Araling Panlipunan Kagamitan Ng Mag-aaral DEPEd OPY
4Araling PanlipunanPYKagamitan ng Mag-aaralCOYunit IIEPEDAng aklat sa pagtuturong ito ay magkatuwang na inihandaat sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadongpaaralan, kolehiyo, at/o unibersidad. Hinihikayat namin angmga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-emailng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon saaction@deped.gov.ph.DMahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.Kagawaran ng EdukasyonRepublika ng PilipinasAll rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Araling Panlipunan – Ikaapat na BaitangKagamitan ng Mag-aaralUnang Edisyon 2015ISBN:Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas PambansaBilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang akda ng Pamahalaanng Pilipinas. Gayon pa man, kailangan muna ang pahintulot ng pamahalaan o tanggapan kungsaan ginawa ang isang akda upang magamit sa pagkakakitaan ang nasabing akda. Kabilang samga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang patawan ng bayad na royaltybilang kondisyon.Inilathala ng Kagawaran ng EdukasyonCOPYAng mga akda/materyales (mga kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ngprodukto o brand names, tatak o trademarks, palabas sa telebisyon, pelikula atbp.) na ginamitsa aklat na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagtibay sa isang kasunduanng Kagawaran ng Edukasyon at Filipinas Copyright Licensing Society (FILCOLS), Inc. na angFILCOLS ang kumakatawan sa paghiling ng pahintulot sa nagmamay-ari ng mga akdang hiniramat ginamit dito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng tagapaglathala (publisher) at mga may-akdaang karapatang-aring iyon.DKalihim: Br. Armin A. Luistro FSCPangalawang Kalihim: Dina S. Ocampo, PhDDirektor IV: Marilyn D. Dimaano, EdDDirektor III: Marilette R. Almayda, PhdEPEMga Bumuo ng Kagamitan ng Mag-aaralFlorisa B. SimeonTagasuri at Editor:Aurea Jean A. AbadMga Manunulat:Ma. Corazon V. Adriano, Marian A. Caampued,Charity A. Capunitan, Walter F. Galarosa, Noel P.Miranda, Emily R. QuintosDKonsultant:Belen P. Dado, Ruth A. Gozun, Rodante S. Magsino,Maria Lucia L. Manalo, Jose B. Nabaza, Evelyn P. NavalIllustrator:Peter D. PerarenLayout Artist/Designer:Florian F. Cauntay, Belinda A. BalucaPunong Tagapangasiwa: Anna Lourdes Abad-FalconInilimbag sa Pilipinas ngDepartment of Education-Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS)Office Address:5th Floor, Mabini Bldg., DepEd Complex, Meralco AvenuePasig City, Philippines 1600Telefax:(02) 634-1054 or 634-1072E-mail Address:imcsetd@yahoo.comiiAll rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Paunang SalitaDEPEDCOPYSa pag-iral ng programang K–12, maraming mahahalagangpagbabago sa nilalaman at pamantayan sa pagkatuto saBaitang 4. Pangunahin dito ang masusing pag-aaral tungkol sabansang Pilipinas, na siyang pangkalahatang pokus ng baitangna ito.Ang aklat na ito ay nahahati sa apat na yunit. Bawat yunitay binubuo sa di kukulangin sa sampung aralin. Kabilang saunang yunit ang tungkol sa sariling bansa na kinapapaloobanng mga aralin hinggil sa kinalalagyan ng Pilipinas, mga uring hayop at halamang naririto, at maging ang populasyon ngPilipinas.Nasa ikalawang yunit naman ang mga aralin na tumatalakaysa lipunan, kultura at ekonomiya ng bansa. Kalakip sa mga aralindito ang mga produkto at hanapbuhay sa bansa, pangangasiwasa mga likas na yaman ng bansa, pagsulong at pagpapaunlad ngkultura ng bansa, at likas kayang pag-unlad.Nasa ikatlong yunit ang kaparaanan ng pamamahala sabansa na magbibigay-alam sa mag-aaral hinggil sa pamahalaanng Pilipinas, mga namumuno rito, at mga programangipinatutupad para sa ikagagaling ng mga mamamayan.Sa huling yunit ay ang pagtalakay sa pag-unlad ng bansana kinapapalooban ng mga karapatan at tungkulin ng bawat isaat mga gawaing pansibiko na bahagi ng pakikipagtulungan ngmamamayan sa pamahalaan at kapuwa mamamayan.Maliban sa talakayan, ang bawat aralin ay may mga gawainna higit na magpapaunlad sa kaalaman ng mga mag-aaral atupang gawing kasiya-siya ang pagtalakay sa aralin. May mgapagsusulit din sa katapusan ng bawat aralin upang mapagtibayang natutunan ng mga mag-aaral.Inaasahang sa pamamagitan ng aklat na ito ay malinang samga mag-aaral ang pagmamahal at pagmamalasakit di lamangsa lipunang Pilipino kundi gayundin sa kapuwa mamamayannito.Mga May-akdaiiiAll rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
PasasalamatLubos na pasasalamat ang ipinararating sa lahat ng nagambag ng kanilang panahon at talento upang masulat at mabuoang aklat na ito sa Araling Panlipunan para sa ikaapat nabaitang.PYGayundin ang pasasalamat sa mga nag-review at nag-editsa nilalaman ng aklat at nag-ayos sa kabuuang materyal upangmabuo ang aklat.DEPEDCOSa mga konsultant, editor, layout artist, illustrator, angaming pagpupugay sa inyong taos-pusong paggawa.ivAll rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Yunit IILipunan, Kulturaat Ekonomiyang Aking Bansa. 115116120DEPEDCOPYAralin 1 Pag-uugnay ng Kapaligiran at Uring Hanapbuhay.2 Mga Produkto at Kalakal sa Iba’t IbangLokasyon ng Bansa.3 Mga Pakinabang na Pang-ekonomikong mga Likas na Yaman.4 Mga Isyung Pangkapaligiranng Bansa.5 Matalino at Di-Matalinong Paraanng Pangangasiwa ng mga Likasna Yaman.6 Kaugnayan ng Matalinong Pangangasiwang mga Likas na Yaman sa Pag-unladng Bansa.7 Pananagutan sa Pangangasiwaat Pangangalaga ng Pinagkukunang Yaman ng Bansa.8 Mga Mungkahing Paraan ng WastongPangangasiwa ng Likas na Yamanng Bansa.9 Pagtangkilik sa Sariling Produktopara sa Pag-unlad at Pagsulongng Bansa.10 Hamon at Oportunidad sa mga GawaingPangkabuhayan ng Bansa.11 Likas Kayang Pag-unlad.12 Kulturang Pilipino.vi127132136140145153159164171177All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
COPY13 Mga Pamanang Pook. 19214 Pagsulong at Pag-unlad ng Kultura. 19715 Ang Kultura at Pagbubuong Pagkakakilanlang Pilipino. 20416 Ugnayan ng Heograpiya, Kulturaat Kabuhayan sa PagkakakilanlangPilipino. 21117 Pambansang Awit at Watawatbilang mga Sagisag ng Bansa. 21518 Pagpapahalaga at Pagmamalakisa Kulturang Pilipino. 222DEPED.viiAll rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Yunit IILipunan, KulturaDEPEDCOPYat Ekonomiya ng Aking Bansa115All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Aralin 1Pag-uugnay ng Kapaligiranat Uri ng HanapbuhayPANIMULACOPYSa nakaraang mga aralin, nakilala mo ang bansang Pilipinasayon sa kinalalagyan at katangiang pisikal nito. Natutunan morin ang tungkol sa mga likas na yaman, magagandang tanawin,at ang kahalagahan ng mga katangiang pisikal ng bansa. Upangmapalalim pa ang iyong pag-unawa tungkol sa bansang Pilipinas,mahalagang alam mo ang mga impormasyon ukol sa gawaingpangkabuhayan sa iba-ibang lokasyon ng bansa.DSa araling ito, inaasahang:1. Matutukoy mo ang mga uri ng kapaligiran2. Maipaliliwanag mo ang kaugnayan ng kapaligiran sa uri nghanapbuhay ritoDEPEALAMIN MOSaang lugar kanakatira?Anong hanapbuhaymayroon sa inyonglugar?Malapit sa dagat.Pangingisda. Sa inyong lugarnaman, anong hanapbuhaymayroon kayo?116All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Ano ang masasabi mo sa usapan ng dalawang bata? Ikaw,saan ka nakatira? Anong hanapbuhay mayroon sa inyong lugar?Bakit ito ang uri ng hanapbuhay sa inyong lugar?KapaligiranDEPEDCOPYAng kapaligiran ay ang lahat ng panlabas na mga puwersa,kaganapan, at bagay na gumagalaw sa ibabaw ng mundo. Angkapaligiran ng isang tao ay binubuo ng lahat ng mga bagayna nakapaligid sa kaniya, tulad ng bahay, gusali, tao, lupa,temperatura, tubig, liwanag, at iba pang buhay at walang buhayna mga bagay. Ang mga bagay na may buhay ay madalas namay interaksiyon sa kanilang kapaligiran. Nagbabago ang mgaorganismo bilang pagtugon sa mga kalagayan o kundisyon sakanilang kapaligiran.Ang kapaligiran aymay kinalaman sa gawainng tao sa isang lugar,lalo’t higit sa hanapbuhayo pinagkakakitaan ngmga naninirahan dito.Halimbawa nito ay pagaalaga ng hayop atpagsasaka na hanapbuhayhttp://www.persblog.be/ng mga taong malapitsa kapatagan. Gayundin ang pangingisda na hanapbuhaynaman ng mga taong nakatira malapit sa dagat o katubigan.Pagmimina, pagkakaingin, pagtatanim, at pangangaso namanang hanapbuhay ng mga taong nakatira sa kabundukan atkagubatan. Ang mga lugar na maraming bato at luwad ay mayhanapbuhay na paglililok. Mauunawaan sa mga halimbawangito na may kaugnayan ang hanapbuhay ng tao sa kaniyangkapaligiran.Sagutin ang sumusunod:1. Ano ang kaugnayan ng kapaligiran sa hanapbuhay ng mgananinirahan dito? Ipaliwanag.2. Bakit dapat iangkop ng isang tao ang kaniyang hanapbuhaysa lugar na nais niyang manirahan?117All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
GAWIN MOPYGawain A1. Maghati-hati ang klase sa apat na pangkat.2. Gumawa ng poster na nagpapakita ng hanapbuhay sa ibaibang kapaligiran.Unang Pangkat–kapataganIkalawang Pangkat–malapit sa katubiganIkatlong Pangkat–kabundukanIkaapat na Pangkat–lungsod3. Ipakita sa klase at ipaliwanag ang nasa larawan.DMay kaugnayan baang kapaligiran sauri ng hanapbuhayng tao sa isanglugar? Paano?EPEOOCOGawain BPunan ang graphic organizer upang ipaliwanag ang nabuongposter.hindiDGawain CBasahin ang mga sitwasyon. Tukuyin kung anong uri nghanapbuhay ang naaayon sa bawat sitwasyon. Isulat ang sagotsa notbuk.1. Ang mag-anak na Ilagan ay nakatira sa kapatagan. Maramisilang nakahandang pananim para sa darating na tag-araw.Ang lugar nila ay angkop sa .2. Malapit sa dagat o katubigan ang tirahan ng mag-asawangAna at Ruben. Karamihan sa kanilang mga kapitbahayay may mga sariling bangka kaya nagpagawa rin silang kanilang sarili. Ang kanilang lugar ay naaangkop sa.3. Sina Mang Mario at Mang Roman ay naninirahan sakabundukan. Marami silang pananim na kamote, kamoteng118All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
5.PY4.kahoy, mani, at gabi. Ito ang pinagkakakitaan ng kanilangbuong mag-anak. Ang lugar nila ay angkop sa .Malawak ang kagubatan sa Palawan. Marami ritongmalalaking puno at malalawak na taniman. Dito mabibili angiba-ibang yari ng muebles na gawa sa magagandang klaseng kahoy. Ang lugar na ito ay angkop sa .Sina Rodel ay nakatira sa Laguna. Siya ay empleyado ng isangpagawaan ng sapatos at ang kaniyang kapatid ay empleyadonaman sa pagawaan ng tela. Angkop saang kanilang lugar.TANDAAN MOAng uri ng kapaligiran ay may kaugnayan sa uri nghanapbuhay ng mga tao sa isang lugar.CO DNATUTUHAN KODEPEIsulat sa sagutang papel ang uri ng hanapbuhay na ipinapahiwatig sa bawat sitwasyon.1. Ang Lungsod ng Baguio ay may malamig na klima. Maramiritong sariwang gulay, prutas, at mga bulaklak. Ang lugarna ito ay angkop sa anong uri ng hanapbuhay?2. Maraming bagoong at bangus sa lalawigan ng Pangasinan.Marami pang ibang uri ng isda ang nahuhuli sa lugar na ito.Anong hanapbuhay ang naaangkop dito?3. Malawak ang kapatagang taniman ng palay sa GitnangLuzon. Ang lugar na ito ay angkop sa anong uri nghanapbuhay?4. Ang mga lalawigan ng Bukidnon, Batangas, at Mindoro aymay malawak na pastulan ng hayop tulad ng baka at kambing.Angkop ang lugar na ito sa anong uri ng hanapbuhay?5. Malawak na bahagi ng Pilipinas ay katubigan. Kungpagyayamanin ito, maraming sariwang isda at mga yamangdagat ang mapapakinabangan. Anong uri ng hanapbuhayang naaangkop dito?119All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Aralin 2Mga Produkto at Kalakalsa Iba’t Ibang Lokasyon ng BansaPANIMULAPYNatukoy sa nakaraang aralin ang mga uri ng hanapbuhayna naaangkop sa iba-ibang kapaligiran. Natalakay rin angkaugnayan ng kapaligiran sa uri ng hanapbuhay. Iba-ibangprodukto o kalakal ang makukuha mula sa iba-ibang uring hanapbuhay na ito tulad ng sa pangingisda, paghahabi,pagdadaing, at pagsasaka.EPEDCOSa araling ito, inaasahang:1. Matutukoy mo ang mga produkto at kalakal na matatagpuansa iba-ibang lokasyon ng bansa2. Maihahambing mo ang mga produkto at kalakal namatatagpuan sa iba-ibang lokasyon ng bansa3. Mabibigyang-katuwiran mo ang pag-aangkop ng mgatao sa kapaligiran upang matugunan ang kanilang mgapangangailanganDALAMIN MOAno-ano kaya ang mgaprodukto at kalakal namatatagpuan sa iba’tibang lokasyon ng bansa?Paano kaya maiaangkopng tao ang kaniyangkapaligiran sa kaniyangmga pangangailangan?120All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Mga Produkto sa PagsasakaEPEDCOPYAng bansang Pilipinas ay sagana sa yamang lupa. Iba’t ibanguri ng produkto ang matatagpuan dito tulad ng palay, mais,niyog, pinya, abaka, saging,mangga, tabako, kape, bulak,halamang-ugat, gulay, at iba’tibang uri ng bulaklak.Ang malawak na tanimanng palay ay matatagpuan saGitnang Luzon. Sa Quezonnamanmatatagpuanangmalawaknaniyugan.Taniman ng abaka naman angmatatagpuan sa Kabikulan.Nangunguna sa pagtatanim ng mais ang Cebu. Ang Tagaytayat Lalawigang Bulubundukin tulad ng Baguio naman angkilala sa taniman ng mga gulay, mga prutas, at mga bulaklak.Malalawak na taniman ng tubo, saging, at kahel ang makikitasa Negros Occidental. Kape naman ang pangunahing produktosa Batangas at Mindoro. Ang Bukidnon at Cotabato ang maypinakamalawak na taniman ng pinya.Mga Produkto sa PangingisdaDMalawak ang pangisdaan sa bansa. Sariwa at masarap angmga isdang nahuhuli sa mga karagatan, dagat, look, at ilog ngPilipinas. Ilan sa mga isdang itoay bangus, tilapia, alumahan,tambakol, galunggong, at karpa.Marami rin ditong pusit, hipon,sugpo, alimasag, at alimango.Maymgaproduktongdagat din na ginagawa ngmaliliit na industriya tulad ngbagoong, patis, tinapa, at daing.Nakikilala ang mga industriyanggumagawa nito dahil sa tamanglasa at timpla ng mga produkto.121All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Mga Produkto sa PagmiminaPYMay mga produkto ring nakukuha sa ilalim ng dagat tuladng perlas at mga kabibe na ginagawang palamuti. Isa pangprodukto na maaaring gawin buhat sa tubig-alat ay asin.Kilala sa mayaman at malaking pangisdaan sa Pilipinasang Look ng Maynila, Dagat Visayas, Dagat Samar, Dagat Sulu,Golpo ng Davao, Look ng Naujan sa Oriental Mindoro, Look ngSan Miguel sa Camarines Norte, Look ng Coron sa Palawan,Golpo ng Lingayen, Look ng Butuan sa Agusan, at Look ngEstancia sa Iloilo.DEPEDCOMayaman din ang bansa sa mga mineral kaya maramimgPilipino ang nagtatrabaho o naghahanapbuhay sa minahan. Isaang Pilipinas sa mga nangunguna sa produksiyon ng tanso, ginto,at chromite. May matatagpuan ding minahan ng pilak, petrolyo,apog, at platinum sabansa.Ang mga lugar ngBaguio, Camarines Norte,at Davao ay kilala sa minang ginto. Ang malalakingminahan ng tanso namanaymatatagpuansabulubunduking lalawiganng Surigao, sa Cebu,Pangasinan, Isabela, at Zamboanga del Sur. Minahan ng pilaknaman ang nasa Batangas, chromite sa Misamis Oriental, atkarbon sa Quezon at pulo ng Batanes. Matatagpuan din saPalawan at Cebu ang minahan ng petrolyo. May nakukuha ringplatinum sa Bulacan at rehiyon ng Caraga; apog sa Rizal, Abra,at Pulo ng Guimaras; bakal sa Samar; uling o karbon sa Antique,Surigao del Sur, at Isabela; at asin sa Pangasinan.Bukod sa pagsasaka, pagtatanim, pangingisda, at pagmimina, ang mga tao ay nabubuhay rin sa pag-aalaga ng mga hayopat pagtitinda ng mga produktong yari o gawa sa komunidad.122All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
Iba pang mga Produkto at KalakalDEPEDCOPYMaliban sa nabanggit na mga produkto mula sa mgayamang lupa, yamang tubig, at yamang mineral, marami pangibangproduktongnakatutulongdin sa pamumuhay. Ilan sa mgaito ang hinabing banig ng mgataga-Bisaya at nilalang sumbrerongbuntal na gawa sa Lucban, Quezon.Kilala rin sa masarap na biskotsoang Iloilo. Gayundin ang piyaya ngBacolod at pinatuyong mangga atmatamis na mani ng Cebu.Ang taga-Mindanao ay hindi rinpahuhuli sa mga produktong kilalasa iba’t ibang lugar dito. Isa na ritoang mga kagamitan na yari sa kabibe.Kilala rin sila sa paggawa ng alahasmula sa perlas at sa paghahabi ngtela.Bukod dito, mayroon ding maliliitna negosyo ng mga produkto at kalakal.Ilan sa mga ito ay ang mga gawanglilok ng mahuhusay na manlililok ngPaete, Laguna at Mountain Provinceat matitibay na bag at sapatos nakilalang gawa sa Marikina.Alak tulad ng tuba at lambanognaman ang kilalang produkto ngQuezon at Laguna.Kung susuriin, ang pagkakahawigat pagkakaiba ng mga produkto atkalakal sa iba-ibang bahagi ng bansaay naaayon sa kapaligiran. Mula sakaniyang kapaligiran, pinauunladng tao ang mga hilaw na materyalbatay sa kaniyang kakayahan at123All rights reserved. No part of this material may be reproduced or transmitted in any form or by any means electronic or mechanical including photocopying – without written permission from the DepEd Central Office. First Edition, 2015.
PYCOEPEDpangangailangan. Kung kaya, hindi lahat ng tao ay nagsasaka,nangingisda, o nagmimina. Ang iba ay gumagawa ng iba pangmga produkto gaya ng kape buhat sa pagsasaka at daing buhatsa pangingisda. Sa gayon, natutugunan ng
Kagamitan ng Mag-aaral Ang aklat sa pagtuturong ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa mga publiko at pribadong paaralan, kolehiyo, at/o unibersidad. Hinihikayat namin ang mga guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag-email ng kanilang puna at mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa action@deped.gov.ph.
Araling Panlipunan . 2 Araling Panlipunan 2 Ma. Ther Inilimbag sa Pilipinas ng _ Department of Eduction-Instructional Materials Council Secretariat (DepEd-IMCS) Office Address: nd 2 Floor Dorm G, PSC Complex Meralco Avenue, Pasig City Philippines 1600 Telefax: (02) 634-1054 or 634-1072 E-mail Address: imcsetd@yahoo.com Mga Bumuo ng Kagamitan ng Mag-aaral Consultant: Zenaida E. Espino .
MAG 5000 MAG 6000 MAG 6000 I MAG 6000 I Ex d MAG 6000 Barrera Ex MAG 6000 Unidad de limpieza Transmag 2 MAG 8000 SITRANS F M Montaje compacto Transmisor MAG 6000 Sensor MAG 3100 Montaje compacto MAG 6000 en el sen-sor MAG 3100 Ejemplo Sensores 7ME6310-3TC11-1AA1
4) Optional on PFA Please see product selector on the Internet, because some constrains might be related to some of the features: www.pia-selector.automation. siemens.com MAG 1100 MAG 1100 HT MAG 1100 F MAG 3100 MAG 3100 HT MAG 3100 P MAG 5100 W 911/E MAG 8000/ MAG 8000 CT MAG 8000 Irrigation
Araling Panlipunan 2 Kagamitan ng Mag Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan ng mga tagapaglathala (Ma. Theresa M. Castro Inilimbag sa Pilipinas ng _ Department of Eduction-Instructional Materials Council Secretariat (D
4 Araling Panlipunan Unang Markahan - Modyul 8 Linggo 8: Heograpiyang Pantao: Populasyon, Agrikultura at Industriya Ang kagamitan sa pagkatutong ito ay magkatuwang na inihanda ta sinuri ng mga guro mula sa mga pampublikong paaralan. Hinihikayat naming ang mga guro at ibang nasa larangan ng Edukasyon na mag-email ng kanilang puna,
Araling Panlipunan . ii Araling Panlipunan 2 ito. Hindi inaangkin ni kinakatawan n Pangalawang Kalihim: Yolanda S. Quijano, Ph.D. Consultant: –Ikalawang Baitang Patnubay ng Guro Unang Edisyon, 2013 ISBN: Paunawa hinggil sa karapatang-sipi. Isinasaad ng Seksiyon 176 ng Batas Pambansa Bilang 8293: Hindi maaaring magkaroon ng karapatang-sipi sa ano mang akda ng Pamahalaan ng Pilipinas. Gayon pa .
Masusing Banghay-Aralin sa Araling Panlipunan Ika-8 Baitang I. Layunin Sa araling ito, ang mga mag-aaral ay inaasahang: 1. Nakapagsasabi ng dahilan at epekto ng unang yugto ng Imperyalismo at Kolonyalismo. 2. Naipapaliwanag ang iba
Archaeological illustration. [Cambridge manuals in archaeology] 930.1 ADKI Cambridge: Cambridge University Press, 1989 (2002 [printing]) Strier, Karen B. Primate behavioral ecology (Fifth edition.) 599.815 STRI London; New York: Routledge, 2017 Biology Biochemical Society (Great Britain), Estrela, Pedro Essays in biochemistry : volume 60, issue 1, Biosensor technologies for detection of .
