Filipino - DepEd Koronadal City Division
(P a n g -e le m e n ta ry a n g Ka s a n a y a n s a P a g k a tu to )F ILIP IN O
FILIPINODESKRIPSYONAng asignaturang ito ay lumilinang sa mga kasanayan sa pakikinig, pagsasalita, pagbasa, pagsulat at pag-iisip sa Filipino.Saklaw ng mga kasanayan sa pakikinig ang masusing pagkilatis at mabisang pang-unawa. Sa pagsasalita naman, nahahasa angwastong pagbigkas, paggamit ng mga pahayag at istrukturang panggramatiko. Sa kasanayan sa pagbasa nalilinang ang husay sapagpapalawak ng talasalitaan, pagkilala sa mga salita, pag-unawa at kasanayan sa pag-aaral at pananaliksik. At sa pagsulatnapagaganda ang ayos ng sulat-kamay, naiaangat ang kasiglahan sa antas ng pagkatha at kasiya-siyang kaayusang pansulatin.Para sa mabisang pagtuturo, ang mga tiyak na kasanayan ay malilinang sa pamamagitan ng mga sitwasyon at iba’t ibangkagamitan tungo sa lubusang pagkatuto. Ang mga bata ay tuturuan ng angkop na kagamitang pangliteratura tulad ng jingles,tugma, tula, diyalogo at iba pa.Konsepto ng Sibika at Kultura ang nilalaman ng Filipino sa Una hanggang Ikatlong Baitang. Inaasahang ang mga batayangkasanayan sa pagbasa ay matututuhan nang lubusan sa tatlong unang baitang.NAKALAANG ORASAsignaturaFilipinoI80Maaaring gamitin ng Filipino ang nilalaman ng SK/HKS.pakikipagtalastasan.Pang-araw-araw na OrasIIIIIIVVVI8060806060Ang pokus ay sa paglilinang ng mga kasanayan saPara sa Baitang I-III, ang pang-araw-araw na pagkakabahagi ng oras ay 80 minuto samantalang sa Baitang IV-VI angnakabahagi ay 60 minuto. Katulad ng sa English, walang pagtataas ng bilang ng minuto sa Baitang IV-VI sa pagsasaalangalang na ang batayang kasanayan sa pag-aaral ay natutuhan na sa unang tatlong baitang.1
MGA INAASAHANG BUNGAMITHIIN: Nagagamit ang Filipino sa mabisang pakikipagtalastasan (pasalita at pasulat); nagpapamalas ng kahusayan sapagsasaayos ng iba’t ibang impormasyon at mensaheng narinig at nabasa para sa kapakinabangang pansarili atpangkapwa at sa patuloy na pagkatuto upang makaangkop sa mabilis na pagbabagong nagaganap sa daigdigPagkatapos ng Unang Baitang, ang mag-aaral ay inaasahang nakabibigkas ng mga alpabeto at mga simpleng salita. Nagagamit angmagagalang na pagbati at nakasusunod sa maikling panuto at direksiyon. Nakababasa ng bagong salita sa tulong ng bagay, larawan, hugis oanyo, naisusulat ang sariling pangalan at nakasusulat ng mga payak na pangungusap.Pagkatapos ng Ikalawang Baitang, ang mag-aaral ay nakapagsasabi ng pangunahing diwa ng kuwento o saknong ng tulang napakinggan;nakapaglalarawan ng mga tao, bagay, pook; nakababasa nang may wastong paglilipon ng mga salita at maayos na nakasusulat ng kabit-kabitna mga titik na gumagamit ng wastong bantas.Pagkatapos ng Ikatlong Baitang, ang mag-aaral ay nakapagsasalaysay ng buod ng pinakinggang balita/ulat; naibibigay ang sariling palagaytungkol sa isyung pinag-uusapan; nakababasa at naipaliliwanag ang kahulugan ng mga hiram na salita, mga babala at patalastas; nasasabiang pagkakaiba ng opinyon at katotohanan at naisusulat ang mga idiniktang patalastas, anunsyo, poster, liham at iba pang teksto; nakababasanang may pag-unawa.Pagkatapos ng Ikaapat na Baitang, ang mag-aaral ay nakapagpapahayag ng sariling ideya at kaisipan tungkol sa mgaimpormasyon/kuwentong narinig; nakapagbibigay rin ng reaksiyon at nakalalahok sa iba’t ibang talakayan, gumagamit ng matatalinghagangsalita at mga ekspresyong tuwiran at di-tuwiran. Natutukoy ang mga pangyayaring nag-uugnay sa sanhi at bunga ng mga pangyayari atnapagsusunud-sunod ang mga ideya at sitwasyon. Nakikilala ang iba’t ibang bahagi ng aklat/pahayagan at nakasusulat na ng maiklingkomposisyon.Pagkatapos ng Ikalimang Baitang, ang mag-aaral ay nakapagbubuod ng nabasa at napakinggan, nakabubuo ng pangungusap gamit angmga sangkap ng iba’t ibang bahagi ng pananalita, nakagagamit ng diksyunaryo, “thesaurus” at iba pang sanggunian sa paghahanap ngimpormasyon at nakasusulat na ng biro, anekdota, patalastas, poster at sulatin na may 15-20 pangungusap.Pagkatapos ng Ikaanim na Baitang, ang mag-aaral ay nakapag-aayos ng napakinggang teksto at naililipat ang impormasyon tungo sa ibapang anyo ng pagpapahayag. Nagagamit ang iba’t ibang pangungusap sa pagpapaliwanag, nakapagbibigay solusyon sa mga suliranin bataysa karanasan at mga natutuhang kaalaman sa ano mang sitwasyon at nakasusulat na ng iskrip, paglalarawan, “pictorial essay,” o talumpati satulong ng mga ideya/tala na binuo ng klase.2
UNANG BAITANGPAKIKINIG1. Nagagaya ang napakinganghuni/tunog ng mga hayop obagayPAGSASALITANagagamit ang magalang na pagbatisa umaga/pagbati satanghali/hapon/gabiNaipapahayag nang maypagmamalaki ang buong pangalanPAGBASANakababasa nang may wastonggalaw/hjagod ng mata mula sakaliwa-pakanan, itaas/pababaPAGSULATNakasusunod sa mga pamantayansa pagsulate.g. pag-upo, paghawak ng lapis,posisyon ng katawan, atbp.2. Naiuugnay ang tunog/huni sagumagawa nitoNagagamit ang magalang napananalitang po/opo, hindi po sapakikipag-usap sa matandaNakababasa nang may katamtamanglakas ng boses, wasto at maliwanagna bigkas ng mga salitaNababakat ang sariling pangalanmula sa modelo3. Nasasabi ang uri ng tunog/hunina narinigHal. Malakas, mahinaNagagamit ang magalang napananalita sa paghingi ng pahintulotsa loob at labas ng paaralanNasasabi angpagkakatulad/pagkakaiba ng mgabagay/larawan ayon sa hugisNaisasagawa ang maayos atwastong paraan ng pagsulat4. Natutukoy at nabibigkas angwastong tunog ng bawat titik ngalpabetong Filipino – b, m, p, a,d, t, k, c, g, e, n, h, s, j, INagagamit ang magalang napananalita sa pasasalamat satahanan at sa loob ng paaralanNapag-uuri-uri ang magkakatulad nabagay ayon sa kulay, hugis, lakiNapagdudugtong-dugtong angputul-putol na guhit sa tulong ngdaliri, tsok, krayola at lapis5. Naiuugnay ang tunog sa titik – f,v, z, o, l, r, w, y, x, u, ng, g, ñNagagamit ang magalang napananalita sa paghinigi ngpaumanhin sa lahat ng pagkakataonNatutukoy ang kulang/labis sa grupong mga bagayNatutunton at nasisipi ang mgabatayang guhit – tuwid, pahiga,pahalang6. Natutukoy ang tunog at angkaugnay na titik nito sa alpabetoNatutukoy ang salitang ngalan ngtao, bagay, hayop at pookNasasabi ang pagkakaiba ng mabagayNatutunton at nasisipi ang mgabatayang guhiot nang pahilig,kurbang pakaliwa/pakanan7. Naisusulat ang mga titik ngalpabeto ayon sa tunog nanarinigNapag-uuri-uri kung ang salita ayngalan ng tao, hayop, bagay at pookNapipili ang mga bagay na magkakaugnay. Natatanggap na ang mgapansariling kagamitan ay para sasariling gamit lamangNakasusulat ng guhit na kurbangpaitaas8. Natutukoy ang unang tunog ngmga salitang napakingganNagagamit ang panandang ang/angmga sa pagtukoy sa ngalan ng tao,hayop, pook at bagayNasasabi angpagkakatulad/pagkakaiba ng mga titikayon sa anyo at hugisNakasusulat ng guhit na kurbangpaibaba9. Natutukoy ang huling tunog ngmga salitang napakingganNagagamit ang panandang si/sinasa pagtukoy sa ngalan ng taoNababasa ang mga titik ng alpabeto.Naiuugnay ang bawat tunog sa titikna kumakatawan dittoNakasusulat ng mga stick figure3
10. Nasasabi kung ang huling tunogng salita ay patinig na a, e, i, o, uNagagamit ang at bilang salitangpang-ugnay ng dalawang ngalan ngtao, bagay, hayop o pookNapagsusunod-sunod nang wastoang mga titik ayon sa alpabetoNakababakat ng mga hugos ng mgatitik ng alpabeto11. Natutukoy kung ang unang tunogng salita ay katinig sa tulong ngmga larawan/bagayNagagamit nang wasto sapangungusap ang ngalan ng tao,bagay, hayop at pookNakabubuo ng pantig/salita sapagsasama-sama ng patinig/katinigNaisusulat nang palimbag angmalalaking titik ng alpabeto- mga letrang may tuwid na guhit I,E, F, L, H, T12. Nasasabi kung saan ang posiyonsa salita ang tunog ng katinig nanapakinggan (unahan, midyal,pinal)Nasasabi ang ngalan ng araw atbuwanNatutukoy ang mga titik na nasaunahan/gitna/hulihan ng pantig/salitaMga letrang may kumbinasyon ngtuwid at pahilis na guhit V, N, X, M,W, Y, Ñ13. Nasasabi ang mga tunog nakatinig/ patinig na pinagsama sanapakinggang pantig o salitaNasasabi kung kailan ginagamit angako, ikaw, siya, kami, tayo, kayo atsilaNakabubuo ng mga salita sapagsasama-sama ng pantigkumbinasyon ng tuwid at pakurbangguhit B, D, G, P, R14. Natutukoy ang mga salitangmagkakasintunog nanapakingganNagagamit sa pangungusap angako, ikaw, siya, kami, kayo, silaNakababasa ng bagong salita satulong ng tunay na bagay, larawan,hugis/ anyo ng salitaNakasusulat nang palimbag angmaliliit na titik ng alpabeto- may pailalim na kurba U, W, I15. Nabibigkas angmagkakasintunog na salitangnapakingganNagagamit ang mga salitang ito,iyan at iyon sa pagtukoy ng mgabagay o hayopNababasa ang magkakatulad nasalita sa pangkatmay paibabaw na kurba a, m, n, x16. Natutukoy ang salitang naiibaang tunog sa pangkatNatutukoy ang mga salitangnagsasaad ng kilos sa tulong nglarawan/sitwasyonNababasa ang naiibang salita sapangkatNaisusulat nang pabilog, may siloang mga titik na Cc, Oo, Qq, Jj, Ss,f, m, n, e, v, at Uu17. Natutukoy ang mga salitangmagkakasintunog sa tulangnapakingganNatutukoy sa pangungusap ang mgasalitang nagsasaad ng kilosNababasa sa unang tingin ang mgapangalan (labels) ng mgabagay/larawan sa silid-aralanNababasa ang mga salitang madalasna nakikita sa paligidNaiuugnay ang maliit na titik samalaking titik18. Naibibigay ang mga salitangmagkatugma sa tulangnapakinggan19. Nakasusunod sa maiklingpanutong narinigNagagamit sa pangungusap ousapan ang mga salitang kilosNakababasa ng mgasalita/parirala/pangungusapNaisusulat ang titik na makikita sasimula, gitna o hulihan ng salitaNatutukoy ang mga salitangnaglalarawan ng tao, hayop, bagaypookNahahanap ang mga detalye nasumasagot sa mga tanong na sino,ano, saanNaisusulat nang palimbag angmalalaki at maliliit na titik ngalpabeto4
20. Naksusunod sa hakbang ayon sapanutong narinigNagagamit ang mga salitang kilos sapagbabahagi ng masayangkaranasan o pangyayari sa tahananNahahanap ang mga detalye nasumasagot sa mga tanong na kailanat bakitNaisusulat nang palimbag angsariling pangalan21. Naibibigay ang mgaimpormasyon sa balitangnapakingganNasasabi ang mga salitangnaglalarawan ng hugis at kulay ngmga bagayNapagsusunud-sunod ang mgapangyayari sa kuwento sa tulong nglarawanNaisusulat ang pantig o salitangbinasa22. Nasasagot ang mga tanongtungkol sa napakinggang- tugma- tula- awitNasasabi ang mga salitangnaglalarawan ng dami at bilang ngmga bagay o taoNapagsusunud-sunod ang mgapangyayari sa kuwento sa tulong mgapamatnubay na tanongNakasisipi nang maayos ng mgasalitang naglalarawan23. Naibibigay ang paksa ng narinigna- tugma- tula- awitNagagamit sa pangungusap angmga salitang naglalarawanNasasabi ang diwang nakapaloob salarawan/pangungusapNaisusulat nang maayos ang mgasalitang nagsasabi ng laki at kulay24. Nasasagot ang mga tanongtungkol sa alamat nanapakingganNasasabi ang mga salitangtumutukoy sa pook/lugarNakapagbibigay ng angkop napamagat ng larawan/kuwentoNaisusulat nang maayos ang mgasalita at pariralang nagsasabi ng lakiat kulay25. Nasasagot ang mga tanongtungkol sa kuwentongnapakingganNagagamit sa pangungusap angmga salitang naglalarawan ng lugaro pookNahihinuha ang maaaring angkop nawakas sa larawan/kuwento atbp.Naisusulat nang maaayos ang mgasalitang nagsasabi ng dami o bilang26. Nasasabi ang katangian ngtauhan mula sa kuwentongnapakingganNatutukoy ang mga salitangnagsasaad ng panahonNakasusunod sa panutongnakalimbagNagagamit ang malalaking titik sasimula ng pangalan ng tao at lugar;ngalan ng guro, prinsipal, magulang27. Nauulit ang usapan ng mgatauhan sa kuwentong narinigNakikilala na ang mga ngalan ngaraw at buwan ay nagsasabi ngpanahonNasasabi ang mga katangian ng mgatauhanNagagamit ang malaking titik sasimulang pangungusap o panuto28. Napaghahambing ang mgatauhan mula sa kuwentongnarinigNagagamit sa pangungusap angmga ngalan ng araw at buwan bilangpang-abayNaibibigay ang katangian ng tauhanayon sa ginawa nitoNagagamit ang malaking titik sasimulang pangalan ng mga araw29. Natutukoy ang sanhi at bunga ngmga pangyayaring narinigNatutukoy kung ang lipon ng salitaay pangungusap o di-pangungusapNaiuugnay ang tauhan sa sinabi nitosa kuwentong binasaNagagamit ang malaking titik sasimulang pangalan ng mga buwan5
30. Nauulit ang mahahalagangpangyayari mula sa kuwentongnarinigNakabubuo ng mga payak napangungusapNatutukoy sa binasa ang mga sagotsa mga tanong na literalNaisusulat nang maayos ang mgapariralaa. pangalan, paaralan, baitangb. tirahan – barangay, bayan,lungsod, lalawigan31. Naibibigay ang sariling pahayagbatay sa narinig na sitwasyon opangyayariNasasabi kung ang pangungusap aynasa karaniwan o kabalikang ayosNaibibigay ang sariling palagay ohula sa mga piling sitwasyon gnkwentong binasaNakasusulat ng mga parirala atpangungusap na may pang-ugnayna at32. Naibibigay ang sarilingkaranasan kaugnay ng narinig nakuwentoNagagamit ang mga payak napangungusap sa pagsasalaysayNapag-uugnay ang sanhi at bungasa mga pangyayaring pansariliNakasusulat nang padikta ng mgasalita, parirala at payak napangungusap33.Nakabubuo ng mga pangungusapna patanongNaibibigay ang paksa ng tula/kwentoNakasisipi ng mga linya ng tula otugma at ng talatang may 2-3pangungusap34.Nakabubuo ng mga pangungusapna pautos/pakiusapNaibibigay ang mga kaisipan nainihahatid ng binasaNagagamit ang malalaking titik atbantas na tuldok sa pagsulat ngmga pangungusap na pasalaysay- pautos/pakiusap35.Nakabubuo ng mga pangungusapna padamdamNaibibigay sa 3-5 pangungusap angbuod ng kuwentoNagagamit ang malalaking titik atbantas na padamdam sa pagsulatng mga pangungusap napadamdam36.Nagagamit ang mga uri ngpangungusap sa pagpapahayagNaiuugnay ang binasa sa sarilingkaranasanNakasusulat ng mga pangungusapna walang ay at may ayNakasusulat ng maikling talatatungkol sa sarili, pamilya at tahanannang maayos at may wastongpalugit6
IKALAWANG BAITANGPakikinigNatutukoy ang iba't ibang huni/ingayna ginagawa ng mga hayopNasasabi ang dinaramdam omensaheng ibig ipaalam ng mgahayop sa taoPagsasalitaNagagamit ang magagalang napananalita sa pagbatiHal. Magandang umaga/haponKumusta po kayo?PagbasaNakababasa nang may wastonggalaw/hag
1 FILIPINO DESKRIPSYON Ang asignaturang ito ay lumilinang sa mga kasanayan sa pakikinig, pagsasalita, pagbasa, pagsulat at pag-iisip sa Filipino. Saklaw ng mga kasanayan sa pakikinig ang masusing pagkilatis at mabisang pang-unawa. Sa pagsasalita naman, nahahasa ang wastong pagbigkas, paggamit ng mga pahayag at istrukturang panggramatiko.
ISBN 978-621-421-072-5 (PDF) Jointly published by: Department of Education (DepEd) DepEd Complex. Meralco Ave., Pasig City 1800, Philippines Contact: action@deped.gov.ph. website: https://www.deped.gov.ph United Nations Children's Fund (UNICEF) Philippines Country Office 14th Floor, North Tower, Rockwell Business Center Sheridan
by NEAP to provide professional development to teachers and/or school leaders within DepEd under DO No. 001, s. 2020. b. DepEd Service Providers (DSP) are DepEd Central Office bureaus, services or units, DepEd Regional Offices or DepEd Schools Division Offices that have been awarded formal, fixed-term
22 marquez, mary joan g. filipino 10,000 0 0014 23 guevara, anna georgina arroyo filipino 10,000 0 0014 24 ng siok go filipino 10,000 0 0014 25 osi, avelino m. filipino 10,000 0 0014 26 reambillo, ma. leonora filipino 10,000 0 0014 27 tan cheng leng filipino
File application letter for the vacant position in the Office of the Schools Division Superintendent 1. Publish vacant positions in the Civil Service Commission (CSC) Bulletin of vacancies or other modes of publication in the DepEd – Division Office 2. Announce vacant positions to be filled in at least 3 conspicuous places in the Division
Dec 10, 2013 · K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM K to 12 Music Curriculum Guide December 2013 Page 7 of 63 LEARNING AREA STANDARD: The learner demonstrates an understanding of basic concepts and processes in music and art through appreciation, analysis and performance for his/her self-development, celebration of his/her
Pagkatapos ng Ikalimang Baitang, nakapagpapakita ang mga bata ng pagpapahalaga sa mga pangyayaring naganap at nagaganap sa ibat ibang aspeto ng pamumuhay (panlipunan, pangkabuhayan at pulitikal) ng mga Pilipino sa
K TO 12 ARALING PANLIPUNAN *Dr. Maria Serena Diokno, LAT Convenor – version as of January 31, 2012 5 MGA TEMA Grade 1 Grade 7 A. Tao, Kapaligiran at Lipunan B. Panahon, Pagpapatuloy at Pagbabago C. Kultura, Pagkakakilanlan at Pagkabansa D. Karapatan, Pan
Academic writing is often a highly problematic but always potentially trans-formational activity. Despite the great diversity within and between different academic disciplines, several common themes are associated with the experi-ence of writing in academia. It is often encountered as a process that is full of paradoxes. This book aims to identify and explore those common themes and to help .
