1983 CODEX IURIS CANONICI Latin - JGray
1983 CODEXIURIS CANONICILatin(mobile format)
1983 CODEX IURIS CANONICILIBER I: DE NORMIS GENERALIBUSCan. 1 - Canones huius Codicis unam Ecclesiam latinamrespiciunt.Can. 2 - Codex plerumque non definit ritus, qui inactionibus liturgicis celebrandis sunt servandi; quareleges liturgicae hucusque vigentes vim suam retinent,nisi earum aliqua Codicis canonibus sit contraria.Can. 3 - Codicis canones initas ab Apostolica Sede cumnationibus aliisve societatibus politicis conventionesnon abrogant neque iis derogant; eaedem idcircoperinde ac in praesens vigere pergent, contrariis huiusCodicis praescriptis minime obstantibus.Can. 4 - Iura quaesita, itemque privilegia quae, abApostolica Sede ad haec usque tempora personis sivephysicis sive iuridicis concessa, in usu sunt necrevocata, integra manent, nisi huius Codicis canonibusexpresse revocentur.
Can. 5 - §1. Vigentes in praesens contra horumpraescripta canonum consuetudines sive universalessive particulares, quae ipsis canonibus huius Codicisreprobantur, prorsus suppressae sunt, nec in posterumreviviscere sinantur; ceterae quoque suppressaehabeantur, nisi expresse Codice aliud caveatur, autcentenariae sint vel immemorabiles, quae quidem, si deiudicio Ordinarii pro locorum ac personarum adiunctissubmoveri nequeant, tolerari possunt.§2. Consuetudines praeter ius hucusque vigentes, siveuniversales sive particulares, servantur.Can. 6 - §1. Hoc Codice vim obtinente, abrogantur:1 Codex Iuris Canonici anno 1917 promulgatus;2 aliae quoque leges, sive universales siveparticulares, praescriptis huius Codicis contrariae, niside particularibus aliud expresse caveatur;3 leges poenales quaelibet, sive universales siveparticulares a Sede Apostolica latae, nisi in ipso hocCodice recipiantur;4 ceterae quoque leges disciplinares universalesmateriam respicientes, quae hoc Codice ex integroordinatur.§2. Canones huius Codicis, quatenus ius vetus referunt,aestimandi sunt ratione etiam canonicae traditionishabita.TITULUS I: DE LEGIBUS ECCLESIASTICISCan. 7 - Lex instituitur cum promulgatur.
Can. 8 - §1. Leges ecclesiasticae universalespromulgantur per editionem in Acta Apostolicae Sediscommentario officiali, nisi in casibus particularibusalius promulgandi modus fuerit praescriptus, et vimsuam exserunt tantum expletis tribus mensibus a diequi Acta numero appositus est, nisi ex natura rei illicoligent aut in ipsa lege brevior aut longior vacatiospecialiter et expresse fuerit statuta.§2. Leges particulares promulgantur modo alegislatore determinato et obligare incipiunt postmensem a die promulgationis, nisi alius terminus in ipsalege statuatur.Can. 9 - Leges respiciunt futura, non praeterita, nisinominatim in eis de praeteritis caveatur.Can. 10 - Irritantes aut inhabilitantes eae tantum legeshabendae sunt, quibus actum esse nullum aut inhabilemesse personam expresse statuitur.Can. 11 - Legibus mere ecclesiasticis tenentur baptizatiin Ecclesia catholica vel in eandem recepti, quiquesufficienti rationis usu gaudent et, nisi aliud iureexpresse caveatur, septimum aetatis annumexpleverunt.
Can. 12 - §1. Legibus universalibus tenentur ubiqueterrarum omnes pro quibus latae sunt.§2. A legibus autem universalibus, quae in certoterritorio non vigent, eximuntur omnes qui in eoterritorio actu versantur.§3. Legibus conditis pro peculiari territorio iisubiciuntur pro quibus latae sunt, quique ibidemdomicilium vel quasi-domicilium habent et simul actucommorantur, firmo praescripto can. 13.Can. 13 - §1. Leges particulares non praesumunturpersonales, sed territoriales, nisi aliud constet.§2. Peregrini non adstringuntur:1 legibus particularibus sui territorii quamdiu ab eoabsunt, nisi aut earum transgressio in proprio territorionoceat, aut leges sint personales;2 neque legibus territorii in quo versantur, iis exceptisquae ordini publico consulunt, aut actuum sollemniadeterminant, aut res immobiles in territorio sitasrespiciunt.§3. Vagi obligantur legibus tam universalibus quamparticularibus quae vigent in loco in quo versantur.Can. 14 - Leges, etiam irritantes et inhabilitantes, indubio iuris non urgent; in dubio autem facti Ordinarii abeis dispensare possunt, dummodo, si agatur dedispensatione reservata, concedi soleat ab auctoritatecui reservatur.
Can. 15 - §1. Ignorantia vel error circa leges irritantesvel inhabilitantes earundem effectum non impediunt,nisi aliud expresse statuatur.§2. Ignorantia vel error circa legem aut poenam autcirca factum proprium aut circa factum alienumnotorium non praesumitur; circa factum alienum nonnotorium praesumitur, donec contrarium probetur.Can. 16 - §1. Leges authentice interpretatur legislator etis cui potestas authentice interpretandi fuerit ab eodemcommissa.§2. Interpretatio authentica per modum legis exhibitaeandem vim habet ac lex ipsa et promulgari debet; siverba legis in se certa declaret tantum, valet retrorsum;si legem coarctet vel extendat aut dubiam explicet, nonretrotrahitur.§3. Interpretatio autem per modum sententiaeiudicialis aut actus administrativi in re peculiari, vimlegis non habet et ligat tantum personas atque afficit respro quibus data est.Can. 17 - Leges ecclesiasticae intellegendae suntsecundum propriam verborum significationem in textuet contextu consideratam; quae si dubia et obscuramanserit, ad locos parallelos, si qui sint, ad legis finemac circumstantias et ad mentem legislatoris estrecurrendum.Can. 18 - Leges quae poenam statuunt aut liberumiurium exercitium coarctant aut exceptionem a legecontinent, strictae subsunt interpretationi.
Can. 19 - Si certa de re desit expressum legis siveuniversalis sive particularis praescriptum autconsuetudo, causa, nisi sit poenalis, dirimenda estattentis legibus latis in similibus, generalibus iurisprincipiis cum aequitate canonica servatis,iurisprudentia et praxi Curiae Romanae, communiconstantique doctorum sententia.Can. 20 - Lex posterior abrogat priorem aut eidemderogat, si id expresse edicat aut illi sit directecontraria, aut totam de integro ordinet legis priorismateriam; sed lex universalis minime derogat iuriparticulari aut speciali, nisi aliud in iure expressecaveatur.Can. 21 - In dubio revocatio legis praeexistentis nonpraesumitur, sed leges posteriores ad priores trahendaesunt et his, quantum fieri potest, conciliandae.Can. 22 - Leges civiles ad quas ius Ecclesiae remittit, iniure canonico iisdem cum effectibus serventur,quatenus iuri divino non sint contrariae et nisi aliudiure canonico caveatur.TITULUS II: DE CONSUETUDINECan. 23 - Ea tantum consuetudo a communitate fideliumintroducta vim legis habet, quae a legislatore approbatafuerit, ad normam canonum qui sequuntur.
Can. 24 - §1. Nulla consuetudo vim legis obtinere potest,quae sit iuri divino contraria.§2. Nec vim legis obtinere potest consuetudo contraaut praeter ius canonicum, nisi sit rationabilis;consuetudo autem quae in iure expresse reprobatur,non est rationabilis.Can. 25 - Nulla consuetudo vim legis obtinet, nisi acommunitate legis saltem recipiendae capaci cumanimo iuris inducendi servata fuerit.Can. 26 - Nisi a competenti legislatore specialiter fueritprobata, consuetudo vigenti iuri canonico contraria autquae est praeter legem canonicam, vim legis obtinettantum, si legitime per annos triginta continuos etcompletos servata fuerit; contra legem vero canonicam,quae clausulam contineat futuras consuetudinesprohibentem, sola praevalere potest consuetudocentenaria aut immemorabilis.Can. 27 - Consuetudo est optima legum interpres.Can. 28 - Firmo praescripto can. 5, consuetudo, sivecontra sive praeter legem, per contrariamconsuetudinem aut legem revocatur; sed, nisiexpressam de iis mentionem faciat, lex non revocatconsuetudines centenarias aut immemorabiles, nec lexuniversalis consuetudines particulares.TITULUS III: DE DECRETIS GENERALIBUS ET DEINSTRUCTIONIBUS
Can. 29 - Decreta generalia, quibus a legislatorecompetenti pro communitate legis recipiendae capacicommunia feruntur praescripta, proprie sunt leges etreguntur praescriptis canonum de legibus.Can. 30 - Qui potestate exsecutiva tantum gaudet,decretum generale, de quo in can. 29, ferre non valet,nisi in casibus particularibus ad normam iuris id ipsi alegislatore competenti expresse fuerit concessum etservatis condicionibus in actu concessionis statutis.Can. 31 - §1. Decreta generalia exsecutoria, quibusnempe pressius determinantur modi in lege applicandaservandi aut legum observantia urgetur, ferre valent,intra fines suae competentiae, qui potestate gaudentexsecutiva.§2. Ad decretorum promulgationem et vacationemquod attinet, de quibus in §1, serventur praescripta can.8.Can. 32 - Decreta generalia exsecutoria eos obligant quitenentur legibus, quarum eadem decreta modosapplicationis determinant aut observantiam urgent.Can. 33 - §1. Decreta generalia exsecutoria, etiamsiedantur in directoriis aliusve nominis documentis, nonderogant legibus, et eorum praescripta quae legibus sintcontraria omni vi carent.§2. Eadem vim habere desinunt revocatione explicitaaut implicita ab auctoritate competenti facta, necnoncessante lege ad cuius exsecutionem data sunt; nonautem cessant resoluto iure statuentis nisi contrariumexpresse caveatur.
Can. 34 - §1. Instructiones, quae nempe legumpraescripta declarant atque rationes in iisdemexsequendis servandas evolvunt et determinant, adusum eorum dantur quorum est curare ut legesexsecutioni mandentur, eosque in legum exsecutioneobligant; eas legitime edunt, intra fines suaecompetentiae, qui potestate exsecutiva gaudent.§2. Instructionum ordinationes legibus non derogant,et si quae cum legum praescriptis componi nequeant,omni vi carent.§3. Vim habere desinunt instructiones non tantumrevocatione explicita aut implicita auctoritatiscompetentis, quae eas edidit, eiusve superioris, sedetiam cessante lege ad quam declarandam velexsecutioni mandandam datae sunt.TITULUS IV: DE ACTIBUS ADMINISTRATIVISSINGULARIBUSCAPUT I: NORMAE COMMUNESCan. 35 - Actus administrativus singularis, sive estdecretum aut praeceptum sive est rescriptum, elicipotest, intra fines suae competentiae, ab eo quipotestate exsecutiva gaudet, firmo praescripto can. 76,§1.
Can. 36 - §1. Actus administrativus intellegendus estsecundum propriam verborum significationem etcommunem loquendi usum; in dubio, qui ad litesreferuntur aut ad poenas comminandas infligendasveattinent aut personae iura coarctant aut iura aliisquaesita laedunt aut adversantur legi incommodumprivatorum, strictae subsunt interpretationi; ceteriomnes, latae.§2. Actus administrativus non debet ad alios casuspraeter expressos extendi.Can. 37 - Actus administrativus, qui forum externumrespicit, scripto est consignandus; item, si fit in formacommissoria, actus huius exsecutionis.Can. 38 - Actus administrativus, etiam si agatur derescripto Motu proprio dato, effectu caret quatenus iusalteri quaesitum laedit aut legi consuetudinive probataecontrarius est, nisi auctoritas competens expresseclausulam derogatoriam addiderit.Can. 39 - Condiciones in actu administrativo tunctantum ad validitatem censentur adiectae, cum perparticulas si, nisi, dummodo exprimuntur.Can. 40 - Exsecutor alicuius actus administrativiinvalide suo munere fungitur, antequam litterasreceperit earumque authenticitatem et integritatemrecognoverit, nisi praevia earundem notitia ad ipsumauctoritate eundem actum edentis transmissa fuerit.
Can. 41 - Exsecutor actus administrativi cui committiturmerum exsecutionis ministerium, exsecutionem huiusactus denegare non potest, nisi manifesto appareateundem actum esse nullum aut alia ex gravi causasustineri non posse aut condiciones in ipso actuadministrativo appositas non esse adimpletas; si tamenactus administrativi exsecutio adiunctorum personaeaut loci ratione videatur inopportuna, exsecutorexsecutionem intermittat; quibus in casibus statimcertiorem faciat auctoritatem quae actum edidit.Can. 42 - Exsecutor actus administrativi procederedebet ad mandati normam; si autem condicionesessentiales in litteris appositas non impleverit acsubstantialem procedendi formam non servaverit, irritaest exsecutio.Can. 43 - Actus administrativi exsecutor potest aliumpro suo prudenti arbitrio sibi substituere, nisisubstitutio prohibita fuerit, aut electa industriapersonae, aut substituti persona praefinita; hisce autemin casibus exsecutori licet alteri committere actuspraeparatorios.Can. 44 - Actus administrativus exsecutioni mandaripotest etiam ab exsecutoris successore in officio, nisifuerit electa industria personae.Can. 45 - Exsecutori fas est, si quoquo modo in actusadministrativi exsecutione erraverit, eundem actumiterum exsecutioni mandare.
Can. 46 - Actus administrativus non cessat resoluto iurestatuentis, nisi aliud iure expresse caveatur.Can. 47 - Revocatio actus administrativi per aliumactum administrativum auctoritatis competentiseffectum tantummodo obtinet a momento, quo legitimenotificatur personae pro qua datus est.CAPUT II: DE DECRETIS ET PRAECEPTISSINGULARIBUSCan. 48 - Decretum singulare intellegitur actusadministrativus a competenti auctoritate exsecutivaeditus, quo secundum iuris normas pro casu particularidatur decisio aut fit provisio, quae natura suapetitionem ab aliquo factam non supponunt.Can. 49 - Praeceptum singulare est decretum quopersonae aut personis determinatis aliquid faciendumaut omittendum directe et legitime imponitur,praesertim ad legis observantiam urgendam.Can. 50 - Antequam decretum singulare ferat, auctoritasnecessarias notitias et probationes exquirat, atque,quantum fieri potest, eos audiat quorum iura laedipossint.Can. 51 - Decretum scripto feratur expressis, saltemsummarie, si agatur de decisione, motivis.Can. 52 - Decretum singulare vim habet tantum quoadres de quibus et pro personis quibus datum est; easvero ubique obligat, nisi aliud constet.
Can. 53 - Si decreta inter se sint contraria, peculiare, iniis quae peculiariter exprimuntur, praevalet generali; siaeque sint peculiaria aut generalia, posterius temporeobrogat priori, quatenus ei contrarium est.Can. 54 - §1. Decretum singulare, cuius applicatiocommittitur exsecutori, effectum habet a momentoexsecutionis; secus a momento quo personaeauctoritate ipsius decernentis intimatur.§2. Decretum singulare, ut urgeri possit, legitimodocumento ad normam iuris intimandum est.Can. 55 - Firmo praescripto cann. 37 et 51, cumgravissima ratio obstet ne scriptus decreti textustradatur, decretum intimatum habetur si ei, cuidestinatur, coram notario vel duobus testibus legatur,actis redactis, ab omnibus praesentibus subscribendis.Can. 56 - Decretum pro intimato habetur, si is cuidestinatur, rite vocatus ad decretum accipiendum velaudiendum, sine iusta causa non comparuerit velsubscribere recusaverit.
Can. 57 - §1. Quoties lex iubeat decretum ferri vel ab eo,cuius interest, petitio vel recursus ad decretumobtinendum legitime proponatur, auctoritas competensintra tres menses a recepta petitione vel recursuprovideat, nisi alius terminus lege praescribatur.§2. Hoc termino transacto, si decretum nondum datumfuerit, responsum praesumitur negativum, adpropositionem ulterioris recursus quod attinet.§3. Responsum negativum praesumptum non eximitcompetentem auctoritatem ab obligatione decretumferendi, immo et damnum forte illatum, ad normam can.128, reparandi.Can. 58 - §1. Decretum singulare vim habere desinitlegitima revocatione ab auctoritate competenti factanecnon cessante lege ad cuius exsecutionem datum est.§2. Praeceptum singulare, legitimo documento nonimpositum, cessat resoluto iure praecipientis.CAPUT III: DE RESCRIPTISCan. 59 - §1. Rescriptum intellegitur actusadministrativus a competenti auctoritate exsecutiva inscriptis elicitus, quo suapte natura, ad petitionemalicuius, conceditur privilegium, dispensatio aliavegratia.§2. Quae de rescriptis statuuntur praescripta, etiam delicentiae concessione necnon de concessionibusgratiarum vivae vocis oraculo valent, nisi aliud constet.Can. 60 - Rescriptum quodlibet impetrari potest abomnibus qui expresse non prohibentur.
Can. 61 - Nisi aliud constet, rescriptum impetrari potestpro alio, etiam praeter eius assensum, et valet anteeiusdem acceptationem, salvis clausulis contrariis.Can. 62 - Rescriptum in quo nullus datur exsecutor,effectum habet a momento quo datae sunt litterae;cetera, a momento exsecutionis.Can. 63 - §1. Validitati rescripti obstat subreptio seureticentia veri, si in precibus expressa non fuerint quaesecundum legem, stilum et praxim canonicam advaliditatem sunt exprimenda, nisi agatur de rescriptogratiae, quod Motu proprio darum sit.§2. Item validitati rescripti obstat obreptio seuexpositio falsi, si ne una quidem causa motiva propositasit vera.§3. Causa motiva in rescriptis quorum nullus estexsecutor, vera sit oportet tempore quo rescriptumdatum est; in ceteris, tempore exsecutionis.Can. 64 - Salvo iure Paenitentiariae pro foro interno,gratia a quovis dicasterio Romanae Curiae denegata,valide ab alio eiusdem Curiae dicasterio aliavecompetenti auctoritate infra Romanum Pontificemconcedi nequit, sine assensu dicasterii quocum agicoeptum est.
Can. 65 - §1. Salvis praescriptis §§2 et 3, nemo gratiam aproprio Ordinario denegatam ab alio Ordinario petat,nisi facta denegationis mentione, facta autem mentione,Ordinarius gratiam ne concedat, nisi habitis a prioreOrdinario denegationis rationibus.§2. Gratia a Vicario generali vel a Vicario episcopalidenegata, ab alio Vicario eiusdem Episcopi, etiamhabitis a Vicario denegante denegationis rationibus,valide concedi nequit.§3. Gratia a Vicario generali vel a Vicario episcopalidenegata et postea, nulla facta huius denegationismentione, ab Episcopo dioecesano impetrata, invalidaest; gratia autem ab Episcopo dioecesano denegatanequit valide, etiam facta denegationis mentione, abeius Vicario generali vel Vicario episcopali, nonconsentiente Episcopo, impetrari.Can. 66 - Rescriptum non fit irritum ob errorem innomine personae cui datur vel a qua editur, aut loci inquo ipsa residet, aut rei de qua agitur, dummodo iudicioOrdinarii nulla sit de ipsa persona vel de re dubitatio.Can. 67 - §1. Si contingat ut de una eademque re duorescripta inter se contraria impetrentur, peculiare, in iisquae peculiariter exprimuntur, praevalet generali.§2. Si sint aeque peculiaria aut generalia, priustempore praevalet posteriori, nisi in altero fiat mentioexpressa de priore, aut nisi prior impetrator dolo velnotabili neglegentia sua rescripto usus non fuerit.§3. In dubio num rescriptum irritum sit necne,recurratur ad rescribentem.
Can. 68 - Rescriptum Sedis Apostolicae in quo nullusdatur exsecutor, tunc tantum debet Ordinarioimpetrantis praesentari, cum id in iisdem litterispraecipitur, aut de rebus agitur publicis, aut comprobaricondiciones oportet.Can. 69 - Rescriptum, cuius praesentationi nullum estdefinitum tempus, potest exsecutori exhiberi quovistempore, modo absit fraus et dolus.Can. 70 - Si in rescripto ipsa concessio exsecutoricommittatur, ipsius est pro suo prudenti arbitrio etconscientia gratiam concedere vel denegare.Can. 71 - Nemo uti tenetur rescripto in sui dumtaxatfavorem concesso, nisi aliunde obligatione canonica adhoc teneatur.Can. 72 - Rescripta ab Apostolica Sede concessa, quaeexspiraverint, ab Episcopo dioecesano iusta de causasemel prorogari possunt, non tamen ultra tres menses.Can. 73 - Per legem contrariam nulla rescriptarevocantur, nisi aliud in ipsa lege caveatur.Can. 74 - Quamvis gratia oretenus sibi concessa quis inforo interno uti possit, tenetur illam pro foro externoprobare, quoties id legitime ab eo petatur.Can. 75 - Si rescriptum contineat privilegium veldispensationem, serventur insuper praescriptacanonum qui sequuntur.
CAPUT IV: DE PRIVILEGIISCan. 76 - §1. Privilegium, seu gratia in favorem certarumpersonarum sive physicarum sive iuridicarum perpeculiarem actum facta, concedi potest a legislatorenecnon ab auctoritate exsecutiva cui legislator hancpotestatem concesserit.§2. Possessio centenaria vel immemorabilispraesumptionem inducit concessi privilegii.Can. 77 - Privilegium interpretandum est ad normamcan. 36, §1; sed ea semper adhibenda est interpretatio,qua privilegio aucti aliquam revera gratiamconsequantur.Can. 78 - §1. Privilegium praesumitur perpetuum, nisicontrarium probetur.§2. Privilegium personale, quod scilicet personamsequitur, cum ipsa extinguitur.§3. Privilegium reale cessat per absolutum rei vel lociinteritum; privilegium vero locale, si locus intraquinquaginta annos restituatur, reviviscit.Can. 79 - Privilegium cessat per revocationemcompetentis auctoritatis ad normam can. 47, firmopraescripto can. 81.
Can. 80 - §1. Nullum privilegium per renuntiationemcessat, nisi haec a competenti auctoritate fueritacceptata.§2. Privilegio in sui dumtaxat favorem concessoquaevis persona physica renuntiare potest.§3. Privilegio concesso alicui personae iuridicae, autratione dignitatis loci vel rei, singulae personaerenuntiare nequeunt; nec ipsi personae iuridicaeintegrum est privilegio sibi concesso renuntiare, sirenuntiatio cedat in Ecclesiae aliorumve praeiudicium.Can. 81 - Resoluto iure concedentis, privilegium nonextinguitur, nisi datum fuerit cum clausula "adbeneplacitum nostrum" vel alia aequipollenti.Can. 82 - Per non usum vel per usum contrariumprivilegium aliis haud onerosum non cessat; quod veroin aliorum gravamen cedit, amittitur, si accedat legitimapraescriptio.Can. 83 - §1. Cessat privilegium elapso tempore velexpleto numero casuum pro quibus concessum fuit,firmo praescripto can. 142, §2.§2. Cessat quoque, si temporis progressu rerumadiuncta ita iudicio auctoritatis competentis immutatasint, ut noxium evaserit aut eius usus illicitus fiat.Can. 84 - Qui abutitur potestate sibi ex privilegio data,privilegio ipso privari meretur; quare, Ordinarius,frustra monito privilegiario, graviter abutentem privetprivilegio quod ipse concessit; quod si privilegiumconcessum fuerit ab Apostolica Sede, eandemOrdinarius certiorem facere tenetur.
CAPUT V: DE DISPENSATIONIBUSCan. 85 - Dispensatio, seu legis mere ecclesiasticae incasu particulari relaxatio, concedi potest ab iis quipotestate gaudent exsecutiva intra limites suaecompetentiae, necnon ab illis quibus potestasdispensandi explicite vel implicite competit sive ipsoiure sive vi legitimae delegationis.Can. 86 - Dispensationi obnoxiae non sunt legesquatenus ea definiunt, quae institutorum aut actuumiuridicorum essentialiter sunt constitutiva.Can. 87 - §1. Episcopus dioecesanus fideles, quoties idad eorundem spirituale bonum conferre iudicet,dispensare valet in legibus disciplinaribus tamuniversalibus quam particularibus pro suo territorio velsuis subditis a suprema Ecclesiae auctoritate latis, nontamen in legibus processualibus aut poenalibus, nec iniis quarum dispensatio Apostolicae Sedi aliiveauctoritati specialiter reservatur.§2. Si difficilis sit recursus ad Sanctam Sedem et simulin mora sit periculum gravis damni, Ordinariusquicumque dispensare valet in iisdem legibus, etiam sidispensatio reservatur Sanctae Sedi, dummodo agaturde dispensatione quam ipsa in iisdem adiunctisconcedere solet, firmo praescripto can. 291.Can. 88 - Ordinarius loci in legibus dioecesanis atque,quoties id ad fidelium bonum conferre iudicet, inlegibus a Concilio plenario vel provinciali aut abEpiscoporum conferentia latis dispensare valet.
Can. 89 - Parochus aliique presbyteri aut diaconi a legeuniversali et particulari dispensare non valent, nisi haecpotestas ipsis expresse concessa sit.Can. 90 - §1. A lege ecclesiastica ne dispensetur sineiusta et rationabili causa, habita ratione adiunctorumcasus et gravitatis legis a qua dispensatur; aliasdispensatio illicita est, nisi ab ipso legislatore eiusvesuperiore data sit, etiam invalida.§2. Dispensatio in dubio de sufficientia causae valide etlicite conceditur.Can. 91 - Qui gaudet potestate dispensandi eamexercere valet, etiam extra territorium exsistens, insubditos, licet e territorio absentes, atque, nisicontrarium expresse statuatur, in peregrinos quoque interritorio actu degentes, necnon erga seipsum.Can. 92 - Strictae subest interpretationi non solumdispensatio ad normam can. 36, §1, sed ipsametpotestas dispensandi ad certum casum concessa.Can. 93 - Dispensatio quae tractum habet successivumcessat iisdem modis quibus privilegium, necnon certa actotali cessatione causae motivae.TITULUS V: DE STATUTIS ET ORDINIBUS
Can. 94 - §1. Statuta, sensu proprio, sunt ordinationesquae in universitatibus sive personarum sive rerum adnormam iuris conduntur, et quibus definiunturearundem finis, constitutio, regimen atque agendirationes.§2. Statutis universitatis personarum obligantur solaepersonae quae legitime eiusdem membra sunt; statutisrerum universitatis, ii qui eiusdem moderamen curant.§3. Quae statutorum praescripta vi potestatislegislativae condita et promulgata sunt, regunturpraescriptis canonum de legibus.Can. 95 - §1. Ordines sunt regulae seu normae quaeservari debent in personarum conventibus, sive abauctoritate ecclesiastica indictis sive a christifidelibuslibere convocatis, necnon aliis celebrationibus, etquibus definiuntur quae ad constitutionem, moderamenet rerum agendarum rationes pertinent.§2. In conventibus celebrationibusve, ii regulis ordinistenentur, qui in iisdem partem habent.TITULUS VI: DE PERSONIS PHYSICIS ET IURIDICISCAPUT I: DE PERSONARUM PHYSICARUM CONDICIONECANONICACan. 96 - Baptismo homo Ecclesiae Christi incorporaturet in eadem constituitur persona, cum officiis et iuribusquae christianis, attenta quidem eorum condicione, suntpropria, quatenus in ecclesiastica sunt communione etnisi obstet lata legitime sanctio.
Can. 97 - §1. Persona quae duodevigesimum aetatisannum explevit, maior est; infra hanc aetatem, minor.§2. Minor, ante plenum septennium, dicitur infans etcensetur non sui compos, expleto autem septennio,usum rationis habere praesumitur.Can. 98 - §1. Persona maior plenum habet suorumiurium exercitium.§2. Persona minor in exercitio suorum iurium potestatiobnoxia manet parentum vel tutorum, iis exceptis inquibus minores lege divina aut iure canonico ab eorumpotestate exempti sunt; ad constitutionem tutorumeorumque potestatem quod attinet, serventurpraescripta iuris civilis, nisi iure canonico aliudcaveatur, aut Episcopus dioecesanus in certis casibusiusta de causa per nominationem alius tutorisprovidendum aestimaverit.Can. 99 - Quicumque usu rationis habitu caret, censeturnon sui compos et infantibus assimilatur.Can. 100 - Persona dicitur: incola, in loco ubi est eiusdomicilium; advena, in loco ubi quasi-domicilium habet;peregrinus, si versetur extra domicilium et quasidomicilium quod adhuc retinet; vagus, si nullibidomicilium habeat vel quasi-domicilium.
Can. 101 - §1. Locus originis filii, etiam neophyti, est illein quo cum filius natus est, domicilium, aut, eodeficiente, quasi-domicilium habuerunt parentes vel, siparentes non habuerint idem domicilium vel quasidomicilium, mater.§2. Si agatur de filio vagorum, locus originis estipsemet nativitatis locus; si de exposito, est locus in quoinventus est.Can. 102 - §1. Domicilium acquiritur ea in territorioalicuius paroeciae aut saltem dioecesis commoratione,quae aut coniuncta sit cum animo ibi perpetuo manendisi nihil inde avocet, aut ad quinquennium completum sitprotracta.§2. Quasi-domicilium acquiritur ea commoratione interritorio alicuius paroeciae aut saltem dioecesis, quaeaut coniuncta sit cum animo ibi manendi saltem per tresmenses si nihil inde avocet, aut ad tres menses reapsesit protracta.§3. Domicilium vel quasi-domicilium in territorioparoeciae dicitur paroeciale; in territorio dioecesis, etsinon in paroecia, dioecesanum.Can. 103 - Sodales institutorum religiosorum etsocietatum vitae apostolicae domicilium acquirunt inloco ubi sita est domus cui adscribuntur; quasidomicilium in domo ubi, ad normam can. 102, §2,commorantur.Can. 104 - Coniuges commune habeant domicilium velquasi-domicilium; legitimae separationis ratione vel aliaiusta de causa, uterque habere potest propriumdomicilium vel quasi-domicilium.
Can. 105 - §1. Minor necessario retinet domicilium etquasi-domicilium illius, cuius potestati subicitur.Infantia egressus potest etiam quasi-domiciliumproprium acquirere; atque legitime ad normam iuriscivilis emancipatus, etiam proprium domicilium.§2. Quicumque alia ratione quam minoritate, intutelam vel curatelam legitime traditus est alterius,domicilium et quasi-domicilium habet tutoris velcuratoris.Can. 106 - Domicilium et quasi-domicilium amittiturdiscessione a loco cum animo non revertendi, salvopraescripto can. 105.Can. 107 - §1. Tum per domicilium tum per quasidomicilium suum quisque parochum et Ordinariumsortitur.§2. Proprius vagi parochus vel Ordinarius est parochusvel Ordinarius loci in quo vagus actu commoratur.§3. Illius quoque qui non habet nisi domicilium velquasi-domicilium dioecesanum, parochus proprius estparochus loci in quo actu commoratur.Can. 108 - §1. Consanguinitas computatur per lineas etgradus.§2. In linea recta tot sunt gradus quot generationes,seu quot personae, stipite dempto.§3. In linea obliqua tot sunt gradus quot personae inutraque simul linea, stipite dempto.
Can. 109 - §1. Affinitas oritur ex matrimonio valido, etsinon consummato, atque viget inter virum et mulierisconsanguineos, itemque mulierem inter et viriconsanguineos.§2. Ita computatur ut qui sunt consanguinei viri, iidemin eadem linea et gradu sint affines mulieris, et viceversa.Can. 110 - Filii, qui ad normam legis civilis adoptati sint,habentur ut filii eius vel eorum qui eos adoptaverint.[OLD C. 111 (1983-2016)]Can. 111 - §1. Ecclesiae latinae per receptumbaptismum adscribitur filius parentum, qui ad eampertineant vel, si alteruter ad eam non pertineat, amboconcordi voluntate optaverint ut proles in Ecclesialatina baptizaretur; quodsi concors voluntas desit,Ecclesiae rituali ad quam pater petinet adscribitur.§2. Quilibet baptizandus qui quartum decimum aetatisannum expleverit, libere potest eligere ut in Ecclesialatina vel in alia Ecclesia rituali sui iuris baptizetur; quoin casu, ipse ad eam Eccles
alius promulgandi modus fuerit praescriptus, et vim suam exserunt tantum expletis tribus mensibus a die qui Acta numero appositus est, nisi ex natura rei illico ligent aut in ipsa lege brevior aut longior vacatio specialiter et expresse fuerit statuta. §2. Leges particulares promulgantur modo a legislatore determinato et obligare incipiunt post
4 By 1917, rules for canonization and beatification were included in the Codex Juris Canonici and Codex pro Postulatoribus to guide the ecclesiastical authorities involved in the process. Canon 199 of the Codex Juris Canonici stipulated that only the pope had the authority to canonize. The Sacred Congregation of Rites was charged with overseeing the process, and
Latin Primer 1: Teacher's Edition Latin Primer 1: Flashcard Set Latin Primer 1: Audio Guide CD Latin Primer: Book 2, Martha Wilson (coming soon) Latin Primer 2: Student Edition Latin Primer 2: Teacher's Edition Latin Primer 2: Flashcard Set Latin Primer 2: Audio Guide CD Latin Primer: Book 3, Martha Wilson (coming soon) Latin Primer 3 .
SCIENTIA IURIS, Londrina, v. 12, p. 7, 2008 7 E D I T O R I A L É com grande satisfação que apresentamos o décimo-segundo volume da revista Scientia Iuris.
The following codices (print or iBooks version) are allowed in the Warhammer 40K Championships: Codex Black Templars (I), Codex Blood Angels (I), Codex Chaos Daemons (H), Codex Chaos Space Marines (H), Codex Dark
An Imperial Guard force with allied Daemonhunters uses Codex: Imperial Guard as the Parent Codex. Single Codex Team: If all four Team Members of a Team use the same codex to build their army lists then the Team is a "Single Codex Team". See the Special/Unique/Named Characters section below for additional details.
Codex: Codex: Ork OOrrkkOrks sss An unofficial codex for use with Games Workshop's Epic Armageddon rule set Version: 100909 . 2 Information . Warhammer Historical, Warhammer Online, Warhammer 40k Device, Warhammer World logo, Warmaster, Whi
CCC Catechism of the Catholic Church, (1992) CIC Codex Iuris Canonici (The Code of Canon Law) CL Christifideles Laici (The vocation and mission of the lay faithful in the Church and in the world, Pope John Paul II, 1988) CT Catechesi Tr
Centre for Comparative and Clinical Anatomy, University of Bristol, Southwell Street, Bristol, BS2 8EJ. Receipt of these documents is a condition of our acceptance. If we do not receive these documents within 14 days of registration of the death we will be required to decline the bequest. At the time of donation the next of kin or executor will be asked to complete form ‘Instructions for the .
