Het Leren En Toetsen Van De Professionele Rol
Tijdschrift voor Medisch Onderwijs, juni 2009 Vol. 28, nr. 3, p. 107-118Het leren en toetsen van de professionele rolS.J. van Luijk, W.N.K.A. van Mook, W.P.J. van OosterhoutSamenvattingInleiding: Er bestaat onduidelijkheid in de medische onderwijskundige wereld over het begrip‘professionaliteit’. Deze onduidelijkheid vertaalt zich ook in wat geleerd en getoetst moet worden. De omschrijving die de CanMEDS (Canadian Medical Education Directions for Specialists) geeft wordt als te beperkt gezien. In dit artikel wordt getracht het begrip professionaliteit tedefiniëren vanuit de taken die een (medische) professional vervult binnen de samenleving methieraan gekoppeld de consequenties voor het onderwijs en toetsing.Methode: Door middel van een literatuurstudie is onderzoek verricht naar de opvattingenover de rol en betekenis van de professie en de professional.Resultaten: Uit de literatuur blijkt dat de betekenis van de professionaliteit in de kern dezelfde is voor alle beroepsgroepen maar afhankelijk is van context, cultuur en het tijdsgewricht. Dit verklaart waarom er zoveel spraakverwarring rondom het begrip professionaliteit bestaat. Het is dan ook een dynamisch begrip! Het vastleggen van een definitie metbetrekking tot het begrip professionaliteit kan dus niet anders dan globaal en is gebondenaan een bepaalde tijd en context. Uit de studie blijkt eveneens dat het geheel aan professionele taken deel uitmaakt van alle competenties die door de CanMEDS worden beschreven.Derhalve wordt gepleit voor een alternatief CanMEDS model waarbij het begrip professionaliteit alle overige CanMEDS competenties omvat.In dit artikel worden verschillende beroepsrollen van de professional genoemd. Hierbijworden onderscheiden: de professional als individuele zorgverlener, de professional als lidvan een (behandel)team, de professional binnen de context van de organisatie en de professional binnen de context van de maatschappij. Elke rol heeft specifieke kenmerken die eenberoep doen op specifieke aspecten van professionaliteit. Dit betekent ook dat het leren entoetsen van professionele vaardigheden afhankelijk hoort te zijn van de rol(len) die de professional bekleedt. Dit artikel biedt aan de hand van concrete situaties op de werkvloer inzicht in de vele mogelijkheden die er zijn voor het bespreken van aspecten van professionaliteit.Conclusie: Professionaliteit kan gezien worden als een competentie die alle andere competenties omvat. Deze opvatting wordt reeds langer door de (medische) beroepsgroep bepleit. Alleswat onderwezen en getoetst wordt valt onder dit begrip, waarbij het aspect van de professionaliteit dat benadrukt wordt wel afhankelijk is van de rol die de professional vervult. Belangrijk is dat professionaliteit in een voor het beroep realistische context wordt onderwezen en getoetst. (Luijk SJ van, Mook WNKA van, Oosterhout, WPJ van. Het leren en toetsen vanprofessionaliteit. Tijdschrift voor Medisch Onderwijs 2009;28(3):107-118.)Inleidingbekend deze term echter ook is, de meningen verschillen over de betekeniservan.1-2 Dit wordt veroorzaakt door deBinnen de medische beroepsgroep is professionaliteit een veel gebruikte term. Hoe107Beschouwing
Professionaliteit S.J. van Luijk et al.Resultatenonduidelijke definiëring van het begrip.Om hier meer inzicht in te krijgen is eenliteratuurstudie verricht naar de rol en betekenis van de professie en de professional. Een duidelijker beeld over de professie en de rol van de professional kanmeer inzicht verschaffen in het gedragvan professionals binnen diverse contexten. Hieruit kan een nadere beschrijvingvan het begrip professionaliteit wordenafgeleid. Vervolgens komen de consequenties voor het onderwijs en implicaties voor de praktijk en vervolgonderzoekaan bod.Definiëring professieHet woord professie komt van oorspronguit het Latijn (‘profiteri’) en werd gebruiktin een religieuze en wetenschappelijkecontext in de betekenis van ‘openbaarverklaren’. Een professie 3-9 is een organisatie van dezelfde beroepsbeoefenarenwaarbij de leden beschikken over gespecialiseerde kennis en vaardigheden diezijn opgedaan door uitgebreide studie ineen door de professie zelf verzorgde opleiding. Elke professie kent een zekere autonomie binnen de maatschappij die haargegund wordt als tegenprestatie voor hetleveren van de eerder genoemde kennis envaardigheden aan de overige leden van demaatschappij (sociaal contract). De maatschappij stelt de professie in staat haareigen regels ten aanzien van kwaliteit opte stellen. Ditzelfde geldt voor het opstellen van de ethische (beroeps)code en regelgeving als die code wordt geschonden(tucht). In de afgelopen jaren is een trendzichtbaar waarbij de maatschappij in toenemende mate verwacht dat de beroepsgroep verantwoording aflegt over al haaractiviteiten op een wijze die recht doetaan de door haar opgestelde regels, inclusief het ethisch kader.10MethodeEr is een literatuursearch verricht met detrefwoorden ‘profession’ en ‘professional’in Picarta en PubMed. In beide databaseszijn de artikelen van de afgelopen vijf jaartot mei 2008 met deze trefwoorden opgezocht en is aan de hand van de titel beoordeeld of het hier artikelen betrof dieinzicht zouden kunnen geven in de geneseen betekenis van de begrippen ‘profession’en ‘professional’. Tevens is in beide databases gezocht naar artikelen gerichtop ‘assessment’ (title) en ‘professionals’(focus). Geïncludeerd zijn ook die Engelstalige of Nederlandstalige artikelen dieinformatie konden verschaffen over de genese en betekenis van het begrip professionaliteit en informatief waren ten aanzien van het onderwijs en de toetsingervan.In totaal zijn 45 artikelen geselecteerdwaarvan er uiteindelijk 20 bruikbaar bleken. Additioneel zijn relevante referentiestoegevoegd die niet in deze databasesvoorkwamen. Zo zijn artikelen uit Medisch Contact opgenomen waarin actueleontwikkelingen in de gezondheidszorgmet consequenties voor de professionelerol van artsen beschreven werden.Veranderende rol professionalDe laatste 25 jaar zijn er belangrijke veranderingen waarneembaar in de rol vande professional, die vaak niet uniek zijnvoor de geneeskunde maar ook andereprofessies betreft. De meest opvallendepunten komen achtereenvolgens aan deorde. Kenmerkend voor onderstaandeveranderingen is dat ze alle te maken hebben met een verlies aan autonomie en meteen toenemende verantwoordingsplicht.In dat verband wordt wel gesproken vaneen ‘proletarisering’ van de professional.11108Beschouwing
Professionaliteit S.J. van Luijk et al.Van individuele (kennis)expert naaronderhandelaar met (expert)patiëntde inhoudelijke ‘evidence based’ kwaliteitvan zorg gelet, maar ook op de organisatie van de zorg, de patiëntveiligheid en dekwaliteit van de opleiding. Toch is het systeem van kwaliteitszorg aan erosie onderhevig. Door het falen van de door de beroepsgroep opgezette kwaliteitszorg inbinnen- en buitenland15-17 is het handelenvan artsen veel meer publiek domein geworden en wordt de roep om een externeverantwoording naast een interne regulering van medisch handelen steeds duidelijker. Het formuleren van kwaliteitsindicatoren voor de zorg is hier een voorbeeldvan.18-20Professionals beschikken weliswaar overkennis en vaardigheden als gevolg vanlangdurige training, maar patiënten kunnen tegenwoordig via internet ook aan debenodigde informatie komen en daardoorde arts benaderen met kritische vragenover diagnose, beleid en therapie. Het medisch kennisdomein is dus deels ‘gedemocratiseerd’, hoewel de arts uiteindelijk deinformatie het beste op waarde kanwegen en beoordelen.12Van solist naar teamplayerDe solistische arts van vroeger die volledige handelingsvrijheid had bestaat allang niet meer. Hedendaagse artsen moeten in teams werken om optimale zorg tekunnen verlenen. Teamwerk betekent onderling afspraken maken en leidt derhalvetot een beperking van de autonomie invergelijking tot de solistische arts vanvroeger.13-14Van incidentele bijscholing naarcontinue professionele ontwikkelingIn het verleden bestond weinig aandachtvoor structurele professionele ontwikkeling na het afstuderen. De beroepsgroepheeft inmiddels bepaald dat een continuenascholing belangrijk is voor het bijhouden van het vakgebied. Artsen dienen voorhet behoud van hun registratie minimaaleen bepaald aantal nascholingspunten perjaar te behalen.Van zelfstandige naar professionalbinnen de organisatieDe instelling waarbij een arts werkt (bijvoorbeeld ziekenhuis) reguleert processenen stelt op verschillende niveaus procedures vast die het werk van artsen kunnenbeïnvloeden. Dit is zeker het geval op dieplaatsen waar management een prominente rol heeft binnen het zorgproces. Ditbeperkt de autonome rol van de arts in hetzorgproces.Van hulpverlener aan patiënt naarhulpverlener aan consumentDe patiëntenpopulatie is de afgelopen 25jaar sterk veranderd. De patiënt is niet alleen beter op de hoogte van verschijnselenen gevolgen van ziekten door raadplegingvan internet, maar ook door de toenamevan medische programma’s op televisie,en is kritisch ten aanzien van de geleverdezorg. Meer dan vroeger wil de patiënt inspraak in het zorg- en behandelplan, hetgeen ook door wettelijke maatregelenwordt ondersteund.21-22Van interne naar externe verantwoording van kwaliteit van zorgDe kwaliteit van de zorg werd in het verleden exclusief door de professie bewaakt.Daartoe werden ethische codes geformuleerd en later richtlijnen voor optimalebehandeling. Tegenwoordig worden beroepsgroepen regelmatig door vakgenotengevisiteerd. Hierbij wordt niet alleen opVan ‘experience based’ naar ‘evidencebased’ handelenErvaring blijft belangrijk, maar het medisch handelen van de huidige profes-109Beschouwing
Professionaliteit S.J. van Luijk et al.De arts in de rol van professional als lidvan een team belast met patiëntenzorgsional wordt in toenemende mate bepaalddoor ‘evidence’ met betrekking tot het ingezette beleid en therapie.23Solitair werkende artsen zullen in de toekomst verdwijnen. Teams van gezondheidszorgwerkers waar artsen deel vanuitmaken zullen het toekomstbeeld bepalen en de kwaliteit van de geleverde zorgdoor de professional wordt mede bepaalddoor het vermogen in deze teams te werken. Eveneens is men verantwoording aanderden schuldig over het handelen. Binnen deze context komen met name aspecten naar voren als medisch handelen,samenwerken, management en, op eenander niveau dan in de vorige rol, de competenties ‘organiseren’ en ‘communiceren’.Het functioneren van de professionalin verschillende contextenHet bovenstaande toont aan dat de artseen zeer veelzijdig pakket aan taken heeftdie alle samenkomen in de CanMEDScompetenties (Figuur edischhandelenDe arts in de rol van professional alsonderdeel van een organisatieKennis enwetenschapDe arts kan zich in de beroepsuitoefeningniet onttrekken aan de regels van de organisatie (bijvoorbeeld een ziekenhuis)waarbinnen gewerkt wordt en evenminaan de regels die opgelegd zijn door deberoepsorganisatie waartoe de arts behoort. Het (normatieve) gedrag van eenprofessional wordt beïnvloed door deorganisatie en het sociale netwerk waarinde professional zich bevindt.24-25 Een beroepsbeoefenaar met een summier netwerk binnen de organisatie loopt grotekans zich minder snel aan te passen aanveranderende normen en waarden binnendie organisatie. Organisaties zullen het gedrag van de professional sturen via protocollen en richtlijnen die niet alleen behulpzaam kunnen zijn wanneer men temaken heeft met bijvoorbeeld patiëntveiligheid maar ook bij contrasterendebelangen, regels en mores waarbij keuzesgemaakt moeten worden. Wanneer de professional zich een positie in de organisatiewil verwerven zullen naast de eigenschappen genoemd in de voorgaande rollen ookleiderschap, managementkwaliteiten, organiseren en communiceren (alle even-SamenwerkenProfessionaliteitFiguur 1. CanMEDS zoals oorspronkelijk gedefinieerd.Afhankelijk van de context komen bepaalde gedragsaspecten van de professional naar voren. De verschillende rollenwaarin de medische professional functioneert zijn als volgt te beschrijven.De arts in de rol van professional alsindividuele hulpverlenerBinnen de professionele arts-patiëntrelatiewordt met name een beroep gedaan op deCanMEDS competentie ‘medisch handelen’op basis van evidentie en op de competenties ‘kennis en wetenschap’ en ‘professionaliteit’. Hierbij wordt professionaliteit geoperationaliseerd als respectvol en integerhandelen, communiceren, organiseren opindividueel niveau en reflecteren.110Beschouwing
Professionaliteit S.J. van Luijk et al.vraag op wie uiteindelijk bepaalt wat degrenzen zijn (van de autonomie) van deprofessional: de beroepsgroep of de maatschappij. Dergelijke voorbeelden zijn herkenbaar bij alle professionals. Bijvoorbeeld een rechter (professional) die eengevaarlijke crimineel vrij laat op grondvan vormfouten (maatschappelijk ongewenst) of een generaal (professional) diezijn soldaten naar het front stuurt (maatschappelijk veelal ongewenst).In Figuur 2 worden aspecten van gedragbij elk van de professionele rollen weergegeven. Elke rol omvat het gedrag van deandere rol(len), startend vanuit het individu, via teamwerker en lid van de organisatie naar deelnemer aan de samenleving.eens op een ander niveau dan in de vorigerol) tot expressie moeten komen.De arts in de rol van professional binnende maatschappijDe rol van de professional strekt zich uittot buiten de spreekkamer of de organisatiewaarbinnen gewerkt wordt. Professionalshebben een professionele verantwoordelijkheid naar de maatschappij voor zoverdeze betrekking heeft op het bevorderenvan de individuele en collectieve gezondheidszorg. Naast deze maatschappelijkerol wordt ook gevraagd financiële verantwoording af te leggen over de kosten vankerntaken26 van de professional omdat eraltijd sprake is van een ‘krapte’-modelwaarbinnen de professie functioneert ener dus keuzes gemaakt moeten worden.Bovengenoemde punten vallen onder decompetentie ‘maatschappelijk handelen’.Er is ook een ander raakvlak tussenprofessionals en maatschappij. De arts alsprofessional handelt op basis van bepaaldenormen en waarden. De normen en waarden van de professie hoeven echter niet altijd dezelfde te zijn als die van de maatschappij. Een dergelijk verschil wordt ‘rolemorality’27 genoemd: het claimen van eenmoreel recht om als professional dingen tedoen die schadelijk voor anderen zijn, ensoms moreel verwerpelijk, wanneer hetzelfde gedrag wordt vertoond door iemanddie niet in die professionele rol zit. Hierbijkan men denken aan vragen rondombeëindiging van het leven.Zwijgplicht en het doen of laten van bepaalde ingrepen kan ook schade toebrengen aan de (individuen binnen de) maatschappij terwijl de beroepsgroep eenafgewogen oordeel kan hebben over detoepassing ervan. Het betreft gedrag vande professional in het gebied waar wrijving optreedt tussen de normen en waarden van de beroepsgroep en die van demaatschappij. Daarbij dringt zich deProfessionaliteitHoewel de professional functioneert binnen verschillende rollen bestaat er eenoverlap tussen de rollen. Aspecten van deene rol heeft men nodig voor het goed vervullen van een andere. De wijze waaropde rollen in de praktijk worden vormgegeven is een maat voor professionaliteit.Professionaliteit wordt derhalve door onsals volgt gedefinieerd:‘Het beschikken over gespecialiseerdekennis en vaardigheden opgedaan dooruitgebreide training, studie en ervaringen het kunnen toepassen ervan binnende regels opgesteld door de professie, deorganisatie en de overheid, waarbij verantwoording voor het handelen wordtafgelegd aan belanghebbende partijen.Dit alles geplaatst binnen de cultuur, decontext en de tijd waarbinnen dit begripwordt gebruikt.’Al het handelen is deel van de professionaliteit en deze opvatting is ruimergeformuleerd dan binnen de CanMEDScompetenties28 waarbij de focus ligt opintegriteit, kennen van eigen grenzen, res-111Beschouwing
Professionaliteit S.J. van Luijk et al.Omgaan met werk / taken:werken met richtlijnen mbt inhoudelijke aspecten enkwaliteit van zorg en patiëntveiligheid, rekenschapgeven, financiële verantwoordelijkheid, bekendheidmet proceduresOmgaan met anderen:compassie met patiënten en zorgverlenersOmgaan met zichzelf:evenwicht werk-privé, respectvol, integer, altruïstisch,kunnen reflecteren, communiceren, levenslang leren,onderschrijven ethische normen beroepsgroep,streven naar het besteFiguur 2. Aspecten van gedrag van een professionalin verschillende contexten.Betrokkenheid tonen met naasten, bevorderenindividuele en collectieve verantwoordelijkheid mede) Verantwoordelijk zijn voor organisatie,samenwerking en management van een(multidisciplinair) team en voor rol team bij kwaliteitvan zorg en patiëntveiligheid,Kunnen besturen, managen, risicomanagement,voorzitten, onderwijs, supervisie, leiden, organiserenen onderhandelen, vermijden conflicterendebelangenBox 1. CanMEDS omschrijving ‘professional’.Definition: As Professionals, physicians are committed to the health and well-being of individuals and society through ethicalpractice, profession-led regulation, and high personal standards of behaviour.Description: Physicians have a unique societal role as professionals who are dedicated to the health and caring of others. Theirwork requires the mastery of a complex body of knowledge and skills, as well as the art of medicine. As such, the ProfessionalRole is guided by codes of ethics and a commitment to clinical competence, the embracing of appropriate attitudes and behaviors, integrity, altruism, personal well-being, and to the promotion of the public good within their domain. These commitments form the basis of a social contract between a physician and society. Society, in return, grants physicians the privilege ofprofession-led regulation with the understanding that they are accountable to those served.Key Competencies: Physicians are able to 1. Demonstrate a commitment to their patients, profession, and society through ethical practice2. Demonstrate a commitment to their patients, profession, and society through participation in profession-led regulation3. Demonstrate a commitment to physician health and sustainable practiceEnabling Competencies: Physicians are able to 1.Demonstrate a commitment to their patients, profession, and society through ethical practice1.1 Exhibit appropriate professional behaviors in practice, including honesty, integrity, commitment, compassion, respectand altruism1.2 Demonstrate a commitment to delivering the highest quality care and maintenance of competence1.3. Recognize and appropriately respond to ethical issues encountered in practice1.4. Appropriately manage conflicts of interest1.5. Recognize the principles and limits of patient confidentiality as defined by professional practice standards and the law1.6. Maintain appropriate relations with patients2.2.1.2.2.2.3.2.4.2.5.Demonstrate a commitment to their patients, profession and society through participation in profession-led regulationAppreciate the professional, legal and ethical codes of practiceFulfill the regulatory and legal obligations required of current practiceDemonstrate accountability to professional regulatory bodiesRecognize and respond to others’ unprofessional behaviours in practiceParticipate in peer review3.Demonstrate a commitment to physician health and sustainable practice3.1. Balance personal and professional priorities to ensure personal health and a sustainable practice3.2. Strive to heighten personal and professional awareness and insight3.3. Recognize other professionals in need and respond appropriately112Beschouwing
Professionaliteit S.J. van Luijk et al.pecteren van regels en wetten en het bezitten van de door de beroepsgroep gehanteerde ethische normen (Box 1). Ditcontrasteert met onze definitie waarbijprofessionaliteit in feite alle CanMEDScompetenties omvat (zie Figuur 3). Dezeruimere opvatting van het begrip professionaliteit
de inhoudelijke ‘evidence based’ kwaliteit van zorg gelet, maar ook op de organisa-tie van de zorg, de patiëntveiligheid en de kwaliteit van de opleiding. Toch is het sys-teem van kwaliteitszorg aan erosie onder-hevig. Door het falen van de door de be-roepsgroep opgezette kwaliteitszorg in binnen- en buitenland 15-17 is het handelen
leerlingen, ouders) en factoren (bv. de leermiddelen, ict, de visie op leren, de ict-infrastructuur) een rol bij het persona-liseren van leren. Ze vormen als het ware een netwerk van 'actanten'. Als een actor of factor verandert, kan het hele 2 Voor meer informatie zie: Van der Loon, A-M., Van der Neut, I., Kral, M. & De Ries, K. (2018).
Voor je ligt het Examenreglement voor het schooljaar 2018-2019 voor het vmbo. Het eindexamen voor het vmbo begint in het derde leerjaar. Het eindexamen bestaat uit een schoolexamen (SE), een rekentoets en een centraal examen (CE). In dit document vind je het examenreglement dat onze Scholengroep hanteert bij het afnemen van het eindexamen.
Met het oog op de naleving van de milieuwetgeving benadrukt het EESC de essentiële rol van deze organisaties, met name als toezichthouder op de rechtsstaat, het algemeen belang en de bescherming van het publiek. 2. Algemene opmerkingen 2.1. Zowel in het advies van het EESC over de EU-evaluatie van de tenuitvoerlegging van het milieubeleid (4
De rol van facilitator van leerprocessen De mogelijkheden van de didactische inzet van ICT om het onderwijs te verbeteren vraagt ook om beleidsbeslissingen en het ondersteunen van veranderprocessen. Het opschrijven van een visie op de inzet van ICT in het onderwijs is daarbij stap één, het motiveren en stimuleren van docenten om ICT te .
In de onderbouw van Het Palet leren de kinderen nieuwe kennis en vaardigheden via het spelend leren. Hierbij doen we een beroep op de zelfsturingsvaardigheden bij jonge kinderen. Onder deze zelfsturing valt: 1. Inhibitie (impulsen de baas zijn) 2. Cognitieve flexibiliteit, omgaan met verandering 3.
Uw aanspreekpunt voor onderzoek naar vermogen of inkomen in het buitenland is het IBF. Het IBF is onderdeel van de directie Handhaving van UWV en is opgericht voor de bestrijding van grensoverschrijdende regelovertreding op het gebied van de sociale verzekering en zekerheid. Het IBF is door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
1. Het borgen van de kwaliteit van de toetsing. 2. De coordinatie van en controle op examens en tentamens. 3. Het bekrachtigen van tentamenresultaten. 4. Het vaststellen van richtlijnen binnen het kader van het OER om de uitslag van examens vast te stellen. 5. In overleg met de betreffende discipline, verlenen van vrijstelling. 6.
Araling Panlipunan . ii Araling Panlipunan 2 ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan n Pangalawang Kalihim: Yolanda S. Quijano, Ph.D. Consultant: –Ikalawang Baitang Patnubay ng Guro Unang Edisyon, 2013 ISBN: Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa .
