Asas Keusahawanan
Asas Keusahawanani
ii
PPME1013Asas KeusahawananNorashidah HashimOoi Yeng KeatMohd. Salleh Hj. DinHoe Chee HeeShuhymee AhmadHabshah BakarMohd. Noor Mohd. ShariffArmanurah MohamadLily Julienti Abu BakarNorita DeramanMuhammad Nasri Md. HussainPusat Pendidikan Profesional dan Lanjutan (PACE)Universiti Utara MalaysiaSintok 2009iii
ISBN 983-2870-94-1Cetakan Pertama, 2004Cetakan Kedua, 2006Cetakan Ketiga, 2007Cetakan Keempat, 2008Cetakan Kelima, 2009 Pusat Pendidikan Profesional dan Lanjutan (PACE)Hak cipta terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana bahagian artikel,ilustrasi dan isi kandungan buku ini dalam apa juga bentuk dan dengan cara apajua sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik, rakaman atau cara lainsebelum mendapat izin bertulis daripada Pengarah, Pusat Pendidikan Profesional dan Lanjutan (PACE), Universiti Utara Malaysia, 06010 UUM Sintok,Kedah Darul Aman.Siri Modul Kendiri merupakan bentuk bahan pengajaran dan pembelajarankendiri di bawah Program Pengajian Luar Kampus, Universiti Utara Malaysia.Siri Modul Kendiri diterbitkan tanpa melalui proses penilaian. Mutu Siri ModulKendiri ini diperbaiki dari semasa ke semasa berdasarkan maklum balasdaripada aktiviti pengajaran. Edaran buku ini terhad dalam kawasan UniversitiUtara Malaysia sahaja.iv
KANDUNGANPrakataKata KunciObjektif ModulPendahuluanBAB 1xiiixvxviixixPENGENALAN KEPADA KEUSAHAWANANObjektif Bab1.1 Pendahuluan1.2 Perkembangan Pendidikan Keusahawanan di InstitusiPendidikan Tinggi1.3 Manfaat Pembangunan Keusahawanan1.3.1 Manfaat Keusahawanan kepada Individu1.3.2 Manfaat Keusahawanan kepada Masyarakat1.3.3 Manfaat Keusahawanan kepada Negara1.4 Konsep Keusahawanan1.5 Istilah Usahawan1.6 Usahawan, Peniaga Kecil dan Keusahawanan1.6.1 Apakah Perbezaan Usahawan dengan Peniaga Kecil?1.6.2 Hubungan Keusahawan dengan Usahawan1.7 Teori dan Pendapatan Keusahawanan1.8 Sudut Makro1.8.1 Aspek Persekitaran1.8.2 Aspek Kewangan/Modal1.8.3 Aspek Anjakan (Displacement)1.9 Sudut Mikro1.10 Mitos Pembangunan Keusahawanan1.10.1 Mitos Umum1.10.2 Mitos Spesifik Mengenai Peniagaan PertumbuhanTinggi1.11 Trend Terkini Keusahawanan1.11.1 Skop Keusahawanan1.11.2 E-dagang1.12 KesimpulanSoalan Penilaian KendiriBAB 21122222233344555566691010101011PEMBANGUNAN KEUSAHAWANANDI MALAYSIAObjektif bab2.1 Pendahuluan2.2 Pembangunan Keusahawanan2.3 Tahap Pembangunan Keusahawananv13131314
2.3.1 Budaya KeusahawananModel Pembangunan Keusahawanan – Pendekatan antaraDisiplin2.4.1 Pembangunan Budaya Keusahawanan2.4.2 Kesan Sosiolisasi2.4.3 Jaringan Keusahawanan2.4.4 Pendidikan Keusahawanan2.4.5 Kesan Budaya dan Agama2.5 Hubungan Usahawan dan Budaya Keusahawanan2.6 Hubungan Idea Keusahawanan dengan Kerjaya JangkaPanjang sebagai Usahawan2.6.1 Kesan Faktor-Faktor ke Atas Pemilihan Kerjaya2.7 Persepsi Kebolehlaksanaan2.8 Ringkasan: Ke Arah Pembentukan Model PembangunanKeusahawanan dan Kerjaya kepada Keusahawanan2.9 Pembangunan Keusahawanan di Malaysia2.9.1 Kumpulan Sasaran MPPB2.10 Cabaran kepada Pembangunan Keusahawanan dalamKonteks Pembentukan MPPB2.11 KesimpulanSoalan Penilaian Kendiri2.4BAB 315171717181818181919192020212222KEUSAHAWANAN DARI PERSPEKTIF ISLAMObjektif Bab3.1 Pendahuluan3.2 Ciri-Ciri Usahawan dari Perspektif Islam3.3 Etika Keusahawanan Islam3.4 Prinsip Asas Etika Keusahawanan Islam3.5 Prinsip Khusus Etika Perniagaan dan Keusahawanan Islam3.6 KesimpulanBAB 41423232534353944MENGENALI CIRI-CIRI USAHAWANObjektif Bab4.1 Pendahuluan4.2 Ciri-Ciri Usahawan Berjaya4.2.1 Berinisiatif4.2.2 Bertanggungjawab4.2.3 Kerajinan, Komitmen, Keazaman dan Ketabahan4.2.4 Berorientasi kepada Peluang4.2.5 Kreatif dan Inovatif4.2.6 Mengambil Risiko yang Sederhana4.2.7 Berorientasi Matlamat dan Wawasan4.2.8 Mencari Maklumat4.2.9 Mencari dan Menggunakan Maklum Balasvi474748484949494950505151
4.2.10 Kebolehan Menyelesaikan Masalah4.2.11 Kejujuran dan Menepati Janji4.2.12 Menitikberatkan Mutu Kerja yang Tinggi4.2.13 Berkeyakinan Diri dan Optimistik4.2.14 Motivasi untuk Kejayaan dan Berkembang Maju4.2.15 Lokus Kawalan Dalaman (Internal Locus of Control)4.2.16 Kesanggupan Belajar daripada Kesilapan4.2.17 Keupayaan Mengurus4.2.18 Berorientasikan Kecekapan4.2.19 Tahap Tenaga yang Tinggi4.2.20 Berorientasikan Masa Depan4.2.21 Menggunakan Strategi-Strategi Pengaruh4.3 Perbezaan antara Usahawan dan Peniaga4.4 Perbezaan antara Usahawan dan Pengurus4.5 Penilaian Diri Usahawan4.6 Profil Usahawan Berjaya di Malaysia4.7 KesimpulanSoalan Penilaian KendiriJawapan Soalan dalam TeksBAB 5MEMBANGUNKAN KREATIVITI DANINOVASI USAHAWANObjektif Bab5.1 Pendahuluan5.2 Apakah Kreativiti?5.2.1Proses Kreatif5.2.2Ciri-Ciri Manusia Kreatif5.3 Apakah Inovasi?5.3.1Jenis-Jenis Inovasi5.3.2Sumber-Sumber Inovasi5.4 Kepentingan Kreativiti dan Inovasi dalam Keusahawanan5.5 Halangan terhadap Kreativiti dan Inovasi5.6 Teknik-Teknik Melahirkan Idea Kreatif5.7 KesimpulanSoalan Penilaian KendiriJawapan Soalan dalam TeksBAB 07071737475777878MENILAI PERSEKITARAN USAHATEROKAObjektif Bab6.1 Pendahuluan6.2 Komponen Persekitaran6.3 Pengaruh Persekitaran Luaran Umumvii81818284
6.3.1Persekitaran Makro-Politik dan Undang-Undang6.3.2Persekitaran Ekonomi6.3.3Persekitaran Sosiobudaya6.3.4Persekitaran Teknologi6.4 Persekitaran Luaran Khusus (Industri)6.4.1Pelanggan6.4.2Pembekal6.4.3Pengaruh Kerajaan6.4.4Institusi Kewangan6.4.5Pesaing6.4.6Pertubuhan Bukan Kerajaan6.5 Pengaruh Persekitaran Dalaman6.5.1Sumber6.5.2Struktur dan Budaya6.6 KesimpulanSoalan Penilaian KendiriJawapan Soalan dalam TeksBAB 7MENGENAL PASTI, MENJANA, MENILAIDAN MEMILIH PELUANG PERNIAGAANObjektif Bab7.1 Pendahuluan7.1.1Sumber-Sumber Idea7.1.2Kaedah-Kaedah Menjana Idea7.1.3Proses Menilai dan Memilih Peluang-PeluangPerniagaan7.1.4Proses Merealisasikan Idea7.2 Strategi Memulakan Perniagaan7.2.1Memulakan Sendiri7.2.2Mengambil Alih Perniagaan Sedia Ada7.2.3Perniagaan Francais7.2.4Pakatan Strategik7.2.5Jualan Langsung7.3 KesimpulanSoalan Penilaian KendiriJawapan Soalan dalam TeksBAB 6106109111114116119120121MEMULAKAN USAHA TEROKAKEUSAHAWANANObjektif Bab8.1 Pendahuluan8.2 Faktor Kritikal Memulakan Perniagaan8.2.1Keunikanviii123123123124
8.2.2Saiz Pelaburan8.2.3Jangkaan Pertumbuhan Jualan dan Keuntungan8.2.4Kesediaan Produk8.2.5Kesediaan Pelanggan8.3 Cabaran Memulakan Perniagaan8.4 Aspek Perundangan dalam Memulakan Perniagaan8.4.1Bentuk dan Tatacara Perniagaan di Malaysia8.4.2Bentuk Perniagaan di Malaysia8.5 Sumber Modal Usahawan8.6 Jaringan Keusahawanan8.6.1Konsep Jaringan8.6.2Jenis-Jenis Jaringan Keusahawanan8.6.3Kepentingan Jaringan Keusahawanan8.6.4Strategi Membangunkan Jaringan Kerja8.7 KesimpulanSoalan Penilaian KendiriJawapan Soalan dalam TeksBAB 9PENGENALAN KEPADA RANCANGANPERNIAGAANObjektif Bab9.1 Pendahuluan9.2 Definisi Rancangan Perniagaan9.3 Tujuan Penyediaan Rancangan Perniagaan9.4 Komponen Rancangan Perniagaan9.4.1Ringkasan Eksekutif9.4.2Deskripsi Perniagaan9.4.3Analisis Pasaran9.4.4Rancangan Pengeluaran atau Operasi9.4.5Rancangan Organisasi9.4.6Rancangan Pemasaran9.4.7Rancangan Kewangan9.4.8Penilaian Risiko dan Pulangan9.5 Format Rancangan Perniagaan9.6 Persembahan dan Penilaian Rancangan Perniagaan yangMantap9.7 KesimpulanSoalan Penilaian KendiriJawapan Soalan dalam TeksBAB 4154154TEKNOUSAHAWANObjektif Bab10.1 Pendahuluan157157ix
10.2 Konsep Teknousahawan10.3 Jenis-Jenis Teknousahawan10.3.1 Bioteknologi10.3.2 Agroteknologi10.3.3 Teknologi Maklumat dan Komunikasi (ICT)10.3.4 Automotif10.4 Kepentingan Teknousahawan10.4.1 Melahirkan Lebih Ramai Usahawan yang Kreatifdan Inovatif10.4.2 Produk yang Berkualiti10.4.3 Memudahkan Pencapaian Maklumat10.4.5 Meningkatkan Taraf Hidup Masyarakat10.5 Cabaran kepada Teknousahawan10.5.1 Menarik Minat Usahawan Menceburi BidangTeknologi Tinggi10.5.2 Masalah Kewangan10.5.3 Kekurangan Tenaga Kerja Mahir10.6 KesimpulanJawapan Soalan dalam TeksBAB 166PELUANG PERNIAGAAN DI PASARANANTARABANGSA UNTUK USAHAWANObjektif Bab11.1 Pendahuluan11.2 Persekitaran Perniagaan Antarabangsa11.3 Kenapa Usahawan Perlu Menceburi Perniagaan Global?11.4 Halangan kepada Perdagangan Antarabangsa11.5 Perjanjian Perdagangan Antarabangsa11.5.1 General Agreement on Tariffs and Trade (GATT)11.5.2 Organisasi Perdagangan Dunia (World TradeOrganization – WTO)11.5.3 Asean Free Trade Area (AFTA)11.5.4 European Union (EU)11.5.5 North American Free Trade Agreement (NAFTA)11.6 Kaedah untuk Mengembang ke Pasaran Antarabangsa11.6.1 Pengeksportan11.6.2 Pengimportan11.6.3 Pertukaran Barang dengan Barang (Barter Trade)11.6.4 Usaha Sama11.6.5 Pelaburan Langsung11.6.6 Pelesenan11.6.7 Francais Antarabangsa11.7 174174174175175175176
Soalan Penilaian KendiriJawapan Soalan dalam Teks177177BIBLIOGRAFI179LAMPIRAN A : Jawapan Soalan Penilaian Kendiri185LAMPIRAN B1 : Soal Selidik Penilaian Diri193LAMPIRAN B2 : Borang Profil Kempetensi KeusahawananDiri201xi
xii
PRAKATASiri Modul Asas Keusahawanan merupakan bahan pengajaran danpembelajaran yang ditawarkan oleh Pusat Pendidikan Profesional danLanjutan (PACE), Universiti Utara Malaysia di bawah programpendidikan jarak jauh.Modul ini membincangkan bidang keusahawanan secara teori danpraktikal. Pemusatan modul ini adalah memfokuskan kepadaperkembangan keusahawanan secara kontemporari. Melalui pembacaandan pemahaman modul ini, pelajar diharap mendapat pendedahanseterusnya mengenai isu-isu semasa dan perkembangan dalam bidangkeusahawanan.Modul ini ditulis dan direka bentuk khas untuk kegunaan pelajar programpendidikan jarak jauh. Justeru itu, terdapat Soalan Dalam Teks (SDT) disetiap bab bertujuan untuk menguji pemahaman pelajar terhadap sesuatupelajaran. Jawapan juga disediakan di akhir bab atau modul khusus.Memandangkan modul ini adalah edisi pertama, para penulis mengalualukan sebarang komen dan cadangan bagi mempertingkatkan lagi faktadan isi kandungan modul ini agar sentiasa membawa maklumat yangterkini kepada pelajar. Sebarang komen dan cadangan hendaklahdikemukakan terus kepada:Ketua Jabatan Keusahawanan,Fakulti Pengurusan Perniagaan,Universiti Utara Malaysia,06010 UUM Sintok,Kedah.xiii
xiv
KATA KUNCITerdapat beberapa lambang yang akan anda lihat di dalam modul ini.Lambang tersebut memberi maksud tertentu seperti yang dinyatakan dibawah. Lambang ini disediakan bagi membimbing dan melengkapkanproses pengajaran dan pembelajaran anda.Soalan Dalam Teks (SDT) adalah soalan latihan yangmerujuk kepada perbincangan dalam teks yang dipelajari.Contoh jawapan disediakan di akhir setiap bab.Soalan Penilaian Kendiri (SPK) adalah soalan ulang kajiyang berkaitan dengan keseluruhan perbincangan bab.Cadangan jawapan disediakan di akhir modul kursus.Anda boleh menyemak jawapan latihan anda dengancadangan/skema jawapan yang disediakan di akhir babatau modul kursus.Anda dikehendaki berfikir sejenak tentang situasi disekeliling anda atau mengimbas kembali pelajaran yanglepas. Pelbagai soalan berkaitan dengan pelajaran andaakan dikemukakan.xv
xvi
OBJEKTIF MODULDi akhir pembelajaran modul ini, pelajar seharusnya dapat:1.2.3.4.5.6.7.8.9.10.Mendefinisikan konsep dan fungsi bidang keusahawanan.Mengenal pasti kepentingan keusahawanan kepada individu,masyarakat dan negara.Menerangkan aspek-aspek penting dalam pembangunankeusahawanan.Membincangkan aspek keusahawanan dari perspektif Islam.Mengenal pasti ciri-ciri dan profil usahawan yang berjaya.Menghuraikan konsep kreativiti dan inovasi dalam bidangkeusahawanan.Membincangkan pengaruh komponen persekitaran yangmempengaruhi aktiviti keusahawanan.Menyediakan Rancangan Perniagaan untuk tujuan memulakanusaha teroka.Menjelaskan proses pembentukan usaha teroka daripada ideayang anperniagaan ke peringkat global.xvii
xviii
PENDAHULUANBidang keusahawanan telah memainkan peranan penting dalampembangunan ekonomi sesebuah negara. Dalam hal ini, kerajaan melaluiagensinya telah melancarkan banyak program pembangunankeusahawanan dalam usaha melahirkan lebih ramai usahawan yangberketerampilan dan berwawasan. Selain sebagai pemangkinpembangunan ekonomi negara, bidang keusahawanan juga dilihat sebagaijalan penyelesaian kepada masalah pengangguran di negara kita.Bidang keusahawanan telah diperkenalkan dalam pendidikan seawalperingkat menengah persekolah dan seterusnya di peringkat InstitusiPengajian Tinggi (IPT). Ini kerana IPT merupakan sumber bekalanusahawan dan kerajaan telah mengambil beberapa langkah proaktif bagimencapai tujuan tersebut. Antaranya adalah seperti memperkenalkankursus keusahawanan dengan harapan dapat memupuk budayakeusahawanan di kalangan pelajar. Oleh itu, modul Asas Keusahawananini telah ditulis dan direka bentuk demi mencapai hasrat murni kerajaan.Modul ini dihasilkan dengan menstruktur dan memberi gambaran secaraasas agar pelajar dapat menyelami bidang keusahawanan sebagai langkahpengenalan kepada disiplin ini, khasnya kepada pelajar bukan jurusanpengurusan perniagaan.xix
BAB 1PENGENALAN KEPADAKEUSAHAWANANOBJEKTIF BABSelepas mengikuti bab ini, anda seharusnya boleh:1. Menerangkan perkembangan pendidikan keusahawanan.2. Meneliti manfaat keusahawanan.3. Mengkaji konsep keusahawanan dan hubungannya denganperniagaan kecil.4. Mengenal pasti mitos-mitos keusahawanan.5. Mendedahkan trend terkini dalam keusahawanan.1.1PENDAHULUANKeusahawanan ialah ciri-ciri yang dimiliki oleh seseorang yangmembolehkan individu tersebut menghadapi cabaran dan mengenal pastisesuatu peluang dan seterusnya merebut peluang tersebut. Ciri-ciri positifkeusahawanan juga dipunyai oleh individu yang berjaya dalam hidup.Individu ini terlibat dalam perniagaan usahawan dan berjayamenyemarakkan ekonomi dan pembangunan. Justeru itu, tidak hairanlahperkembangan pendidikan keusahawanan amat pesat sekali di peringkatsekolah dan institusi pendidikan tinggi.1.2PERKEMBANGAN PENDIDIKAN KEUSAHAWANANDI INSTITUSI PENDIDIKAN TINGGIKeusahawanan adalah bidang baru tetapi telah berkembang dengan pesatsemenjak akhir 1970-an. Pada tahun-tahun 1970-an, hanya beberapabuah universiti sahaja yang mengendalikan kursus keusahawanan. Kini,kursus keusahawanan ditawarkan oleh lebih kurang 1000 buah universitidi Amerika Syarikat. Universiti-universiti terkemuka di dunia juga turutmenawarkan kursus keusahawanan. Universiti-universiti tersebuttermasuklah Harvard University, Stanford University, NorthwesternUniversity, The Wharton School (University of Pennsylvania), ColumbiaUniversity, Massachusetts Institute of Technology, Cambridge Universitydan Babson College. Kursus keusahawanan ini bukan sahaja ditawarkankepada pelajar bidang perniagaan tetapi juga kepada pelajar bukanperniagaan.1
Perkembangan bidang keusahawananan dapat dilihat denganpeningkatan jumlah institusi pendidikan tinggi menawarkan ijazah khususdalam bidang keusahawanan di peringkat sarjana muda dan juga sarjana.Di peringkat kedoktoran, bidang keusahawanan telah mendapat tempatdi banyak universiti. Penglibatan pendidikan tinggi dalam pembangunankeusahawanan dapat dicerminkan dengan penambahan pensyarah baru,kursus baru, program baru, jabatan baru, institut baru, pusat baru, kursiprofesor, dan endowment dalam bidang keusahawanan.1.3MANFAAT PEMBANGUNAN KEUSAHAWANANPembangunan keusahawanan mempunyai manfaat yang banyak kepadaindividu, masyarakat dan negara.1.3.1Manfaat Keusahawanan kepada IndividuIndividu yang mempunyai ciri-ciri keusahawanan dapat membantumelahirkan individu yang berjaya kerana ciri-ciri keusahawanan jugamerupakan antara ciri positif yang dimiliki oleh individu yang berjaya.Individu yang mempunyai ciri-ciri keusahawanan mempunyai dayasurvival, daya tahan dan daya saing yang tinggi.1.3.2Manfaat Keusahawanan kepada MasyarakatMasyarakat yang berbudaya keusahawanan yang tinggi berjayamelahirkan anggota masyarakat yang berdikari dan berjaya. Masyarakatyang berbudaya keusahawanan dapat melahirkan ramai usahawan.1.3.3Manfaat Keusahawanan kepada NegaraUsahawan menggalakkan pertumbuhan ekonomi dan meningkatkan dayasaing negara di peringkat global. Mereka menghasilkan produk baru danmemasarkannya ke seluruh dunia. Keusahawanan juga memberi peluangpekerjaan kepada kumpulan yang terpinggir, sekali gus dapatmengurangkan kadar pengangguran dan kemiskinan di kalangankumpulan tersebut.1.4KONSEP KEUSAHAWANANKeusahawanan adalah bidang ilmu yang baru. Penyelidik dan ahliakademik masih tidak dapat menerima pakai satu konsep yang dapatditerima oleh semua. Dengan itu, tidak hairanlah keusahawanan seringdisamakan dengan peniaga. Istilah usahawan dan keusahawanandigunakan oleh berbagai lapisan masyarakat dengan membawa erti yang2
berbeza. Seorang pekedai runcit yang berniaga secara kecil-kecilan jugadisebut sebagai usahawan. Dengan itu istilah keusahawanan, usahawan,peniaga kecil harus diperjelaskan.1.5ISTILAH USAHAWANIstilah usahawan dipetik daripada perkataan “entrepreneur” dalam bahasaInggeris. Istilah dalam bahasa Inggeris ini berasal daripada istilah bahasaPerancis, iaitu “entreprendre” yang bermaksud memikul (tugas) ataumencuba. Pada tahun 1725, perkataan “entrepreneur” yang digunakan olehRichard Cantillon, seorang ahli ekonomi, jelas mengaitkan istilah inidengan kegiatan perniagaan.Dalam bahasa Melayu, istilah usahawan adalah daripada perkataan asal“usaha”. Perkataan “usaha” adalah berkaitan dengan ciri-ciri “daya upaya(ikhtiar, kegiatan, perbuatan, dan lain-lain) untuk mencapai(melaksanakan, menyempurnakan) sesuatu” (Kamus Dewan, 2000).Ciri-ciri yang dimiliki oleh individu ini dikaitkan dengan ciri-cirikeusahawanan termasuk daya usaha, motivasi, kreativiti, kepercayaanpada diri sendiri yang tinggi serta keupayaan mengambil risiko. Dikalangan usahawan, ciri-ciri ini amat terserlah sekali. Ciri-ciri ini jugadimiliki oleh individu yang berjaya, walaupun mereka tidak menceburkandiri dalam bidang perniagaan.1.6USAHAWAN, PENIAGA KECIL DAN KEUSAHAWANANIstilah usahawan sering disalahertikan atau disamakan dengan peniagakecil.1.6.1Apakah Perbezaan Usahawan dengan Peniaga Kecil?Seorang peniaga kecil tidak semestinya seorang usahawan kerana seorangpeniaga kecil lazimnya tidak mempunyai ciri-ciri keusahawanan di tahapyang tinggi. Seorang usahawan mempunyai ciri-ciri keusahawanan ditahap yang tinggi dan menceburkan diri dalam perniagaan. Walaupunpeniaga kecil memerlukan sebahagian daripada ciri-ciri ini untukmenjalankan perniagaan kecil mereka, kebanyakan peniaga kecil tidakmenunjukkan ciri keusahawanan di tahap yang tinggi (Gibb, 1987;Bridge, O’Neill dan Cromie, 1998). Dengan itu, usahawan bolehdibezakan dengan peniaga kecil dari sudut tahap ciri peribadi yang adapada individu.3
Seorang usahawan ialah individu yang mempunyai ciri peribadikeusahawanan yang ketara. Seorang peniaga kecil mungkin mempunyaisemua atau sebahagian daripada ciri-ciri tersebut tetapi pada tahap yangtidak begitu ketara seperti yang dimiliki oleh usahawan.Rajah 1.1 menunjukkan dengan lebih jelas hubungan peniaga kecil,usahawan, dan individu yang mempunyai ciri-ciri keusahawanan yangtinggi.Rajah 1.1Hubungan Usahawan, Peniaga Kecil dan Individuyang Mempunyai Ciri-Ciri Keusahawanan yang TinggiIndividu yang Mempunyai CiriKeusahawanan yang TinggiUsahawanPeniaga Kecil1.6.2Hubungan Keusahawanan dengan UsahawanKeusahawanan membawa maksud lebih daripada sekadar menubuh danmenjalankan perniagaan. Keusahawanan ialah ciri-ciri yang bolehdibentuk dan diasah dalam diri individu dan ianya boleh dipaparkan didalam dan luar organisasi perniagaan, bukan perniagaan, termasukorganisasi yang bukan bertujuan untuk mendapat keuntungan. Oleh itutidak hairanlah, ciri-ciri keusahawanan ini dipunyai oleh “socialentrepreneurs” atau “public sector entrepreneurs”. Mereka yang berjaya initidak menceburkan diri dalam perniagaan sebaliknya menceburkan diridalam aktiviti kemasyarakatan.1.7TEORI DAN PENDEKATAN KEUSAHAWANANAhli-ahli sains sosial telah mempel
9.4.8 Penilaian Risiko dan Pulangan 149 9.5 Format Rancangan Perniagaan 150 9.6 Persembahan dan Penilaian Rancangan Perniagaan yang Mantap 153 9.7 Kesimpulan 154 Soalan Penilaian Kendiri 154 Jawapan Soalan dalam Teks 154 BAB 10 TEKNOUSAHAWAN Objektif Bab 157 10.1 Pendahuluan 157
IV. ASAS-ASAS HUKUM PERDATA INTERNASIONAL A. Asas-asas HPI dalam Hukum Orang B. Asas-asas HPI dalam Hukum Benda C. Asas-asas HPI dalam Hukum Perjanjian D. Asas-asas HPI dalam Penentuan Status Badan Hukum V. KUALIFIKASI DALAM HPI A. Pengertian B. Arti Penting Kualifikasi C. Teori-teori Kualifikasi 1. Teori kualifikasi lex fori 2.
pemerintah yang berlaku dengan memperhatikan asas-asas seperti : asas fungsional, asas kepastian hukum, asas transparansi, asas efisiensi, asas akuntabilitas, dan asas kepastian nilai. Semua itu telah diatur dalam Undang-Undang Nomor 32 Tahun 2004 tentang Pemerintahan Daerah dan Undang-Undang Nomor 33 tahun 2004
untuk bidang hukum administrasi negara, ‘asas-asas umum pemerintahan yang baik’. Masing-masing topik tadi dikaji secara mendalam oleh masing-masing penulis dan tim peneliti melalui metode penelitian hukum doktrinal, dengan mengumpulkan dan mengolah segala informasi
1. Mampu Menjelaskan Pengertian Secara Harfiah, 2. Mampu Menjelaskan Pengertianan Secara Yuridis, 3. Mampu Menganalisis Berbagai Penerapan Asas-Asas Dalam Hukum Pidana, 4. Mampu Memahami Penggunaan Asas-Asas Hukum Pidana Dalam Fenomena Kasus Hukum. B. URAIAN MATERI 1. PEMBAHASAN APA ITU HUKUM PIDANA.
ia dihadapkan dengan beberapa asas hukum untuk ditimbang-timbang. Dari beberapa asas hukum itu, hakim harus memilih berdasarkan pengetahuan dan keyakinannya, seperti . A. Peristilahan dan Pengertian Hukum Acara MK . 13 B. Asas-Asas Hukum Acara MK . 14 1. ius curia novit .
KSSM MPV REKA BENTUK GRAFIK DIGITAL TINGKATAN 4 DAN 5 4 FOKUS konsep, fakta dan terminologi reka bentuk grafik digital. kriteria, teknik dan proses dalam menghasilkan sesuatu karya grafik digital. kerjaya dan amalan keusahawanan dalam menjalankan aktiviti pameran dan keusahawanan.
c) Membangun sistem pengurusan keusahawanan (i-usahawan) dalam SPMP untuk memudahkan pengesanan pelajar yang terlibat dalam keusahawanan setelah tamat pengajian. Unit Usahawan 9 PEG. ALUMNI (JHEP) Bilangan kerjasama bilateral antara alumni dan politeknik. 10 Bilangan industri / agensi yang mempunyai kolaborasi aktif dengan politeknik 8 8
Dalam hukum perjanjian, terdapat beberapa asas utama yang menjadi pelaksanaan berbagai jenis perjanjian termasuk kredit. Asas-asas tersebut merupakan dasar fundamental bagi para pihak untuk mencapai . akibat adanya hubungan hutang piutang antara debitur dengan bank selaku kreditur dimana objek pertanggungan menjadi jaminan bank, sehingga
