezen. Een . team
When slag makes contact with the refractory lining of a furnace wall (or other areas of the holding vessel) that is colder than the melting point of the slag, the slag is cooled below its freezing point and adheres to the refractory lining. This adhering material is called buildup. High-melti
The term "mineral wool" ac- tually encompasses two materi- als similar in chemical and physical properties - rock wool and slag wool - that use different raw materials in their manufacture. Rock wool is made from natural rocks like basalt or diabase. Slag wool is made primarily from iron ore blast Furnace slag. As . with any product capable
conveyed back to the Rotex screens. The Rotex screen undersize is fed into the classifier units that classify the slag into chloride slag (106-850 µm) and sulphate slag (75-106 µm). The slag plant was hot commissioned in September 1995. Throughput through the classification section, at acceptable split values, proved to be the bottleneck
ACCOUNTING 0452/12 Paper 1 October/November 2019 1 hour 45 minutes Candidates answer on the Question Paper. No Additional Materials are required. READ THESE INSTRUCTIONS FIRST Write your centre number, candidate number and name on all the work you hand in. Write in dark blue or black pen. You may use an HB pencil for any diagrams or graphs. Do not use staples, paper clips, glue or correction .
