DORACAKU PËR MËSUES
DORACAKU PËR MËSUESAktivitete për mbështetje të të gjithë nxënësve në shkollë dhe në klasëDORACAKUPËR MËSUESAKTIVITETE PËR MBËSHTETJE TËTË GJITHË NXËNËSVE NË SHKOLLËDHE NË KLASË01
CIP - Каталогизација во публикацијаНационална и универзитетска библиотека "Св. Климент Охридски", 035)HOLENVEGER, XhudithAktivitete për mbështetje të të gjithë nxënësve në shkollë dhe në klasë [Електронскиизвор]: doracaku për mësues / Xhudith Holenveger, Edina Krompak. - Shkup : UNICEF,2018Начин на пристап (URL): https://www.unicef.mk. - Текст во PDF формат, содржи 130стр., илустр. - Наслов преземен од екранот. - Опис на изворот на ден 17.05.2018. Библиографија: стр. 129-130ISBN 978-608-4787-25-91. Krompak, Edina [автор]а) Инклузивно образование - Наставници - Прирачнициб) Основни училишта - Ученици - Поддршка - ПрирачнициCOBISS.MK-ID 107287562
DORACAKUPËR MËSUESAKTIVITETE PËR MBËSHTETJE TË TË GJITHËNXËNËSVE NË SHKOLLË DHE NË KLASËXhudith HolenvegerEdina KrompakMars, 2018
Përmbajtja:HYRJA DHE SFONDI I PËRGJITHSHËM. 7Qëllimi i këtij doracaku për mësues. 8Premisat themelore dhe korniza. 9Baza teorike e doracakut për mësues. 10Sfondi. 10Resurse dhe informacione të përgjithshme. 10Falënderime.11PJESA E PARË: NGA PARIMET NË AKTIVITETET E SHKOLLËS. 161.1 KRIJIMI I SHKOLLAVE GJITHËPËRFSHIRËSE. 18Sfondi. 18Informacione për përdoruesin. 18Aktiviteti shkollor 1: Transformimi i jetës shkollore përmes pjesëmarrjessë nxënësve. 18Aktiviteti shkollor 2: Kremtimi i Ditës së të drejtave të njeriut. 20Aktiviteti shkollor 3: Bashkëpunimi ndërmjet bashkësisë dhe shkollës. 22Aktiviteti shkollor 4: Dita e hapur për mësim. 241.2 MËSUESIT GJITHËPËRFSHIRËS. 26Sfondi. 26Informacione për përdoruesin. 26Aktiviteti shkollor 1: Evaluimi ndërmjet kolegëve mes shkolla partnere. 26Aktiviteti shkollor 2: Informacione kthyese mes kolegëve mësues. 28Aktiviteti shkollor 3: Orët e përbashkëta për të ligjëruar atë për çka jeni tëspikatur- shkëmbimi i praktikave të mira. 29Aktiviteti shkollor 4: Pasqyrimi i mësimit të përbashkët. 311.3 BASHKËPUNIMI ME TË TJERËT. 32Sfondi. 32Informacione për përdoruesin. 32Aktiviteti shkollor 1: Sistemi i “mbështetjes nga bashkëmoshatarët” . 33Aktiviteti shkollor 2: Bashkëpunimi me prindërit. 35Aktiviteti shkollor 3: Bashkëpunimi me nxënësit: Bashkësia e nxënësve . 36Aktiviteti shkollor 4: Krijimi i fushatës shkollore kundër dhunës. 381.4 RESPEKTIMI I DIVERSITETIT TË NXËNËSVE – FOKUSI NË IDENTITET. 40Sfondi. 40Informacione për përdoruesin. 40Aktiviteti shkollor 1: Ne dhe bota – fokusi në paragjykimet. 40Aktiviteti shkollor 2: Pa faj - Sfidimi i sjelljes. 42Aktiviteti shkollor 3: Shkruaj këngë për veten. 44Aktiviteti shkollor 4: Bëjeni të dukshëm diversitetin gjuhësor!. 461.5 MBËSHTETJA E TË GJITHË PJESËMARRËSVE. 49Sfondi. 49Informacione për përdoruesin. 49Aktiviteti shkollor 1: Ejani të fluturojmë!. 49Aktiviteti shkollor 2: Përvetësimi i këndvështrimit të tjerëve. 51Aktiviteti shkollor 3: Orkestra e shkollës dhe grupi teatror. 53Aktiviteti shkollor 4: Mbrëmje për rrëfim të tregimeve në prezencë të familjeve.55PJESA E DYTË: NDËRTIMI I BLLOQEVE NË DREJTIM TË MBËSHTETJESSË TË GJITHË NXËNËSVE.562.1 PROGRAMI MËSIMOR GJITHËPËRFSHIRËS DHE FLEKSIBIL.58Sfondi. 62Informacione për përdoruesin. 58Aktiviteti 1: Udhëzime për diferencim – piramida e planifikimit. 58Aktiviteti 2: Më shumë mënyra të prezantimit të informacioneve. 62Aktiviteti 3: Më shumë mënyra për veprim dhe shprehje. 64Aktiviteti 4: Ndërtimi i përbashkët i vokabularit. 66
2.2 KRIJIMI DHE PËRSHTATJA E QËLLIMEVE KUPTIMPLOTA PËRTË GJITHË NXËNËSIT.68Sfondi. 68Informacione për përdoruesin. 68Aktiviteti 1: Zhvillimi i qëllimeve efektive. 69Aktiviteti 2: Nxënësit i parashikojnë të arriturat e ardhshme. 71Aktiviteti 3: Kontrollimi i qëllimeve SMART. 73Aktiviteti 4: Ndërtimi i pritjeve pozitive për nxënësit tuaj më të vështirë. 74Aktiviteti 5: Mësimi përmes punëtorive. 77Aktiviteti 6: Korrigjimi i punimeve me shkrim i orientuat dhe fokusuarkah resurset. 792.3 KRIJIMI I MJEDISEVE TË PËRSHTATURA MËSIMORE.81Sfondi. 81Informacione për përdoruesin. 81Aktiviteti 1: Ambienti i klasës. 82Aktiviteti 2:Rrethi i brendshëm dhe i jashtëm. 85Aktiviteti 3: Riorganizimi i klasës. 86Aktiviteti 4: Ushtrimi për grupim fleksibil – rebusi grupor. 882.4 SHFRYTËZIMI I VEGLAVE DHE STRATEGJIVE PËR MBËSHTETJETË TË GJITHË NXËNËSVE.90Sfondi. 90Informacione për përdoruesin. 90Aktiviteti 1: Veglat për drejtim të klasës. 91Aktiviteti 2: Puna me paragjykimet e nxënësve. 94Aktiviteti 3: Marrëveshjet për mësim. 96Aktiviteti 4: Portofolat për mësim. 98PJESA E TRETË: ZBATIMI PRAKTIK.53.1 PLANIFIKIMI: PARASHIKIMI I DETYRAVE DHE RRETHANAVE.101Sfondi. 101Informacione për përdoruesin. 101Aktiviteti 1: Vënia e pasaportës së kompetencës, ose pasaportës arsimore.102Aktiviteti 2: Planifikimi i mësimit të më shumë niveleve dhe më shumëdimensioneve. 105Aktiviteti 3: Druri i pritjeve. 107Aktivitetit 4: Nxënësit dhe prindërit marrin pjesë në planifikimin e arsimit. 1093.2 VEPRIMI: SINKRONIZIMI I MËSIMDHËNIES DHE MËSIMIT.111Sfondi.111Informacione për përdoruesin. 111Aktiviteti 1: Njohja e stilit të mësimit dhe shkathtësitë ekzekutive të nxënësve.112Aktiviteti 2: Festë me çaj – ushtrimi i përbashkët për parashikim të tekstit.114Aktiviteti 3: Nxënësit bëhen mësues për një ditë – mësimdhënia reciproke.116Aktiviteti 4: Libreza për lidhjen e shkollës me shtëpinë.1183.3 EVALUIMI: KOMBIMINIMI I RISHIKIMIT DHE REFLEKSIONIT.120Sfondi. 120Informacione për përdoruesin. 120Aktiviteti 1: Komunikimi me nxënësit përmes informacionevekthyese kuptimplota. 121Aktiviteti 2: Strategjitë për vetëmbikëqyrje të nxënësve. 123Aktiviteti 3: Strategjia për evaluim mes nxënësve si bashkëmoshatarë. 124Aktiviteti 4: Aktiviteti me tre kavanoza. 126SHTOJCA. 128Fotografi. 128Referenca. 129
DORACAKU PËR MËSUES6Aktivitete për mbështetje të të gjithë nxënësve në shkollë dhe në klasëH
DORACAKU PËR MËSUESAktivitete për mbështetje të të gjithë nxënësve në shkollë dhe në klasëHyrja7dhe sfondi i përgjithshëm
DORACAKU PËR MËSUESQËLLIMI I KËTIJDORACAKUPËR MËSUESAktivitete për mbështetje të të gjithë nxënësve në shkollë dhe në klasëKy doracak synon t’i inkurajojë mësuesit të bëhen praktikues gjithëpërfshirës(inkluziv). Në fakt ai është një udhëzues praktik për promovimin e arsimitgjithëpërfshirës në shkollë dhe në klasë, por edhe në rrafshin individual.Doracaku është një koleksion i aktiviteteve, të cilët administrata dhe mësuesite shkollave mund t’i zbatojnë në mënyrë të drejtpërdrejtë. Shpresojmë qëshembujt dhe burimet e dhëna në këtë doracak do të krijojnë ide për mësuesitdhe udhëheqësit e shkollave, me qëllim që të zhvillojnë aktivitete të mëtejshme,të cilat do t’i ndajnë me kolegët e tyre dhe me shkollat tjera. Doracaku nukiu përcakton mësuesve se çka të bëjnë ose të mos bëjnë, por thjesht ofronshembuj për gjërat që mund t’i bëjnë, dhe më e rëndësishmja, është si uatregon mënyrën se si mund ta bëjnë atë, gjegjësisht arsyen pse ta bëjnë atë.Doracaku i mësuesve nuk është një produkt përfundimtar, por është më tepërnjë fillim i një koleksioni të mirëorganizuar të shembujve të praktikave të miratë dhëna më poshtë. Shpresojmë që me kalimin e viteve do të zhvillohet dhedo të përfshijë shembuj të praktikës së mirë dhe ideve të mira nga shkollat në rajon. Doracaku mund të përdoret nga secila shkollë, ndonëse fillimishtishte menduar për shkollat që janë pjesë e rrjetit të shkollave gjithëpërfshirëse(inkluzive) të UNICEF-it. Rrjeti në fjalë është në rritje e sipër. Deri më tanishkollat e këtilla i kanë absorbuar modulet për trajnim të trajnuesve për arsimgjithëpërfshirës, të zhvilluar nga UNICEF-i dhe kanë filluar t’i zbatojnë parimetdhe idetë fillestare të zhvilluara gjatë punëtorive, ndërsa më vonë edhe nëproceset zhvillimore të shkollave.Premisa themelore e moduleve dhe e këtij doracaku për mësues është seshkollat gjithëpërfshirëse (inkluzive) duhet të zhvillojnë praktika të miragjithëpërfshirëse në katër sfera: zhvillimi i vazhdueshëm profesional i liderëve të shkollave, mësuesvedhe personave tjera profesionalë, që punojnë në shkollë (me fokus nëmësuesit dhe personat tjera profesionalë), zhvillimi i bashkëpunimit dhe praktikave në klasë, shkollë dhe bashkësi(me fokus në bashkëpunim), respektimi dhe vlerësimi i diversitetit të nxënësve në të gjitha praktikatshkollore (me fokus te nxënësit), dhe mbështetja e të gjithë nxënësve përmes fleksibilitetit të programitmësimor dhe përfshirja e praktikave të ndara (diferencuara) mësimorepër realizim të tyre (me fokus në programin mësimor).8Këto katër praktika gjithëpërfshirëse janë marrë nga “Profili i mësuesvegjithëpërfshirës” të Agjencisë Evropiane për Zhvillim në Arsimin Special(2012). Ato u zhvilluan në kuadër të katër praktikave të lartpërmendura. Idejapër fokusim në praktikë është e thjeshtë: mund të jeni mësues i përkryerpër arsim gjithëpërfshirës, mirëpo vetëm pasi të përfshiheni në praktikatgjithëpërfshirëse do ta përcillni ndryshimin të nxënësit tuaj. Ajo që ështëe dobishme për mësuesit është fakti se praktikat gjithëpërfshirëse nuk iutregojnë atyre se çka të bëjnë, por i bëjnë të mësojnë, se si ajo që ata e dinë
DORACAKU PËR MËSUESAktivitete për mbështetje të të gjithë nxënësve në shkollë dhe në klasëtë bëhet e rëndësishme, gjegjësisht pse të bëhet e rëndësishme. Doracakuka për qëllim të mbështetë mësimdhënien dhe kapacitetet e mësuesve për tëvepruar në klasë dhe në shkollë në mënyrë të qëllimshme dhe profesionale.PREMISATTHEMELOREDHE KORNIZAKy doracak për mësues fokusohet në sferën kryesore të praktikave të klasës,duke dhënë shembuj për mbështetjen e të gjithë nxënësve në mësonjëtorengjithëpërfshirëse. Këtu është fjala për të bërë programin mësimor të qasshëmpër të gjithë nxënësit dhe për të krijuar mundësi për mësim të qëllimshëm dhepër pjesëmarrje të nxënësve.Ky doracak për mësues është një vazhdim i përpjekjeve të UNICEF-it përpërfshirjen e arsimit gjithëpërfshirës në shkolla dhe krijimin e një rrjetipraktikash të mira. Shkollat më së miri mësojnë nga shkollat tjera, të cilatkanë realizuar aspekte të caktuara të arsimit gjithëpërfshirës dhe janë nëgjendje t’i ndajnë ato. Doracaku është i bazuar në filozofinë dhe strategjinëe UNICEF-it për të mbështetur arsimin gjithëpërfshirës në mbarë botën. Nëtë përshkruhet korniza konceptuale e moduleve për trajnim të trajnuesve përarsimin gjithëpërfshirës e përgatitur nga Zyra Rajonale e UNICEF-it për EQL/BShP (Evropën Qendrore dhe Lindore/Bashkësinë e Shteteve të Pavarura).Përmes këtyre moduleve, mësuesit mësojnë rreth arsimit gjithëpërfshirës, veçanërisht në rrethanat e bashkëpunimit, ku shkollat studiojnë së bashku. Kydoracak ka për qëllim të mbështesë menaxherët e shkollave dhe mësuesit nëzbatimin e ideve dhe parimeve të tyre në praktikë.Doracaku për mësues bazohet në qasjen e bazuar në të drejta, ku fëmijaështë në qendër të vëmendjes. Fëmijët konsiderohen si bartës të të drejtave,e jo të detyrimeve. Shtetet dhe shkollat duhet të përmbushin detyrimet e tyredhe ta respektojnë, mbrojnë dhe përmbushin të drejtën për arsim. Të gjithëfëmijët kanë të drejtën dhe aftësinë për të mësuar, ndërsa shkollat janë ato qëbartin përgjegjësinë për të krijuar një mjedis mësimor, i cili nxit të mësuarit dhepjesëmarrjen e të gjithë fëmijëve. Arsimi vrojtohet përmes syve të nxënësit.Procesi i transformimit të shkollave, nga hapësira në të cilat mësohet programimësimor (kurrikula), në ambiente në të cilat mësojnë fëmijët konsiderohet sirealizim progresiv i arsimit gjithëpërfshirës.9Doracaku për mësues synon t’iu sigurojë mësuesve njohuri konkrete,gjegjësisht, dituri që transformohet lehtë në veprim. Për ta lehtësuar këtëproces, secili aktivitet përshkruhet nga këndvështrimi i përdoruesit. Modeliteorik i aktiviteteve, i cili qëndron në bazën e moduleve për trajnim të trajnuesveofron strukturën për prezantim të aktiviteteve. Në pasqyrimin e secilit aktivitetjepen përgjigje për pyetjet e njëjta:Pse është i rëndësishëm ky aktivitet? („Pse?“ ose „Për çfarë arsye?“)Për çka bëhet fjalë? („Çka?“)Metodat dhe veglat e nevojshme („Si?“)
DORACAKU PËR MËSUESAktivitete për mbështetje të të gjithë nxënësve në shkollë dhe në klasëSipas modelit teorik të aktiviteteve, këto janë pyetjet tjera, të cilat duhet tëshqyrtohen: „Kush?“ dhe „Ku?“, që të përshkruhet plotësisht aktiviteti (shihModulin hyrës për trajnim të trajnuesve, UNICEF 2015, fq. 10ff.):SI?Vegla dhestrategjiÇKA?ObjektiPSE?PËR SE?RezultatiKU?KontekstiKUSH?SubjektiFotografia 1: Modeli i aktivitetevePyetjet që kanë të bëjnë me atë se “kush” dhe “ku”do ta realizojë aktivitetinjanë njësoj të barabarta, por ato duhet të përgjigjen nga përdoruesi,duke e marrë parasysh kontekstin konkret ose mjedisin në të cilin dotë realizohen aktivitetet. Rrethanat lokale mund njashtu të ndikojnënë fokusin e aktivitetit (“Çka”) dhe në materialet ose strategjitë (“Si”)epërdora. Përdoruesit e ndryshëm mund të përqendrohen pak më ndrysheedhe në rezultateve, andaj edhe kjo do të ndikojë ndaj mënyrës se sizbatohet aktiviteti.Baza teorike e doracakut për mësues10Doracaku për mësues nuk i shpjegon parimet e arsimit gjithëpërfshirës,por ofron aktivitete, me të cilat këto parime do të zbatohen në shkollë,në klasë dhe në mënyrë individuale. Po ashtu, doracaku nuk e përfshinnivelin e politikave (nacionale, rajonale ose lokale, varësisht nga sistemiarsimor). Aktivitetet për avancimin e politikave gjithëpërfshirëse dhepraktikave administrative nuk janë të përfshira në këtë doracak, për shkakse ai synon t’iu ndihmojë mësuesve në praktikat e tyre për të zhvilluarshkolla dhe klasa gjithëpërfshirëse.
DORACAKU PËR MËSUESAktivitete për mbështetje të të gjithë nxënësve në shkollë dhe në klasëPERSPEKTIVA KRONOLOGJIKEShkolla ET PJESËMARRËSE I NDËRLIDHIN MJEDISET/SISTEMET ME PERSONINMARRËDHËNIETPJESËMARRËSE INDËRLIDHIN MJEDISET/SISTEMET ME PERSONINFotografia 2: Arsimi si sistem dhe procesFotografia 2 ofron pasqyrim të niveleve sistemore dhe hapave kronologjikepër zgjedhjen e problemeve të nevojshme për realizim e arsimitgjit
shkollore (me fokus te nxënësit), dhe mbështetja e të gjithë nxënësve përmes fleksibilitetit të programit mësimor dhe përfshirja e praktikave të ndara (diferencuara) mësimore për realizim të tyre (me fokus në programin mësimor). Këto katër prak
Ky doracak është hartuar së bashku më ta, për ta dhe për ata që do të puno-jnë më këta trajnerë. Shpresojmë se do të jetë një pikënisje dhe se shumë ide të reja do të lindin përgjatë bashkëpunimit dhe zhvillimeve tyre të reja. Për-doruesve të këtij doracaku iu urojmë sukses në ndezjen e shkëndijës për të
publisher of Handloader magazine.) Telephone (928) 445-7810. Periodical Postage paid at Prescott, Arizona, and ad - ditional mailing offices. Subscription prices: U.S. possessions – single issue, 5.99; 7 issues, 19.97; 14 is - sues, 36. Foreign and Canada – single issue, 5.99; 7 is - sues 26; 14 issues, 48.
komunikimit dhe dukshmërisë 2.3.1 Propozim plani për komunikim dhe dukshmëri Plani i komunikimit dhe dukshmërisë duhet të përfshihet në buxhetin e planit të pu-nës të të gjitha projekteve të financuara pjesërisht ose plotësisht nga BE-ja, dhe të theksojë aktivitetet e komun
The Forensic Autopsy For Lawyers Aba Medical Legal Guides.pdf employee sues city over Jeff Adachi autopsy dispute Wirowek claims Kelly demanded to see a copy of the autopsy
form in the Tabernacle Baptist Church were people who hadn't been together since King was las tin town--during the time of the Selma-to-Montgomery march. The group included Mrs. Amelia Boynton, the Rev. p. H. ----- Chairman of New Party Urges Support of LBJ BY MICHAEL S. LOTTMAN MONTGOMERY, Ala.--"I don't be
al communities and indigenous peoples in the United States is growing, and understanding its impacts is rooted in indig- . sues and case studies related to climate change impacts on tribally valued forest resources and tribal adaptive responses . native science, indigenous knowledge, and indigenous knowledge of
2 Pitch Anything. As a dealmaker, this guy—and I have absolutely no intention of giving you his name; he sues everyone and anyone at a moment’s notice—is the real deal. There are three things you must know about Jonathan. First, . 00_Klaff_FM .
Aliens Love Underpants We have provided here six aliens, 12 kinds of underpants in sets for collecting and smaller versions that can be stuck on two big dice. We have also provided “Mum” cards. Some possible ways to play in addition to pairs or bingo. Please send your suggestions to add to these. 1. For up to four players. Each player becomes an alien and has a card with a flying saucer .
